İran, Batı ülkelerine yanıtını iletti

İran yönetimi, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya’nın sunduğu öneri paketine, resmi yanıtını iletti. İran devlet televizyonu, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin, Almanya ve İsviçre'nin Tahran büyükelçileriyle bugün bir araya gelen İran Ulusal Yüksek Güvenlik Genel Sekreteri ve nükleer konulardaki başmüzakereci Ali Laricani'nin ülkesinin yanıtını içeren dosyayı ilgili taraflara teslim ettiğini duyurdu.

Ancak ABD ile İran arasında diplomatik ilişki bulunmaması nedeniyle, İran’ın yanıtı İsviçreli ABD’ye iletilmesi üzerine İsviçre büyükelçisine verildi. ABD, İslam Devrimi’nin yapıldığı 1979 yılından bu yana diplomatik İran’la diplomatik ilişkilerde bulunmuyor.

Yanıtın içeriğine ilişkin ayrıntılı bir açıklama yapmayan İranlı başmüzakereci Ali Laricani, “ciddi ve dürüst“ görüşmelere hazır olduklarını dile getirdi. Laricani, uranyum zenginleştirilmesi konusunda somut bir açıklama yapmazken, Batı ülkeleri ile İran arasındaki müzakerelerin Çarşamba günü başlayabileceğini umuyor. Ancak uluslararası toplum ise müzakereler için uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin askıya alınmasını şart koşuyor.

Öneri paketi

BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya tarafından sunulan paket, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya alması karşılığında, ekonomik kolaylıklar sağlanmasını içeriyor. Batı ülkelerinin önerilerini uzun zamandır değerlendiren Tahran yönetimi, görüşmelere hazır olduklarını, ancak uranyum zenginleştirmekten vazgeçmeyeceğini bildirmişti.

Batı ülkelerinin taleplerini değerlenlendirdiklerini ve bu konuda kapsamlı bir çözüme ulaşmayı hedeflediklerini dile getiren İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, dün yaptığı açıklamada, “Değerlendirmelerimizi bitirdik. İşbirliği, müzakere, İran'ın nükleer teknolojiye sahip olma hakkına saygı ve herhangi bir sorunun ortadan kaldırılması temelinde soruna kapsamlı bir çözüm yakalamayı umuyoruz“ demişti.

BM Güvenlik Konseyi kararı

İran yönetimi, Batı ülkelerinin sunduğu önerilere “hayır“ yanıtını verirse, bu kez devreye BM Güvenlik Konseyi’nin aldığı karar devreye girecek. Zira BM Güvenlik Konseyi’nin temmuz ayında aldığı karar, Batı ülkelerinin taleplerine olumsuz yanıt verilmesi ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin askıya alınmaması durumunda, Tahran yönetimine yaptırım uygulanması yolunu açıyor.

31 Ağustos’a kadar İran’ın bu talepleri yerine getirmesinin istendiği kararda, aksi halde uygun önlemlerin gözden geçirileceği belirtiliyor. Ancak bu önlemler askeri müdahale seçeneğini içermiyor. İran’a yaptırım uygulanmasına karşı çıkan Rusya ve Çin’in tutumu sonucunda, karar tasarısı yumuşatılmış ve yaptırımlar son seçenek olarak değerlendirmeye açık bırakılmıştı. Diğer yandan, Tahran ise BM Güvenlik Konseyi’nin çağrısına uymayacaklarını ve kararı kabul etmediklerini bildirmişti.

İran – Rusya işbirliği

Bu arada Rusya ve İran arasındaki nükleer işbirliği devam ediyor. Rusya ve İran’ın, önümüzdeki hafta İran’ın Buşehir’deki tartışmalı nükleer tesisinin yapımında işbirliğini görüşecekleri belirtiliyor. İran, bu konuda Rus uzmanlarının desteğini almak istiyor. ABD’den ise Rusya’ya bu konuda uyarı geldi. ABD, Rusya’nın İran’la nükleer alanda işbirliği yapmamasını istiyor.