Irak'ta güç çekişmesi

"Irak’ta egemenliğin geçici bir hükümete devredilmesi için son 30 günlük döneme girildi. Son günlerde devlet başkanının belirlenmesi sırasında yaşanan karmaşa, ABD’nin kuklası damgası yemeyecek bir kabine kurulabileceğine inanmanın ne kadar saf ve gerçekdışı bir tutum olduğunu gösterdi.

Başbakanlık görevine getirilecek olan Geçici Yönetim Konseyi üyesi Şii politikacı İyad Allavi, Amerikan Gizli İstihbarat Örgütü ile yakın ilişkilere sahip olması ile tanınıyor. Yani, Amerikalılar’ın belirlediği Geçici Yönetim Konseyi, 30 Haziran tarihinde tamamen ortadan kalkmayacak denilebilir.

Konsey'in üyeleri de kurulacak geçici hükümette sandalye kapabilmek için yarış içinde. Görünüşe göre, pek de rağbet görmeyen Geçici Yönetim Konseyi ne denirse densin, en azından ülke halkının temsili konusunda doğru seçimlerin sonucu oluşturuldu.

Konsey'de, Irak’ın geleceği belirlenirken söz hakkı sahibi olması gereken tüm etnik ve dini gruplardan temsilci yer alıyor. Pekala, bu birleşim geçen yıl iyi bir seçim olarak kabul ediliyorsa, gelecek yıl planlanan seçimlere kadar durum neden farklı olsun?

Geçici Yönetim Konseyi üyelerinin ABD tarafından belirlenmiş olması, bu isimlerin diskalifiye olmasını gerektirmiyor. İşgal güçlerinin, tamamıyla kendi görüşlerine zıt isimleri Konsey'e seçmeleri de beklenemezdi zaten.

Bu kriter, geçici hükümet için de geçerli olacaktır, büyük bir ihtimalle 2005’te seçimle işbaşına gelecek olan hükümet için de. Washington, Irak’tan geri çekilmeye zorlanmadıkça, ülkedeki nüfuzunu korumaya çalışacaktır.

Ancak bu arada Washington ile Geçici Yönetim Konseyi arasında da pürüzler yaşanıyor. Yeni makamlara göz diken konsey üyeleri, ABD’nin kuklası değil, ‘Yeni Irak’ın ‘elit üyeleri’ olarak isim yapabilmek amacıyla açıkça Washington’u eleştirmekten kaçınmıyorlar. Devlet başkanlığı görevine getirilecek olan Geçici Yönetim Konseyi’nin Başkanı Gazi El Yaver de son dönemde ABD’ye yönelik eleştirileri ile dikkatleri üzerinde toplamıştı.

Bu karmaşada gözden kaçan bir nokta var. BM’nin Irak Özel Temsilcisi Lakhdar Brahimi, ülkedeki normalleşme sürecine kendi damgasını vurmayı başaramadı. Bramihi, tüm taraflar ile dur durak bilmeden temaslarda bulundu, ancak sonuçta karar veren yine ABD oldu.

Bu kararın, BM’nin Irak’ta daha büyük bir rol oynayacağı bir dönemin başlangıcı olduğunu söylemek imkansız. Ama, farklı bir sonuç bekleyenler büyük bir ihtimalle şartları tartarken yanlış verileri değerlendirdiler. 30 Haziran tarihi egemenliği devrini değil, bir anlamda şu anki haliyle devamını simgeleyecek. Bu da ülkedeki huzursuzluğun, şiddetin ve terörün devamı anlamına gelecek."