İngiltere'de üçlü yarış

Tony Blair’in seçim kampanyasının merkezinde ekonomi var. Irak konusundan ise uzak durmaya çalışıyor. Yorulmak bilmeden, isteklilerin verimlerine göre değerlendirileceği, yardıma muhtaç olanların ise sosyal güvenliğe sahip olacağı bir toplum yaratmayı amaçlayan kendi planladığı reformları anlatıyor.

1997’den beri iktidardaki Blair bu alanda elde ettiği başarılarına işaret edebiliyor. Bu süre içinde İskoçya ve Galler’de bölgesel meclisler kurarak ve Lordlar Kamarası’nda yaptığı reformlarla demokrasiyi de modernleştirdi. Kuzey İrlanda’da barışı sağladı. Avrupa politikasında Thatcher döneminin izolasyon yıllarını unutturdu. Buna rağmen, Avrupa’ya hep kuşkuyla bakan vatandaşlarına ortak para birimi ya da anayasa projelerini sevdiremedi.

Ama ekonomik başarıları diğer tüm başarılarını gölgede bırakıyor. Devamlı büyümenin sağladığı vergi gelirleriyle sosyal güvenlik sistemini modernize etti. Ayrıca ülkede işsizlik düşük olması nedeniyle yurtdışından iş gücü getiriliyor. Fakat Blair, Irak Savaşı’ndan yana tavır alınca başı derde girdi. Savaştan sonra Irak’ta kitle imha silahlarının izine de rastlanmayınca Blair inandırıcılığını yitirdi. Ama Blair, muhafazakar ve liberal rakiplerine karşı saldırı olarak savunmayı tercih etti.

Muhafazakar lider Howard

Şu anda Blair’i korkutan tek şey seçime katılımın düşük olması. Muhafazakarların lideri Michael Howard ise aksine bunu arzu ediyor. Blair’in şahsiyetine yönelik saldırıları, bir yandan Irak Savaşı’nın etkisiyle zaten siyasetten soğuyan İşçi Partisi seçmenlerini daha da soğutmayı, diğer yandan da kendi seçmenlerini sandığa götürmeyi hedefliyor.

63 yaşındaki avukat yabancılar politikasının sertleştirilmesi ve vergilerin düşürülmesi gibi popülist sloganlarla puan toplamaya çalışıyor ve “Sadece konuşmak değil, iş de yapmak gerekiyor. Vaadlerde bulunmak değil, bunları yerine getirmek gerekiyor. Verimli çalışmak ve vergileri düşürmek gerekiyor!” şeklindeki sözleri dikkat çekiyor.

Fakat seçim kampanyasında Howard’ın, bu vergi indiriminin ancak beş yılda gerçekleşebileceğini itiraf etmesi, seçilme şansını da azalttı. Yaşının ilerlemiş olması ve geçmişte partisinin sağ kanadının sözcüsü olarak sertlik yanlısı ve Avrupa karşıtı olması da Howard’ın aleyhine. Partisinin bir kadın milletvekilinin kamuoyunu Howard hakkında uyaran sözlerinin duyulmasından sonra, muhafazakar lidere duyulan güven, Tony Blair’in de altına indi. Uzmanlar, Howard’ın bu seçimlerde tek umudunun, İşçi Partisi’nin sandalye sayısının azalması olabileceğini vurguluyor.

En genç aday Kennedy

Blair’in diğer rakibi ve en genç aday Charles Kennedy ise 1999 yılından beri Liberal Demokrat Parti lideri. 45 yaşındaki İskoç asıllı Kennedy, cimri olmayan ve iyi bir mizah anlayışına sahip bir politikacı olarak tanınıyor. Kennedy, sağlık ve eğitim sistemlerine İşçi Partisi’nden daha fazla yatırım yapmak istiyor.

Bunu finanse etmek için de yüksek gelirlilerden daha fazla vergi alınmasını savunuyor. Ama İngiliz kamuoyunda bu planların gerçekleştirilme ihtimaline kuşkuyla bakılıyor. Buna karşılık Irak Savaşı’na karşı çıkan tek parti olmaları liberal demokratların seçmen gözündeki şansını arttırıyor. Kennedy, Irak’ta kitle imha silahlarının varlığını savunan Blair’in güvenilir olmadığını anlatıyor.

Ama kendisini “ilerici” olarak tanımlayan Kennedy’yi sol kanatta sananlar aldanır. Liberal politikacı bazı alanlarda Howard’dan bile daha tutucu. Örneğin 10 bin yeni polis kadrosu açılmasını talep ediyor. Kennedy’nin seçimi kazanma şansı hiç yok. Ama hem Blair’i, hem de Howard’ı zayıflatabilir. Parti onyıllardan beri en büyük destekle seçimlere giriyor.