Herta Müller'a eziyet eden Tinu konuştu

Bu yıl Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen Romanya Almanı yazar Herta Müller bugün Stockholm'de düzenlenecek törende ödülünü alıyor. Televizyonlardan canlı yayınlanacak ödül törenini Romanya’nın batısındaki Timisoara kentinde yaşayan Radu Tinu da mutlaka izleyecektir. Tinu, 1985 - 1989 yılları arasında Rumen gizli servisi “Securitate'nin“ üst düzey yöneticilerinden ve yazar Müller, eski eşi ve “Banat Eylem Grubu” üyelerine karşı yıldırma politikalarını organize eden bir devlet yetkilisiydi.

Romanlarında, Romanya'da yaşayan Alman azınlığın gördüğü baskıdan söz eden Müller ve çevresi hep dinlendi, takip edildi, gözaltına alındı ya da hapse atıldı. Bu baskıları Herta Müller’in de ispiyoncu olduğu itirafları izledi.

Bir dönem baskı uyguladığı Müller’in Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmasını izleyecek olan Radu Tinu şimdi bir özel sigorta şirketinde yöneticilik yapıyor. Tinu, kısa bir süre önce Nobel ödüllü yazar Herta Müller'in evine bizzat dinleme cihazını yerleştirdiğini itiraf etti. Bununla birlikte batı Alman bir casus ile yakın ilişkiler içersinde olduğunu iddia ettiği Müller’in gördüğü baskıları abarttığını ve yalan söylediğini savundu.

Radu Tinu, Müller’in “okudum” dediği kitaplarını edebi açıdan basit ve kalitesiz olarak nitelendiriyor ve “aslında hiç de Nobel edebiyat ödülüne layık değiller” diyor.

"Romanya için çalıştım"

60 yaşındaki Tinu, köylü bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelmiş. Etik ve sınır tanımayan “elit bir gücün” parçası olmaktan dolayı halen gurur duyan Radu Tinu, diktatörlük döneminde istihbarat görevlisi olmanın nasıl bir şey olduğunu şu sözlerle anlattı: "İstihbarat servislerinde iyi – kötü yoktur. Tüm dünyada çok özel insanlardır. Yeniden yirmi yaşında olsam yine ülkemin gizli servisi için çalışırdım. Bilgi edinmeli, okumalı ve sürekli birşeyler hazırlamalısın. Casusluk, korumalar ya da araba yıkamacıları tarafından yapılabilecek bir iş değil.”

Radu Tinu diktatörlükle yönetilen bir ülkede halka baskı uygulayan gücün bir unsuru olduğunu reddediyor. Tinu, "Romanya için çalıştım, Çavuşesku için değil. Çavuşesku devlet başkanıydı ve yasalar benim onu korumakla yükümlü kılmıştı. Ben casusluk faaliyetlerine karşı savunma yapmakla yükümlüydüm. Elimde tek bir siyasi dosya yoktu. Ben itfaiyeci değildim” diye konuştu.

"Düşmanlarımın acılarına seviniyorum"

Birçok eski Securitate yetkilisi gibi Radu Tinu da şüpheye yer olmayan bir dünyada yaşıyor. Acı çektirdiği baskı uyguladığı insanları umursamaz bir tavırla aşağılarken, yüzündeki tek acı ifadesi, Aralık 1989’da tutuklanarak hapse atıldığı ve iki yıl cezaevinde kaldığı günleri anımsayınca beliriyor. Tinu yaşadığı o günleri şu sözlerle anlattı: “Biliyor musunuz bazen gerçekten kötü ve acımasız olurum. Bu hapiste yattığım iki yıldan dolayı. Çünkü aslında böyle bir insan değilim. Benim, Radu Tinu’nun tren garından ellerinde kelepçeli bir şekilde sürüklemenin ne anlama geldiğini biliyor musunuz? Bu nasıl olabilir? Düşmanlarımızın listesini yaptım. Onların yaşamlarını takip ediyorum ve başlarına kötülük geldiğinde seviniyorum. Bunun iyi bir şey olmadığını biliyorum ama gerçekten de başlarına birşey geldiğinde mutlu oluyorum. Düşünün artık bu noktaya geldim!”

Ama acı çektirdiğini kabul etmiyor

Çocuklarının hapiste yattığı süre boyunca onu ziyaret etmesine izin verilmediğini anlatan Tinu ağlamaya başlıyor. Peki ya, onca yıl kendisinin de bir parçası olduğu Securitate'nin baskısı altında, zulüm görmüş olan ve bugün düzenlenecek törenle Nobel Edebiyat Ödülü'nü alacak olan Herta Müller gibi insanların çektiği acıları anlıyor mu Tinu? Bu soru karşısında Radu Tinu kafasını kaldırıyor ve sanki “Ne acısı kime acı çektirdik?” der gibi şaşkın şaşkın bakıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Keno Verseck/ Çeviren: Değer Akal

Editör: Hülya Köylü