İran'ın açıklamalarına kınama

İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinejad, dün akşam Meşhed kentinde bakanlar, din adamları, bilim adamları, üst düzey askeri yetkililer, milletvekilleri ve komşu ülke büyükelçilerinin de hazır bulunduğu ve televizyondan canlı yayınlanan programda yaptığı konuşmada, “İran bilim adamlarının bilim ve teknoloji alanında büyük bir ilerleme kaydettiklerini“ belirtti ve uranyum zenginleştirme işlemlerinin başarı ile sonuçlandığını bildirdi.

“İran halkının çabaları, direnişi ve acıları sonuçsuz kalmamıştır. Bu daha büyük başarılar ve gelişmelerin başlangıcıdır“ diyen Ahmedinejad, artık İran’ın nükleer ülkeler klübünde olduğunu vurguladı.

Nükleer yakıt elde edilebiliyor

Verilen bilgiye göre, İranlı uzmanlar uranyumu yüzde 3,5 düzeyinde zenginleştirmeyi başardı. Bu yoğunlaştırma düzeyi ile nükleer yakıt elde edilebiliyor, ancak İran’ın atom bombası yapması için uranyumun daha fazla yoğunlaştırılması gerekiyor. Şimdi tartışmalar, İran’ın bu teknolojiye sahip olup olmadığı noktasında yoğunlaşacak.

İran Nükleer Araştırmalar Başkanı Gulam Rıza Agazade, uranyum zenginleştirmeye Natanz tesislerinde 110 ton uranyum hexaflorid ile başladıklarını, gazı üniteye enjekte ederek endüstriyel çıktı aldıklarını bildirdi. Agazade, böylece “dünyanın nükleer teknolojiye sahip sekizinci ülkesi olduklarını“ söyledi.

Uzmanlar: İran yanlış bildirimde bulundu

Batılı uzmanlar, bu miktarın, İran’ın geçen yıl sahip olduğunu bildirdiği uranyum miktarının iki katı olduğuna dikkat çekiyor. Ayrıca ilk kez uranyumun endüstriyel anlamda zenginleştirilmesi için gerekli 164 santrifüjlü ünitenin çalıştırıldığı anlaşılıyor.

Uzmanlar, bir nükleer bomba için yeterli zenginleştirilmiş uranyumu elde etmek için bin 500 kadar santrifüjün bir yıl optimal düzeyde çalışması gerektiğini belirtiyorlar. Buna rağmen, İran’ın uranyum zenginleştirme konusunda şimdiye kadar kabul ettiğinden ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na bildirdiğinden daha ileride olduğu anlaşılıyor.

Uluslararası toplum tepkili

Uluslararası toplum ise İran’dan gelen uranyum zenginleştirme işlemlerinin başladığı haberine tepki verdi. ABD Dışişleri Sözcüsü Sean McCormack, İran’ı uluslararası sözleşmelere uymaya çağırdı. ABD'nin BM Büyükelçisi John Bolton da bu durumun “İran'ın BM Güvenlik Konseyi'nin söylediklerine kulak asmadığını gösterdiğini“ ileri sürdü.

Almanya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da İran’dan gelen haberler yanlış sinyaller olarak değerlendirildi. İngiltere de İran'ın „uranyum zenginleştirdiğini“ açıklamasına tepki gösterdi ve İran'dan gelen açıklamaların işlere yardımcı olmayacağı vurgulandı.

İran’ın açıklamasını kınayan İsrail Genelkurmay Başkanı Dan Haluz ise İran’ın özgür ve demokratik bir dünya için tehdit oluşturduğunu kayderken, İran’ı kınayan bir açıklama yapan Rusya, bunu yanlış yönde atılmış bir adım olarak değerlendirdi.