1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Irak’tan PKK'ya karşı hareket güvencesi

Hande Fırat / Ankara20 Mayıs 2005

Irak’ın yeni Başbakanı Caferi, ilk yurtdışı gezisini yaptığı Türkiye’de Başbakan Erdoğan ile görüştü. Caferi, Kerkük’e ilişkin Ankara’nın hassasiyetlerinin dikatte alınacağını kaydetti ve PKK konusunda „müşterek adım atılacağını“ söyledi. Ankara’dan Hande Fırat’ın notları…

https://p.dw.com/p/Aapr
Görüşmede sınır güvenliği de gündeme geldi
Görüşmede sınır güvenliği de gündeme geldiFotoğraf: AP

Ankara Irak başbakanı İbrahim Caferi’yi ağırlıyor. Irak’taki savaştan en çok etkilenen ülkelerin başında gelen Türkiye açısından bu ziyaret oldukça önemli…

Türkiye daha ilk günden savaşı engellemek için bölgesel ve uluslar arası girişimlerde bulunmuştu. Hatta Irak yönetimiyle bile görüşmeler yapılmıştı.

Dönemin başbakanı Abdullah Gül “Pandoranın kutusu açılmamalı. Komşudaki yangın bizi de etkileyecektir “ demişti.

Türkiye Irak savaşından en çok etkilenen ülkelerin başında geldi. Irak’ın normalleşmesi, siyasi ve toprak bütünlüğünün korunması Ankara açısından hayati önem taşıyor.

Erdoğan’ın „Ata“ uçağı getirdi

Seçimlerin ardından oluşturulan geçici hükümetle yapılacak tüm görüşmeler de işte bu nedenlerden dolayı önemli.

Irak başbakanı İbrahim Caferi ilk yurt dışı ziyaretini gerçekleştirdi Ankara’ya. Ankara’ya başbakanlığın uçağı Ata ile gelen Caferi için bu sabah başbakanlıkta resmi bir karşılama töreni düzenlendi.

Sonra da başbakan Erdoğan ile Irak başbakanı başbaşa ve heyetler arası görüşmelere geçtiler. Ankara açısından görüşmeler olumlu geçti. Birçok önemli başlıkta hassasiyetler iletildi.

Toprak bütünlüğü ve Kerkük hassasiyeti

Ankara açısından en önemli başlık aslında uzun süredir hiç değişmedi… Savaşın ilk günlerinden beri Ankara’nın en büyük endişesi, Irak ‘ın toprak bütünlüğü ile Kerkük statüsü dolayısıyla Türkmenlerin durumu.

Türk hükümeti bugüne kadar hemen her ortamda bu konudaki hassasiyetlerini dile getirdi. Başbakan Erdoğan bu hassasiyetleri bir kez de Irak’ın yeni hükümetinin başbakanına anlattı.

Caferi Irak’ın toprak bütünlüğünün korunacağını söyledi ve Kerkük konusunda yaptığı açıklama ile Ankara’yı rahatlattı.

“Kerkük’ün statüsü korunacak“

Caferi “Kerkük’ün statüsü korunacak. Kerkük Irak’ın bir bölümü olarak korunacaktır. Buranın özel bir önemi olduğunu biliyoruz “ diye konuştu.

Caferi oluşturulan yeni hükümetin yapısı hakkında da bilgi verdi. “İlk kez tüm Irak halkının bütün kesimlerini temsil eden bir hükümet oluştu “ diyen Caferi, Irak tarihinde böyle bir tablonun daha önce görülmediğini söyledi.

Ankara’nın bu başlıkta ilettiği bir başka hassasiyet anayasa çalışmalarına yönelikti… Ankara Irak’ın yeni anayasası hazırlanırken tüm grupların bu çalışmalara katılmasını istiyor.

Erdoğan’dan uzman önerisi

Başbakan Erdoğan görüşmede Türkiye’nin Irak’a bu çalışmalar için uzman verebileceğini, konferans ve seminer düzenlemek için yardımcı olabileceğini de söyledi. Ankara başında beri hassasiyet gösterdiği konuları bir kez daha dile getirmiş ve karşılığında güvence almış oldu.

PKK-Kongragel sorunu

Irak deyince Ankara’nın başını ağrıtan en önemli sorun Kuzey Irak’taki PKK varlığı. Aslında Abd daha önce Kuzey Irak’taki PKK varlığına son verileceği konusunda söz vermişti.

Ankara daha sonraki aşamalarda bu sözün tutulmasını istemişti. Daha sonra da ABD tarafından bu sorunun Irak – ABD ve Türkiye arasında yapılacak görüşmelerle çözüleceği söylenmişti.

Görüşmeler başladı. Ancak Ankara somut bir gelişme görmedi. İşte bu nedenle bu sorun bir kez de Caferi ile konuşuldu.

150 kişilik terör listesi

Üstelik bir de dosya verildi. Osman Öcalan’ın da bulunduğu 150 kişilik bir terörist listesi Caferi’ ye verilerek, bu isimlerin yakalanıp Türkiye’ye teslim edilmesi istendi. Ayrıca Kuzey Irak’ta çok uluslu güç ile yeni Irak hükümetinin terör örgütüne yönelik operasyon düzenlemesi istendi.

Başbakan Erdoğan bu isteklerin Caferi tarafından olumlu karşılandığı mesajını verdi. Basın toplantısında Başbakan Erdoğan ; “Irak yönetimi müşterek adım atmaya hazır olduğunu belirtti. “ dedi.

Caferi ise “ komşu ülkelere zarar verecek hiçbir faaliyete izin vermeyiz “ dedi. PKK başlığında Caferi’nin verdiği mesaj Ankara’nın şimdilik yüzünü güldürdü.

Irak’ta güvenlik sorunu ;” Caferi’den Suriye’ye sitem”

Görüşmede Irak taki son durum da ele alındı. Irak başbakanı geçici bir dönem yaşandığını söyledi, “ terörün zamanla azalmasını bekliyoruz “dedi. Basın toplantısında Caferi’nin Irak’ta terörün önlenemesi konusunda da önemli açıklamaları vardı.

Başta Suriye olmak üzere, Caferi Irak’ın komşularının sınırlarına sahip çıkması gerektiğini söyledi. Zaman zaman Irak’a silahlı grupların sızdığını belirten Caferi “sınırlarımızı biz de kontrol altına alacağız ama komşu ülkeler de kontrol altında tutmalı “ dedi.

Kısa bir süre içinde Suriye’ye de ziyarette bulunacağını açıklayan Irak başbakanı, bu konuyu Suriye’li yetkililerle de görüşeceğini söyledi.

Saddam Hüseyin’in mal varlığı

Saddam Hüseyin’in yurt dışındaki mal varlıkları ile savaştan önce petrol karşılığı gıda programı çerçevesinde Irak’ın hakettiği para da Caferi’nin gündemindeydi. Irak başbakanına Saddam Hüseyin’in malvarlığının görüşmelerde gündeme gelip gelmediği soruldu. Caferi ne evet dedi, ne hayır; ancak “ Bu mallar Irak halkının malıdır. Dünyanın neresinde hesabı varsa, almak için elimizden gelen çabayı göstereceğiz. “dedi.

Yeni sınır kapısı

Ankara uzun süredir üzerinde çalıştığı iki konuda daha istediğini de aldı. İki başbakan iki ülke arasında habur’dan sonra ikinci bir sınır kapısının; Ovaköy’ün açılması konusunda anlaştılar. Ayrıca yaşanan vize sorunları da ele alındı. İstanbul ve Musul’da başkonsolosluklar açılmasına da karar verildi.

Iraklı güvenlik güçlerinin eğitimi

Irak’ın yeniden yapılandırılması da iki ülkenin yetkililerinin en önemli gündem maddelerinden oldu. Başbakan Erdoğan Irak’taki polis ve askerlerin eğitiminin Türkiye tarafından yapılabileceğini söyledi. Caferi ise “eğitime ihtiyacımız var. Bu konuda Türkiye’ye güveniyoruz. İlgili birimlerimiz irtibata geçsin. “ dedi.

İki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesi için bakanların temaslarını arttırmalarına karar verildi. Irak başbakanı iki ülke arasında eylem planı hazırlanmasını ve bunun en kısa sürede hayata geçirilmesini önerdi. Ticari ilişkiler 19-20 eylül tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenecek Irak- Türk İş konseyi toplantısında detaylı bir şekilde ele alınacak.

ABD’li güvenlikçiler korudu

İlginç notlara gelince…. Dünya basını da Caferi’nin ankara temaslarını ilgiyle izledi… Caferi için olağan üstü güvenlik önlemleri alındı. Sadece Türkler değil, Amerikalılar da korudu Irak başbakanı. Irak’tan gelen heyet arasında Amerikalı güvenlik güçleri de vardı.

Irak başbakanı ile Başbakan Erdoğan basın toplantısının ardından Cuma namazını da birlikte kıldılar.