1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail 250 Filistinli tutukluyu serbest bırakıyor

Ajanslar30 Kasım 2008

İsrail hükümeti, Filistinli 250 tutuklunun serbest bırakılmasına onay verdi. İsrail Başbakanı Olmert, Filistin lideri Mahmud Abbas'la Kudüs'teki görüşmesinde, bazı Filistinlilerin serbest bırakılacağı sözünü vermişti.

https://p.dw.com/p/G6Ff
Fotoğraf: AP

İsrail radyosu, hükümetin iyi niyet göstergesi olarak 250 Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasına onay verdiğini duyurdu. Tutukluların kurban bayramına kadar (8 Aralık'ta) serbest bırakılmaları bekleniyor. İsrail Başbakan Yardımcısı, Sanayi ve Ticaret Bakanı ve aynı zamanda Şas lideri Eliyahu Yişai, bakanlar kurulunun Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını onaylamasından önce itirazını dile getirdi. Yişai, tutukluların toplu halde serbest bırakılmasının, Gazze'de tutulan İsrailli asker Gilad Şalit'in kurtarılmasını zorlaştırdığını, Yahudi tutukluların serbest bırakılmasının düşünülmemesinin toplumsal dokuya zarar verdiğini ifade etti.

Kadimalı bakanlardan Jaakov Edri de "İsrail'in karşılığında hiçbir şey almadan Filistinlilere yeterli ölçüde jestlerde bulunduğunu" söyledi. Edri de Şalit konusuna değindi ve "Gilad Şalit'in serbest bırakılmasıyla ilgili çabalarda veya barış görüşmelerinde hiç ilerleme sağlanmadıkça teröristleri serbest bırakmamamız gerekir" dedi.

Ulaştırma Bakanı Şaul Mofaz da serbest bırakılmalara karşı çıkan isimlerden biri oldu. İsrail Başbakanlık yetkilileri ise bununla Şalit'in serbest bırakılması görüşmeleri arasında bir bağlantı bulunmadığını ifade etti.

“Hamaslı bakan ve milletvekilleri de serbest kalacak” iddiası

Öte yandan Ha'aretz gazetesi, İsrail'in, Şalit'e karşı elinde koz olarak tuttuğu Hamaslı tutukluları yakında serbest bırakacağını öne sürdü. Gazete, İsrail'in Hamaslı bakan ve milletvekillerinin, Şalit konusunda bir anlaşmaya varılmasa bile bırakılmak durumunda olunacağını, çünkü 2-3 yıllık tutukluluk dönemlerini bitirmiş olacaklarını yazdı.

Gelecek yıl serbest bırakılması öngörülen Hamaslı bakan ve milletvekilleri, Gilad Şalit'in Haziran 2006'da Filistinli militanlarca Gazze Şeridi ile sınırda kaçırılmasından sonra İsrail'in, Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te 29 Haziranda başlattığı yoğun tutuklama kampanyası sırasında cezaevine konulmuştu.

Tutuklananlar arasında, o dönemdeki hükümetin Hamaslı bakanlarından 8'i ile 20 dolayında milletvekili bulunuyordu. Ayrıca, sonraki haftalarda Hamaslı üst düzey isimlerden pek çoğu da tutuklanmıştı.

Gazeteye bilgi veren bir güvenlik yetkilisi, "Herkesin, bu kişilerin tutuklanmalarının, Şalit'e pek de yardımcı olmadığını anlamaları gerekiyor" dedi.

Gazete, tutuklamaların Şalit'in kaçırılmasına karşı olduğunun, hiçbir zaman resmi olarak söylenmese de "açık" olduğunu ve bu kişilerin İsrailli askerin serbest bırakılması için "pazarlık kozu" olarak kullanılmalarının amaçlandığını ifade etti.

Başlangıçta, tutuklananlarla ilgili davalar açıldığında amacın 7'den 10 yıla kadar varan mahkûmiyetler verilmesi olduğu öne sürülen haberde, ancak bu kişilerin doğrudan Hamas'ın terör eylemlerine karıştıklarını ispatlamanın imkânsız olduğunun görüldüğü ve daha sonra, örneğin Hamas üyesi olmak gibi, daha hafif suçlarla suçlandıkları belirtildi.

Davaların sürecinin yavaş seyrettiği, bazılarının hala tamamlanmadığı da ifade edilirken, sonuçlananlarda, yargılananların göreceli olarak, 2, 3, 5 yıl gibi hafif cezalar aldıkları da kaydedildi. Sonuçta, cezaevindekilerin bazılarının serbest bırakıldığı, mahkemeleri tamamlanmamışlar da dâhil tutuklu kaldıkları süreler göz önünde bulundurulduğunda geri kalanların, en geç gelecek yılın sonuna kadar serbest bırakılmalarının beklendiği aktarıldı.

İsrail, tutuklanmalarından bir süre sonra dönemin Hamaslı Başbakan Yardımcısı Nasreddin Şair, Kudüs sorunlarından sorumlu bakan Halid Ebu Arafa, Maliye Bakanı Ömer Abdülrazik, Batı Şeria'daki Hamas sözcüsü Adnan Asfur'u serbest bırakmıştı. Davaları tamamlananlardan Cenin Belediye Başkanı Hatim Carrar, ortalama hapis cezalarının üzerinde bir süreyle 6 yıla mahkum edilmişti. utuklu Hamaslı bakan ve milletvekillerinin hepsi, Hamas'ın Gilad Şalit karşılığında serbest bırakılmasını istediği isimler arasında sıralanıyor. Şalit'le ilgili yapılan son pazarlıklarda, Hamas tarafı İsrail'den 1400 dolayında tutuklunun serbest bırakılmasını istemişti.