İran nükleer faaliyetlerinde ısrarlı

BM Güvenlik Konseyi’nin 31 Ağustos’a kadar verdiği süreyi dolduran İran, nükleer programından vazgeçmeyeceğini bir kez daha ilan etti. Sürenin dolmasının ardından yeni bir açıklama yapan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, ülkesinin nükleer politikasını savundu ve nükleer enerjiyi barışçıl amaçlı kullanmanın hakları olduğunu söyledi. Ahmedinejad, İran’ın bu haktan hiçbir zaman vazgeçmeyeceğini de vurguladı.

İran kriziyle ilgili şimdi yeni bir süreç başlarken, ültimatomun sona ermesinin ardından İran’ın nükleer faaliyetleri ile ilgili raporunu sunan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed El Baradey de Tahran yönetiminin BM’nin taleplerini yerine getirmediğine dikkat çekti. Raporda, İran’ın kendisine yapılan çağrıya uymayarak uranyum zenginleştirme işlemini sürdürdüğü belirtiliyor. Tahran yönetiminin, denetçilerle yeterince işbirliği yapmadığı, hatta Kurum yetkililerinin işini zorlaştırdığına dikkat çekiliyor. El Baradey’in raporuna göre, İran geçtiğimiz günlerde, BM’nin kendisine verdiği sürenin dolmasına kısa süre kala, yeniden az miktarda uranyum zenginleştirdi.

İran Atom Enerjisi Kurumu’ndan da bir açıklama yapıldı. Açıklamada, İran’ın barışçıl amaçlarla uranyum zenginleştirdiği belirtilerek “Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun raporunda, İran’ın nükleer programının barışçıl amaçlar dışında askeri amaçlara da hizmet ettiğine ilişkin bir ibare yok” denildi.

ABD ve AB’nin tutumu

İran’ın nükleer silah geliştirmeye çalıştığını iddia eden ABD Başkanı George Bush ise dün akşam Salt Lake City’deki bir gaziler derneği toplantısında, İran konusunda değindi. Bush, “İran’ın nükleer silaha sahip olmasının ne kadar kötü sonuçlar doğurabileceğini hayal edebiliyoruz. Tahran’ın nükleer silah geliştirmesine izin vermemeliyiz” diye konuştu. Başkan Bush, İran yönetiminin seçimini yapması gerektiğini belirterek, İran’ın uzlaşmaz tavrının, belli sonuçları olması gerektiğini söyledi.

AB ise diplomasiden vazgeçmeye niyetli değil. AB’nin Ortak Güvenlik ve Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana’nın gelecek hafta Avrupa’da İran’ın başmüzakerecisi Ali Laricani ile görüşmesi bekleniyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Nicholas Burns’ün ise Güvenlik Konseyi’nin diğer daimi üyeleri ve Almanya’dan meşlektaşları ile Avrupa’da buluşacağı belirtiliyor. Burns, toplantıda ülkesinin İran’a yaptırım öngören tasarısını masaya getirecek.

Yaptırım uygulanması söz konusu

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Muhammed el Baradey’in Güvenlik Konseyi’ne sunduğu rapora göre İran’a bu aşamadan sonra yaptırım uygulanması söz konusu. Ancak BM GüvenliK Konseyi’nde bu konuda görüş birliği yok. Rusya ve Çin, İran’a yaptırım uygulanmasına karşı çıkıyor.