1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İranlı reformcuların Nidası

1 Temmuz 2010

İran'daki rejim karşıtı protesto gösterilerine katılan üniversite öğrencisi Nida Aga Sultani'nin öldürülüşünün birinci yıl dönümünde anılıyor. Nida, reform yanlısı Yeşil Hareket'in simgeleri arasında yer alıyor.

https://p.dw.com/p/O76a
Fotoğraf: AP

İran, geçen yıl yapılan tartışmalı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından kanlı olayla sahne olmuştu. Reform yanlılarının başlattığı protesto gösterilerinde, rejimin kanlı müdahalesi sonucu çok sayıda kişi hayatı kaybetmiş, yüzlerce kişi de gözaltına alınmıştı. Ve dünyayı ayağı kaldıran bu olaylar sırasında öyle bir sahne yaşandı ki, akıllardan hiç çıkmadı. Protesto gösterilerine katılan üniversite öğrencisi Nida Aga Sultani'nin kalbine isabet eden kurşunla hayata veda edişi...

Kadınların bitmeyen mücadelesi

İran’da reform yanlısı kesimin oluşturduğu Yeşil Hareket'de yüz binlerce kadın da yer alıyor. Ülkelerinde demokrasi istiyor ve insan hakları için mücadele veriyorlar. Nida Aga Sultani’nin ölümü ise Yeşil Hareket içindeki kadınların önemine işaret eden bir dönüm noktası oldu. Kadın hakları savunucularından Mino Murtazi Langrudi; “Kadın hakları savunucuları şimdiye kadar toplumu uyandırmaya çalıştı. Örneğin, sokak gösterileri, kamuoyuna yönelik yazılan protesto mektupları ve 'Kadınların Eşitliği İçin Bir Milyon İmza' gibi kampanyalarla... Şimdi İran toplumunda bir hareketlenme başladı ve bu haklar için mücadele ediliyor. Kadın hareketleri, kadın hakları mücadelesi ile sınırlı olduğundan, demokrasi adına ancak dolaylı çaba verilebilmiş oldu. Ancak kadın hareketleri yine de İran'da demokrasinin tesis edilmesi açısından en önemli güçlerden biri" diyerek, ülkedeki reform yanlısı hareketin kadınlar sayesinde güçlendiğini savundu.

Nida Sultani reformcu Yeşil Hareketin simgesi oldu
Nida Sultani reformcu Yeşil Hareketin simgesi olduFotoğraf: DW

"Nida ölümü kadının rolünü değiştirdi"

İran’daki İslam devrimi kuşağı, toplumsal hayatta kadın ve erkeği birbirinden ayırdı. Ancak kadın hakları savunucusu Mino Murtazi Langrudi, genç kuşağın artık cinsiyet eşitliğinin kabul gördüğü ve herkesin eşit haklara sahip olduğu bir toplumu arzu ettiğini söylüyor. Bu talepler, son yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından düzenlenen protesto gösterilerinde de dile getirildi ve bir araya gelen farklı siyasi gruplar, ortak bir hedefte buluştu.

Giderek daha fazla destek bulan reform yanlısı hareket, İran toplumunda kadının konumunun değişmesini de beraberinde getirdi. Öldürülen Nida'nın Yeşil Hareket'in simgesi olması da bu değişimin bir işareti olarak değerlendiriliyor. Zira İran tarihinde bir kadının böyle bir rol üstlenmesi, reform yanlıları açısından bile bir ilk oldu. Mino Murtazi Langrudi; “Nida Aga Sultani'nin bir rejim kurbanı olmasıyla birlikte protesto gösterilerinin sloganı, 'İran vatandaşları, gelin bu yolda ilerleyelim' oldu. Ve artık kadın ya da erkekten söz edilmez oldu " diyerek, henüz toplumun tamamına ulaşmamış olsa da, kadın - erkek ayrımının önüne geçildiğini ifade etti."

© Deutsche Welle Türkçe


Elahe Helbig / Çeviri: Gezal Acer


Editör: Hülya Köylü