Irak-Suriye gerilimi tırmanıyor
3 Eylül 2009
Başbakan Nuri El Maliki yaptığı açıklamada komşu ülke Suriye'nin Irak mahkemeleri ve Interpol tarafından aranan silahlı grupları koruduğunu ileri sürdü. Nuri El Maliki, ''Amerikan güçleri Irak'tan çekilmeden önce, kimi ülkeler işgale direnme bahanesiyle Irak'a müdahale etmişlerdi. Şimdi Amerikan güçleri Irak'tan çekildi ve müdahaleler artık kabul edilemez. Bunun saldırganlık olduğunu düşünüyoruz'' dedi. Irak'tan 2011 yılı sonuna dek çekilecek olan ABD güçleri, 30 Haziran'da kentlerden ve yerleşim bölgelerinden çekilmişti. ABD ve Irak, İran ve Suriye'yi uzun süredir direnişçilere destek vermekle suçluyor.
Nuri El Maliki yaptığı açıklamada, geçen temmuz ayı sonunda Şam yakınlarında Irak'taki Baas partililerin ve aşırılık yanlısı Sünnilerin katıldığı bir toplantı düzenlendiğini, Suriye gizli servisinin de toplantıda hazır bulunduğunu ileri sürdü.
İki ülke arasındaki gerilim son günlerde giderek tırmanıyor. Suriye'yi 18 Ağustos'ta ziyaret ettiğini hatırlatan Maliki, bu ziyaret sırasında Suriyeli yetkililere Irak güvenlik güçlerinin, ''30 Temmuz'da Şam yakınlarındaki Zabadani'de Baas partililer, aşırılık yanlısı Sünniler ve Suriye gizli servisinin katıldığı bir toplantı yapıldığına dair aldığı istihbaratı ilettiğini'' kaydetti. Maliki, ''Irak adaletinin aradığı bu kişilere ev sahipliği yapmakta neden ısrar ediliyor'' dedi. Maliki'nin Suriye ziyaretinden 1 gün sonra Bağdat'ta kamu binalarının hedef alındığı saldırılarda 95 kişi ölmüş, 600 kişi de yaralanmıştı. Iraklı yetkililer daha sonra bir El Kaide militanın Suriye'de eğitim aldığını itiraf ettiği bir video kaydı yayımladı.
Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari de İngiliz yayın kurumu BBC'ye verdiği mülakatta, Suriyelilerin eylemleri doğrudan gerçekleştirmediyseler bile en azından planlanmasına katıldıklarını söyledi.
Suriye iddiaları reddediyor
Suriye Devlet Bakanı Beşar Esad ise Bağdat'ın iddialarının asılsız olduğunu belirterek, Bağdat'tan konuyla ilgili delil istediklerini kaydetti. Her iki ülke de karşılıklı olarak büyükelçilerini geri çekti.
Suriye ve Irak uzun yıllar boyunca Baas Partisi'nin birbirine düşman kanatlarınca yönetildi. 90'lı yıllarda düzelme yoluna giren ikili ilişkiler Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesiyle yeniden kötüleşti.
Türkiye'den taraflara çağrı
Geçtiğimiz hafta Irak ve Suriye'de temaslarda bulunan Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, taraflarla ayrı ayrı görüşerek uzlaşma çağrısında bulundu. Davutoğlu bugün Mısır'da sürdüğü temasları çerçevesindeyse “arabuluculuk yapmadıklarını, Suriye-Irak sorununu çözmeye çalıştıklarını” belirtti. Davutoğlu, “Bu sorunda sadece aynı evde yaşayan ailenin üyesi olarak bulunuyorum. Arabulucu olarak bulunmuyorum. Suriye-Irak meselesinde de pozisyonumuz aynı. Komşularımız ile bir ailenin üyeleri gibi olmalıyız ve böyle bakıyoruz. Biz komşularımızla sıfır problem ve maksimum güvenlik ile yaşamak istiyoruz” diye konuştu.
MK/AG (rtr,bbc,aa)