1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Hodorkovski'ye 9 yıl hapis cezası

Cenk Başlamış / Moskova31 Mayıs 2005

Uluslararası kamuoyunun yakından izlediği Rusya’daki Yukos davası sonuçlandı ve bir zamanlar dünyanın en zengin işadamları arasında yer alan Mihail Hodorkovski 9 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, Hodorkovski hakkındaki 6 suçlamayı yerinde buldu..

https://p.dw.com/p/Aap7
Hodorkovski, bir zamanlar dünyanın sayılı zenginleri arasındaydı
Hodorkovski, bir zamanlar dünyanın sayılı zenginleri arasındaydıFotoğraf: AP

Rusya’da 11 aydır devam eden dava beklendiği gibi dramatik bir şekilde son buldu ve mahkeme Hodorkovski’nin kendisine yöneltilen altı suçu işlediğine karar verdi. Bu suçlar arasında vergi kaçırmak ve yolsuzluk yapmak da bulunuyor. Davada yargılanan Yukos’un bağlı olduğu Menatep Holding’in Başkanı Platon Lebedev de aynı suçlardan yine 9 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Mahkeme, Hodorkovski’ye ayrıca 17 milyar ruble, yani yaklaşık 800 milyon YTL para cezası verdi. 2003 yılından bu yana tutuklu bulunan ünlü işadamı, mahkemeye büyük baskı yapıldığını bildiği için kararı eleştirmek istemediğini, ancak suçsuz olduğunu söyledi. Kararın Kremlin’de alındığını savunan Hodorkovski, “Bu sonuç devletimiz için ayıp ve utanç dolu. Ama en önemlisi vatanımda beraat etmem” dedi. Savunma avukatlarının 10 gün içinde karara itiraz etmesi bekleniyor.

Bir zamanlar dünyanın en büyük petrol şirketlerinden olan Yukos, mahkeme kararını sert bir dille eleştirdi. Rusya Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Arkadiy Volksiy, kararın Rusya’nın uluslararası piyasalardaki imajına ağır bir darbe indirdiğini söyledi. Siyaset bilimci Sergey Markov, Hodorkovski’nin hapis cezasına çarptırılmasının iktidarla iş dünyası arasında nasıl şiddetli bir mücadele yaşandığını kanıtladığını belirtti. İnsan hakları savunucu Lev Ponomaryov ise kararın Rusya’da devrime yol açacağını ileri sürdü.

Dava süreci nasıl başladı?

Yukos’un iktidar tarafından baskı altına alınması, Hodorkovski’nin muhalefet partilerine yardım ettiğini söylemesi ve siyasi tutkularını açığa vurması ardından başladı. 2003 yılında Yukos hakkında vergi kaçırma suçlamasıyla dava açıldı ve aynı yılın ekim ayında Hodorkovski tutuklandı. 15 milyar dolarlık servetiyle dünyanın sayılı zenginleri arasında yer alan Hodorkovski’nin tutuklanması, Rusya’daki yatırım ikliminin olumlu yönde değiştiğini düşünen Batılı iş çevrelerinde şok etkisi yarattı.

Bu tarihten itibaren Yukos olayı, Rusya’nın yabancı yatırımcılara bakışının sınavdan geçirildiği siyasi bir yargılama olarak algılandı. Dava süresince Rusya hükümeti Yukos’a geçmişe dönük 28 milyar dolarlık vergi borcu çıkardı ve şirket hızla değer kaybetti. Yukos’un ana petrol üretim şirketi de kuşkulu bir ihale sonucu devlet tarafından satın alındı. Böylece, Rusya’nın yakın geçmişindeki en çok konuşulan ve en tartışmalı davası yine tartışmalı bir şekilde son bulmuş oldu. Şimdi en çok merak edilen ise sırada yeni işadamlarının bulunup bulunmadığı.