1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İngiliz - Amerikan ilişkileri sınavdan geçiyor

Sabine Matthay21 Ocak 2005

Londra, Başkan Bush’un ikinci döneminde, ABD’nin en güvenilir müttefiği olmaya devam edecek. Ancak ortaya çıkan işkence fotoğrafları nedeniyle Blair’e yönelik kamuoyu baskısı arttı. İngiliz - Amerikan ilişkileri, Başkan Bush’un ikinci görev süresinin başında ağır bir sınavdan geçiyor. Sabine Matthay’ın haberi...

https://p.dw.com/p/AazO
Bush ve Blair yeni dönemde işbirliğini sürdürecek, ancak İngiltere İran konusunda farklı düşünüyor..
Bush ve Blair yeni dönemde işbirliğini sürdürecek, ancak İngiltere İran konusunda farklı düşünüyor..Fotoğraf: AP

Blair, Irak misyonu konusunda Bush’la hiçbir zaman tartışmadı. Ancak Osnabrück’teki İngiliz Askeri Mahkemesi’nde yargılanan askerlerin davasında, Iraklı mahkumlara yapılan işkence fotoğraflarının basına yansıması, Blair’in işini zorlaştırdı. Blair İngiliz kamuoyunda büyük yankı bulan fotoğrafları, “şoke edici ve kızgınlık verici” diye nitelendirdi.

Başkan Bush’un ikinci görev süresinin başlangıcında Londra ve Washington arasındaki ilişkisi sanki yolunda değilmiş gibi görünüyor. Bunun nedeni İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw’ın Financial Times gazetesine verdiği demeçte İngiltere, Fransa ve Almanya’nın İran’a yönelik uyguladığı politikanın doğru olduğunu savunması.

İran’ın müzakereler yoluyla nükleer programları konusunda harekete geçirilmesini savunan Straw, bunun İran’a sert bir politika uygulamaktan daha iyi olacağını ifade etti. Straw’ın bu açıklaması ne Londra ne de Washington’da sürpriz olmadı. Çünkü İngiltere Dışişleri Bakanı, Bush’un başkanlığa ikinci kez seçilmesinden birkaç gün sonra “İran’a askeri operasyon düzenlenmesini haklı kılacak bir durum düşünemiyorum” açıklamasını yapmıştı. Straw ayrıca ABD’nin İran’daki nükleer hedeflere saldıracağı yönündeki haberleri de geri çeviriyor.

İngiltere’nin rolü

ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın Amerikan Senatosu’nda yaptığı açıklamalar, dış politik konuların Bush’un ikinci başkanlık döneminde de öneme sahip olacağını dile getirmesinden İngilizler kendilerine pay çıkardı. Başbakan Tony Blair için Amerikalılar’ın Ortadoğu’daki barış sürecini yeniden canlandırma çabaları, onun Beyaz Saray üzerinde etkili olduğunun göstergesi. Blair için İsrail’le Filistin arasındaki gerginliğin sona erdirilmesi, dünya üzerinde güvenliğin sağlanması ve Afganistan ile Irak’taki demokratikleşme süreci kadar önemli.

İngiltere’nin Washington’daki eski Büyükelçisi Christopher Meyer, bu nedenle İngiltere’nin gelecekte de Irak sorununda ABD’nin yanında yer alacağını söylüyor. Meyer, “Bush ve Blair için en önemli soru, Irak’ta uzun vadeli bir başarıya nasıl ulaşacakları? Yani ülkeden geri çekilme stratejisini düşünmüyorlar” diyor.

Başkan Bush’un Şubat ayında ilk yurtdışı gezisini Avrupa’ya yapacak olması da İngilizler’in hoşuna gidiyor. Çünkü İngiltere bu sayede ABD ile Avrupa arasında bir köprü görevi görebilir. Ancak İngiltere Başkanı Blair, Anglo-Amerikan özel ilişkisinden vazgeçmeyecek. Çünkü bu, İngiltere dış politikasının temelini oluşturuyor.