1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran ile uydu gerilimi

Deutsche Welle/Ajanslar3 Şubat 2009

İran’ın ilk yerli haberleşme uydusunu uzaya göndermesi Batılı ülkelerde endişe yarattı. Beyaz Saray, İran’ı sorumsuzlukla suçlarken, Almanya ve Fransa da durumdan derin endişe duyduğunu açıkladı.

https://p.dw.com/p/GmiP
İran geçtiğimiz yıl 'Sefir' uydu taşıyıcısıyla denemeler yapmıştı
İran geçtiğimiz yıl 'Sefir' uydu taşıyıcısıyla denemeler yapmıştıFotoğraf: picture-alliance/dpa

ABD’de Obama yönetimi döneminde İran ile yeni bir sayfa açılması umutları, uydu gerilimiyle sarsıldı. İran’ın ilk yerli haberleşme uydusunu uzaya fırlattığını açıklaması Washington’da endişeyle karşılandı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada İran’ın uzaya uydu göndermesinin ‘sorumsuzca bir eylem olduğu, bölgenin istikrar ve güvenliğini geliştirecek bir adım olmadığı’ belirtildi. Beyaz Saray sözcüsü Robert Gibbs, ABD’nin kırmızı çizgilerini vurgulayarak, “Taşıma kapasiteli füze geliştirilmesi, yasadışı nükleer program yürütülmesi ya da İsrail’in tehdit edilmesine yönelik her tür çaba, Amerikan yönetimi için ciddi bir endişe kaynağıdır” dedi.

Clinton: Sonuçlarına katlanır

İran’ın uydusu, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın Washington’da Alman meslektaşı Frank-Walter Steinmeier ile yaptığı görüşmeye de damgasını vurdu. Clinton İran’ın, nükleer programını durdurmasını talep eden BM kararlarına uymaması durumunda sonuçlarına katlanacağı uyarısında bulundu. Clinton, Başkan Obama’nın İran ile çetin ve doğrudan diplomasiyi destekleme niyetini gösterdiğini, ancak İran’ın BM kararları uyarınca nükleer programını durdurması gerektiğini söyledi. Hillary Clinton, ABD ve Almanya’nın İran’ın uluslararası yükümklülüklerini yerine getirmesi konusunda işbirliği içinde olması gerektiğini de belirtti.

Clinton: İran nükleer programını durdurmak zorunda
Clinton: İran nükleer programını durdurmak zorundaFotoğraf: AP

Steinmeier: Rahatsız edici bir gelişme

Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier de İran’ın uzaya uydu göndermesini ‘endişe verici bir gelişme ve rahatsız edici bir işaret’ olarak nitelendirdi ve “Bu, İran’ın muktedir olduğu teknik ilerlemeyi ve tehditleri bir kez daha açıkça göstermektedir” diye konuştu. Steinmeier yıllardır İran’ın nükleer program ve kendi nükleer silahlarını geliştirmesini önlemeye çalıştıklarını ancak başarılı olamadıklarını belirterek, bu şartlar altında yeni Amerikan yönetimiyle ortak çabaların güçlendirilmesinin acil önem taşıdığını kaydetti.

Steinmeier ve Clinton basın toplantısında soruları yanıtladı
Steinmeier ve Clinton basın toplantısında soruları yanıtladıFotoğraf: AP

Fransa da endişeli

İran’ın uydusu Fransa’da da endişe yarattı. Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Eric Chevallier, uzaya gönderilen uydu için kullanılan teknolojik sistemin, balistik füze teknolojisiyle benzerlik gösterdiğini belirterek, ''Uydunun fırlatılması bizi endişelendirdi. Çünkü bu teknoloji ile balistik füze teknolojisi birbirine çok yakın. İran'ın askeri nükleer kapasitesini geliştirmesiyle ilgili bağ kurmamak mümkün değil'' diye konuştu.

İran Dışişleri Bakanı Mutteki: Uydu barışçı amaçlı
İran Dışişleri Bakanı Mutteki: Uydu barışçı amaçlıFotoğraf: AP

İran: Uydu barışçı amaçlı

İran ise uydunun barışçı amaçlı olduğunu vurgulamaya özen gösteriyor. İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, bu uyduyla özellikle çevreyle ilgili verilerin toplanmasının amaçlandığını bildirdi. Mutteki, Afrika Birliği zirvesinde yaptığı açıklamada, "İran'ın teknolojik kapasitesi ülkenin ihtiyaçlarına cevap vermeye yöneliktir. İran'ın uydu faaliyetleri sadece barış amaçlıdır, askeri kapasitemiz de savunma maksatlıdır" diye konuştu. İranlı bilim adamı ve mühendislerin imzasını taşıyan "Ümit" adlı haberleşme uydusu, Salı günü erken saatlerde "Sefir-2" adlı uydu taşıyıcısıyla fırlatılmıştı.