Irak'ta zafer Şiiler'in

Başbakan İyad Allavi’nin seçim listesine verilen oyların yüzde 13.8’de kalması dikkat çekti. Açıklanan seçim sonuçları, kesin resmi sonuçlar değil. Seçim sonuçlarına itirazı olanlar üç gün içinde başvuruda bulunabilecek. Resmi sonuçlar ancak itiraz gelmemesi durumunda açıklanacak.

Şu an görünen tablo, Irak anayasasının hazırlanması gibi temel ödevlere sahip olan geçici hükümetinin Şii-Kürt ittifakı çerçevesinde şekilleneceğini gösteriyor. Türkiye ise tablodan hoşnut görünmüyor. Seçimlerde yaşanan usulsüzlüklerin araştırılmasını ve gereken adımların atılmasını isteyen Türkiye, seçimlerde görülen eksikliklerin ciddi tereddütlere yol açtığını açıkladı.

Irak’ta Şii çoğunluğu iktidarın odağına taşıyan seçimler tüm dünyada yankı buldu. Bir yandan Irak’a, gerçekleştirdiği ilk demokratik seçimler nedeniyle kutlamalar yağarken, diğer yandan ülkenin bölünme tehlikesiyle ilgili endişeler de dile getiriliyor. Seçim sonuçlarına gelen tepkilerin ortak yanı, seçimlerin ülkede demokrasi için çok büyük bir adım olduğu, ancak seçimlere toplumun her kesiminin katılımının sağlanamamış olmasının büyük tehlikeleri beraberinde getirdiği.

Sünniler’e mesaj

Nitekim, yüzde 48’lik oy oranıyla seçimlerden ülkedeki en büyük siyasi güç olarak çıkan Şiiler bu başarılarını kutlarken diğer yandan da Sünniler’e mesajlar iletmeyi sürdürüyorlar. Çünkü Saddam döneminde ülkedeki siyasi eliti oluşturan ve bu seçimleri boykot eden Sünniler’in siyasi sürece katılmaması ve marjinalleşmesi, ülkenin istikrarını tehlikeye atacak en önemli etken olarak görülüyor.

Seçimlerde aldıkları yüzde 25’lik oy oranıyla ikinci büyük güç haline gelen Kürtler de Devlet Başkanlığı gibi üst düzey bir makama oturma taleplerini, ama aynı zamanda petrol zengini Kerkük üzerindeki taleplerini de daha yüksek sesle dile getiriyor.

Türkiye ise seçim sonuçlarından hoşnut değil. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Irak seçimlerinin bütün kesimlerin adil temsiline olanak sağlayacak koşulları oluşturmadığı görüşü vurgulandı ve Irak Bağımsız Seçim Komisyonu’ndan usulsüzlük iddialarının incelenip gereken adımların atılması istendi. Açıklamada Kerkük dahil bazı bölgelerde manipülasyonların sonuçlar üzerinde dengesizliklere yol açtığı da vurgulandı. Kerkük’te dün Arap ve Türkmen gruplar seçimlere hile karıştığını belirterek gösteriler düzenlemiş ve seçimlerin tekrarını talep etmişti.

Bush Iraklılar’ı kutladı

Irak’ta tırmanan şiddete rağmen seçimlerin 30 Ocak’ta yapılmasında ısrar eden Amerikan Başkanı George Bush ise seçim sonuçlarından memnun görünüyor. Bush, Iraklılar’ı kutlayarak seçimlere katılan 8.5 milyon Iraklı’nın sandık başına giderek teröristlere meydan okuduğunu belirtti.

ABD’nın müttefiği İngiltere de seçim sonuçlarından memnun. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw, seçimlerin istikrarlı ve demokratik bir geleceğe atılmış önemli bir adım olduğunu belirterek, seçilenleri kutladı. Straw, uluslararası topluma, Irak hükümetinin arkasında durma ve önündeki bu zor görevde Irak halkına yeniden destek verme çağrısında da bulundu.

Yeni oluşturulacak geçiş hükümetinin temel görevi anayasayı hazırlamak, önemli yasaları çıkarmak ve ülkeyi aralık ayında anayasa temelinde yapılacak seçimlere hazırlamak olacak. Bunun için de mecliste üçte ikilik çoğunluk gerekiyor. Bu durumda Şiiler’in Kürtler ile işbirliği yapması, ancak şiddet olaylarının önüne geçebilmek için Sünniler’in de anayasa oluşum sürecine dahil edilmesi bekleniyor.

Irak medyası sonuçlardan memnun

Irak medyasında ise seçim sonuçları memnuniyetle karşılandı, ancak aynı zamanda ülkedeki kırılgan demokrasinin ve kanlı Sünni direnişini sona erdirme çabalarının geleceği sorgulandı. Geçici Başbakan İyad Allavi’ye yakınlığıyla bilinen Bağdat Daily gazetesi Irak’ın, ülkeyi istikrar ve kalkınma yoluna sokacak cesur bir lider önderliğinde güçlü bir hükümete ihtiyacı olduğunu vurguladı ve bu liderin bir yandan halka daha fazla özgürlük tanıyan, diğer yandan yaşanan kaosu sona erdirebilecek biri olduğunu belirtti.

El Meşrik gazetesi ülkede yaşanan bölünmelerden duyduğu korkuyu öne çıkardı ve “Seçim sonucu ne olursa olsun, asıl endişe mecliste kimin kaç sandalye aldığı değil, dengelerin bozulmuş olmasıdır“ ifadesini kullandı. Hükümet yanlısı El Sabah gazetesi yüz kadar listenin meclis dışında kaldığına dikkat çekerek bu partilere, yeterli halk desteğine sahip değillerse siyaset sahnesini terketmeleri ya da diğer kaybdenlerle yeni ittifaklar oluşturmaları tavsiyesinde bulundu. Kürt El İttihad gazetesi de Devlet Başkanı Kürt olsa ne olur? sorusunu yönelterek “Bu istek daha geçtiğimiz yıl kulağa bir hayal gibi geliyordu. Ancak Kürtler’in büyük zaferinin ardından bugün Kürdistan Yurtseverler Birliği Başkanı Celal Talabani’nin adı makam için gösterilen isimler arasında yer alıyor“ dedi.