Hariri komisyonu, Esad'la görüşmek istiyor

Lübnan’ın eski başbakanlarından Refik Hariri’nin öldürülmesiyle ilgili BM’nin başlattığı soruşturmanın kapsamı büyüyor. Suikasti soruşturan BM komisyonunun son olarak görüşmek isteği isimler, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, eski Devlet Başkanı Yardımcısı Abdülhalim Haddam ve Dışişleri Bakanı Faruk El Şara. BM New York’taki merkezinden yaptığı açıklamada, en üst düzey bu devlet yetkililerini dinleme talebini resmen Şam’a ilettiğini bildirdi.

BM’nin soruşturma kapsamını, Devlet Başkanı’na dek genişletmesinin nedeni ise eski Devlet Başkan Yardımcısı Abdülhalim Haddam’ın geçen hafta El Arabiya televizyonuna ağır suçlamalar içeren açıklamaları. Eylül ayından beri Paris’te sürgünde yaşayan Haddam açıklamasında, Hariri’nin öldürülmeden birkaç ay önce Devlet Başkanı Esad tarafından ölümle tehdit edildiğini öne sürmüştü.

Haddam, Esad’ın bir görüşmesinde kendisine aynen şu ifadeyi kullandığını dile getirmişti: “Kararlarımızı engellemeye çalışan herkesi yok edeceğiz.“ Haddam, Esad’ın bu sözleri dile getirmesinden birkaç ay sonra Lübnan’daki Suriye karşıtlarının başında gelen Hariri’nin öldürüldüğüne dikkat çekiyor. Gizli servis elemanlarının hiyarerşik olarak Devlet Başkanı’nın bilgisi dışında hareket edemeyeceğine dikkat çeken eski Devlet Başkanı Yardımcısı, suikastin ardında sistemli bir politikanın olduğunu savunuyor.

Haddam’a vatan hainliği suçlaması

Ancak Hariri suikastine ilişkin iddiaları reddeden Şam yönetimi, Haddam’ın açıklamalarına tepkili. Suriyeli politikacılar tarafından “vatan haini“ olmakla suçlanan Haddam, üyesi olduğu Baas Partisi’nden ihraç edildi. Suriye Parlamentosu’nda yapılan oturumda da Haddam’ın Suriye halkını ve ülkesini yaraladığı öne sürüldü.

“Vatan haini“ olduğu iddiasıyla yargılanması istenen Haddam hakkında ayrıca yolsuzluk suçlamasıyla soruşturma açıldı. Hükümet, Haddam hakkında soruşturma açarak parlamento tarafından gelen taleplerin yerine getirildiğini ifade etti.

Gözlemciler ise Haddam’ın bu çıkışından sonra Suriye’de rejim karşıtı seslerin yükseleceğini tahmin ediyor. Özellikle Haddam’ın yargılanmasıyla birlikte ülke içinde ve dışında protesto gösterilerinin düzenlenebileceğine dikkat çekiliyor. Nitekim, Hariri suikastinin ardından Lübnan’da yükselen Suriye karşıtı seslerin ardından Şam yönetimi, Lübnan topraklarındaki birliklerini çekmek zorunda kalmıştı. Ancak Hariri suikastinden sonra Suriye üzerindeki baskıların artmasına karşın, Lübnan’da Suriye karşıtı isimler öldürülmeye devam edildi.

Soruşturmaya yeni savcı

Suikastle ilgili incelemesini genişletmeye hazırlanan BM’de ise soruşturma komisyonunun başındaki savcı değişiyor. Görev süresi sona eren Alman savcı Detlev Mehlis’in yerine başka bir isim ataması gereken BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın Belçikalı savcı Serge Brammertz’in atanması bekleniyor. BM kaynakları, Brammertz’in bu görevi kabul etmesine kesin gözüyle bakıyor. Aynı zamanda Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (ICC) Başsavcı Yardımcısı olan Brammertz, olayların üzerine giden bir savcı olarak tanınıyor. Ancak BM şimdilik resmi olarak Brammertz’in ismini gündeme getirmedi.

Hariri suikasti soruşturmasında hazırladığı raporlarla gündeme gelen Alman savcı Mehlis ise yaptığı incelemeler sırasında Suriye’ye yoğun baskı yapmıştı. Suikastte Suriye’nin parmağı olduğunu iddia eden Mehlis’in, soruşturmayı yürüttüğü sırada çok kez ölüm tehdidi aldığı belirtiliyor. BM adına yedi aydan bu yana Hariri suikastini soruşturan Mehlis’in bundan sonra Berlin’deki başsavcılık görevine geri döneceği tahmin ediliyor.