"Homo Balcaniscus" erkekleri

Boyunda altın zincir, elde Mercedes anahtarları, masanın üzerinde son model en az iki akıllı telefon… Karşısındaki kadına kiminle muhatap olduğunu göstermeyi amaçlayan davranışlar… Güney Avrupa ülkelerindeki pek çok erkek için bunlar flört aşamasının olmazsa olmazı.

“Homo balcanicus”

Alman kadınlar şu günlerde gazetelerin renkli köşelerinde Avrupalı erkeklerin utangaç, kararsız ve biraz da efemine bir hale gelip gelmediğini tartışadursun; Alman araştırmacı Gabriella Schubert maço davranışları öne çıkan Balkan erkeklerine bir isim bile vermiş. Araştırmacı bu erkekleri “Homo balcanicus” diye adlandırıyor. Almanya’nın Jena Üniversitesi’nden Slav dilleri ve kültürleri profesörü olan Gabriella Schubert, son araştırmasını bu toplumlardaki cinsiyet rolleri üzerine yapmış. Schubert bu tür erkeklerin özelliklerini şöyle sıralıyor: “Bence ‘Homo balcanicus’ türündeki erkekler Balkanlarda Sovyetlerin çöküşünden sonra oluştu; çok farklı çevrelerden, hatta kısmen oldukça tuhaf koşullardan ortaya çıktılar. Yani bunlar çöküşün ardından başlayan süreci kendi lehine çevirmeyi başarmış ve farklı yollardan zengin olmuş erkekler.”

Ne var ki bu yollar her zaman yasal değil. Yeni zenginler arasında yasadışı yollardan varlık sahibi olmuş olanlar da var. Pahalı takım elbiseler giyip modern bir izlenim veriyorlar; ancak kadınlara hâlâ geçmişin değerleriyle yaklaşıyorlar. Schubert, “Bir yandan en modern teknolojiyi kullanıyorlar, yani elektronikler ve otomobiller açısından, diğer yandan da kendi cinsiyetçi kalıplarına uygun kadınları tercih ederek, maço davranışları besliyorlar" diyor.

"Ataerkil düzen sürüyor"

Güney Avrupa ülkelerindeki cinsiyet rollerinin kökeninde bölgenin geleneksel, ataerkil aile yapısı yatıyor. Gabriella Schubert bunu çok katı bir sosyal düzen olarak nitelendiriyor. Bugün bile hala Arnavutluk'ta ya da Kosova'da eski gelenekleri sürdüren büyük ailelere rastlanıyor. Aile ve toplum kadını anne, hatta en ideal şekliyle erkek çocukların annesi olarak görmek istiyor.

Araştırmacı Schubert, Güney Avrupa ülkelerinde kadının klasik rolünü sosyalizmin de fazla değiştirmediğini söylüyor. Bu dönemde kadınlar tam zamanlı olarak çalışma hayatına girmiş olsalar da, işten geldikten sonra evin tüm işini de tek başlarına yapmayı sürdürdüler. Çocukların yetiştirilmesinin de kadınların sorumluluğunda olduğu düşünülüyor. Erkekler ev işlerine yardımcı olmazken, kadınlardan hem para kazanması ve mükemmel bir ev kadını, anne olması bekleniyor hem de bu esnada fiziksel çekiciliklerinden de hiçbir şey kaybetmemeleri isteniyor. Ancak araştırmacı Gabriella Schubert, geleneksel rollerin ağır aksak da olsa belli bir değişimden geçtiği kanısında. Zira Güney Avrupalı genç kadınlar artık daha sık yurt dışına seyahat ediyor ve gittikleri ülkelerde farklı bir anlayışa sahip, kendi hayatlarına, kendi bakış açıları doğrultusunda yön veren kadınlarla karşılaşıyor. Belki de gelecekte tipik maço davranış kalıplarını benimseyen erkekler için ‘eş’ bulmak çok daha zor olacak.

© Deutsche Welle Türkçe

Dana Alexandra Scherle / Çeviren: Başak Özay

Editör: Beklan Kulaksızoğlu