Irak'ta anayasa imzalanıyor

Irak’ın anayasası üzerinde hafta başı uzun tartışmalardan sonra anlaşma sağlanmış ve imza töreninin çarşamba günü yapılacağı duyurulmuştu. Ancak Aşure Günü’nde Şiiler’e yönelik saldırıların ardından anayasının imzalanması cuma gününe ertelenmişti. Ancak Irak Geçici Yönetim Konseyi’nden bazı Şii üyelerin anayasada Kürtler’e öngörülen özerklik hakkına karşı çıkmaları nedeniyle anayasanın imzalanması bir kez daha ertelendi.

Irak Geçici Yönetim Konseyi üyeleri haftasonunda Şiiler'in ruhani lideri Ayetullah Ali Sistani ile biraraya gelerek Şiiler'in itirazlarını gidermeye çalıştı. Konsey üyelerinden Muafak Rubai görüşme sonrasında yaptığı açıklamada anayasının büyük olasılıkla pazartesi günü imzalanacağını belirtti.

"Irak'ta demokratik sürece güven duyuyorum"

ABD Başkanı George Bush ise Irak'ta anayasanın imzalanmasının ertelenmesine rağmen ülkedeki demokratik sürece güven duyduklarını söyledi. Iraklılar'ın büyük ilerleme kaydettiğini belirten Bush, Geçici Yönetim Konseyi'nin ülkeyi yönetmek için özgürce görüşmelerde bulunduğunu ifade etti.

Şiiler'e yönelik saldırılarda Bağdat ve Kerbela'da hayatını kaybedenler için büyük üzüntü duyduğunu, sorumlularının ise Saddam Hüseyin yanlıları olduğunu savunan Bush, saldırıları Ürdünlü Ebu Musab El Zarkavi'nin planı olduğunu düşündüklerini söyledi.

Kürtler'e özerklik

Şiiler, anayasada Kürtler’e özerklik hakkı verilmesine itirazları dışında öngörülen başkanlık sisteminde de değişiklik istiyorlar. Anayasa’da Kuzey Irak’taki Kürtler’in sahip olduğu özerkliğin devam etmesi öngörülüyor. Bu konuda varılan anlaşmaya göre, seçimle göreve gelecek yeni Irak hükümetine kadar Kürtler özerkliklerini devam ettirecek.

Anayasadaki en önemli detaylardan biri de kadınlarla ilgili. Parlamentodaki sandalyelerin dörtte biri kadınlara ayrıldı. Ayrıca yeni anayasada ülke yönetiminin İslamı esas alması da engellendi. Geçiş dönemi anayasasında ”Hukuk sisteminde şeriat yararlanılacak kaynaklardan sadece biri olacak” deniyor.

Temel ilke federalizm

Irak’ta yönetimin Iraklılar’a devredilmesi için öncelikli adım anayasanın oluşturulması. ABD’nin yönetimin devretmek için belirlediği süre ise 30 Haziran. Taslakta temel olarak ülkede federalizm ilkesinin kabul edildiği yer alırken, ayrıntıların seçimlerle işbaşına gelecek meclisin detaylar üzerinde anlaşmaya varması üzerinde anlaşıldı.