Irak başkanlık yarışını kızıştırıyor

Seçmene şirin görünmek isteyen Bush yönetimi, Irak ile ilgili bazı yanlış değerlendirmelerde bulunmuş olabileceklerini itiraf ederek puan toplamayı umuyordu. Nitekim, bu çerçevede Savunma Bakanı Donald Rumsfeld geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, savaşın en önemli gerekçelerinden biri olarak gösterilen tezin aksine, Saddam Hüseyin ile El Kaide terör örgütü arasında bağlantı olduğuna dair somut kanıtların bulunmadığını söyledi.

Ardından, Irak’ın eski sivil yöneticisi Paul Bremer, istikrarın sağlanması için bu ülkeye gönderilen asker sayısının, ihtiyaç duyulanın çok altında olduğunu itiraf etti. Son olarak Amerikalı silah müfettişi Charles Duelfer’in dün açıkladığı rapor, Irak savaşının en önemli gerekçesini oluşturan kitle imha silahları konusunda da Bush yönetiminin yanıldığını açık bir şeklide ortaya koyudu. Duelfer, Senato’ya sunduğu raporda, Irak’ta kitle imha silahlarının izine rastlanmadığının altını çizdi.

"Saddam bir dönem bu silahlara sahipti"

Amerikalı silah müfettişi Charles Duelfer’in Senato’ya sunduğu bin sayfalık raporu, ”Bush yönetiminin ileri sürdüğü iddiaların aksine, Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin, ABD için somut bir tehdit oluşturmuyordu” şeklinde özetlemek mümkün. Hiçbir surette kitle imha silahlarının izine rastlanmadığnı belirten Duelfer, ülkede askeri anlamda önem taşıyan gizli bir silah deposunun bulunduğuna da inanmadığını söyledi.

Altı ana bölümden oluşan raporda, Saddam Hüseyin’nin, kitle imha silahlarına bir dönem gerçekten sahip olduğu ve zaman zaman da bunları kullanmaktan geri kalmadığına vurgu yapılıyor. Ancak Irak’a karşı uygulanan BM yaptırımlarının kaldırılmasını tehlikeye atmamak için Saddam’ın 1990’lı yılların ortasından itibaren silah geliştirme programını rafa kaldırdığı ifade ediliyor. Devrik Irak liderinin, bu planlarını gerçekleştirmek için yine de fırsat kolladığı, bazı projeleri BM’in kesin yasaklamalarına rağmen, gizli olarak sürdürdüğü de kaydedediliyor.

"Bush’un endişeleri yersizdi"

Raporda, Başkan Bush’un savaştan önce yaptığı ”Saddam Hüseyin, nükleer silah başlıklarını depolarda saklıyor ve bunları her an teröristlere verebilir” şeklindeki açıklamalara da atıfta bulunuluyor. Böyle bir olayın 1991’den bu yana teorik olarak mümkün olmadığı sonucuna varan Charles Duelfer, her ne kadar Saddam’ın, nükleer silah yapımı hakkındaki bilgileri muhafaza etmeye ve bununla ilgili programın bazı bölümlerini sürdürme çabaları olduysa da Irak’ın hiçbir zaman nükleer silah üretebilecek kapasiteye ulaşmadığını belirtti. Amerikalı silah müfettişi, Bush’un kimyasal ve biyolojik silahlara ilişkin endişelerinin de yersiz olduğunu da söyledi.

Teftişlerin başladığı 1991 yılında, Irak’ın kimyasal ve biyolojik silah üretimini durdurduğunu ve tesislerin büyük bir bölümünü kapattığını hatırlatan Charles Duelfer, ancak Saddam Hüseyin’in ileride bu tesisleri yeniden aktif duruma getirip üretime geçilebilecek şekilde muhafaza ettiğini kaydetti. Duelfer, ancak bir yıl önce, bu tesislerin yeniden faal duruma geçmesi diye bir şeyin sözkonusu olmadığını ifade etti.

Demokratlar için önemli bir koz

Başkanlık yarışının iyice kızıştığı bugünlerde, Amerikan Senatosu’na sunulan son Irak raporunu Demokratlar, ”ülkenin yanlış zamanda yanlış bir savaşa sokulduğu” şeklindeki tezlerinin adeta bir kanıtı olarak görüyorlar. Başkan Bush ise Pennsylvania’da yaptığı seçim konuşmasında, Irak konusundaki haklılığını savunmaya devam etti.

Saddam Hüseyin’in, kitle imha silahlarını, bunların parça ya da yapımına ilişkin bilgileri teröristlere verebileceği riskinin çok ama çok büyük olduğunu iddia eden Bush, ”11 Eylül’den sonra böyle bir riske girmeyi kesinlikle göze alamazdık” şeklinde konuştu.