1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Irak'ta şiddet tırmanıyor

Ajanslar14 Ağustos 2004

Müttefik güçlerle Sadr taraftarlarının kanlı çatışmalarına sahne olan Necef’te Şii taraftarlar sokaklara dökülerek müttefik güçlere bağlı askerleri ve Irak geçiş hükümetini protesto etti. Bu arada müttefik güçler Irak’taki isyancılara yönelik operasyonlarını sürdürüyor.

https://p.dw.com/p/AbAW
Şii milisler Necef'i terketmek istemiyor.
Şii milisler Necef'i terketmek istemiyor.Fotoğraf: AP

”Necef’e marş marş” sloganları ile sokaklara dökülen Şiiler otobüslerle Irak’ın dört bir yanından Necef’e akın etti. Göstericiler arasında Sadr’ın temsilcisi Şeyh Hasım El Haradşi’nin de yeralması dikkat çekti. El Haradşi geçtiğimiz cuma günü Bağdat’ta insanları gösteri yapmaya çağırmıştı. Sadr’ın sözcüsü Ahmet Şabani, Başbakan Allavi’ye yönelik protestoları sürdüreceklerini açıkladı. Şabani Ulusal Konferans’ı da sert bir dille eleştirerek, "Konferansı işgal güçleri organize ediyor" dedi. Şabani ayrıca çatışmalarda yaralanan Sadr’ın sağlık durumunun da iyi olduğunu ifade etti.

Müzakereler başarısız

Müttefik güçler ve Iraklı güvenlik güçleri geçtiğimiz perşembe günü Necef’te İmam Ali Türbesi’nde saklanan Sadr ve taraftarlarına karşı geniş çaplı bir operasyon başlatmıştı. Müttefik güçlere bağlı askerler İmam Ali Türbesi’nin etrafını kuşatmış, Sadr’ın çatışmalarda yaralandığı haberleri gelmişti. Irak geçiş hükümeti, müttefik güçler ve Sadr taraftarları arasında daha sonra ateşkesin sona ermesi için müzakere trafiği başlatılmıştı. Ancak bölgeden görüşmelerin başarısız olduğu yönünde haberler geliyor. Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Muvaffak El Rubai yaptığı açıklamada, ”Üzülerek söylüyorum ki krizi sona erdirmek için sürdürdüğümüz çabalar başarısız oldu" dedi ve Necef’i en kısa sürede terketeceğini belirtti.

Amerikan askerleri operasyonlara hız verdi

Bu arada Amerikan uçakları ağırlıklı olarak Sünniler’in yaşadığı Bağdat’ın 125 kuzeyindeki Samarra kentinde 50 isyancıyı öldürdü. Amerikan ordusundan bir sözcüsü savaş uçaklarının sabah saatlerinde isyancıların saklandığı yerlere 250 kilogram bomba fırlattığını açıkladı. Kentteki hastane yetkilileri Amerikan askerleri ile Iraklı isyancılar arasındaki çatışmalarda 13 kişinin öldüğünü, 84 kişinin ise yaralandığını açıkladı ancak sonra bu rakamın çok üstünde kişinin öldüğü ortaya çıktı.

Hille'de 40'dan fazla ölü

Iraklı doktorların verdiği bilgiye göre Şiiler’in yoğun olarak yaşadığı Bağdat’ın 100 kilometre güneyinde Hille kentinde ise Iraklı isyancılarla Polonyalı askerlerin desteklediği Iraklı polisler arasındaki çatışmalarda en az 40 kişi öldü. Radikal Şii lider Mukteda El Sadr’ın Mehdi Ordusu’na ait milisler kentteki iki polis karakolunu geçici bir süreliğine bile olsa ele geçirmeyi başardı.

Geçiş hükümeti çatışma istemiyor

Gözlemciler Irak geçiş hükümetinin iki önemli sebep yüzünden Sadr sorununu müzakere yoluyla çözümlemek istediğine dikkat çekiyor. Bunlardan ilki Sadr'ın saklandığı Necef’teki İmam Ali türbesinde ölmesi halinde şehitlik mertebesine ulaşması ihtimali. Çünkü bu durumda Irak genelinde huzursuzluk yaşanabilir. İkinci önemli nedense geçiş hükümeti Başbakanı İyad Allavi'nin Ulusal Konferans’ın düzenlenmesi öncesinde kontrol edemeyeceği çatışmalar yaşamak istememesi. Müttefik güçler Irak’ın egemenliğini haziran ayı sonunda Geçiş Hükümeti’ne devrederken, Ulusal Konferans Irak’ın demokratikleşmesi sürecinde ilk önemli adım olarak görülüyordu. Çünkü 1000’den fazla delege konferansta 100 kişiden oluşacak Ulusal Konsey’i belirleyecek. Bu konsey de politik kararların alınmasında ve seçimlere hazırlık dönreminde geçiş hükümetine yardım edecek.