1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail hükümetinden Suriye'ye ret yanıtı

Carsten Kühntopp25 Kasım 2004

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, İsrail’e yaptığı önkoşulsuz barış görüşmesi teklifini yineledi. Beşir Esad’ın ön koşulsuz diyalog çağrısı, İsrail Devlet Başkanı Moşe Katzav tarafından memnuniyetle karşılanırken, İsrail hükümeti baştan ret yanıtı verdi...

https://p.dw.com/p/Ab3Q
İsrail ve Suriye arasındaki en önemlli sorun Golan Tepeleri...
İsrail ve Suriye arasındaki en önemlli sorun Golan Tepeleri...Fotoğraf: DPA

Görüşmelerin önündeki en büyük engeli, İsrail’in 1967’de işgal ettiği, sınır bölgesindeki Golan Tepeleri oluşturuyor. İsrail ise Suriye’nin militan Filistinli grupları ve Lübnan’daki Hizbullah örgütünü desteklediği suçlamasında bulunuyor. İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Regev’e göre, Beşir Esad’ın önerisi yeni bir şey ifade etmiyor. Ancak İsrail hükümetinin, Esad’ın önkoşulsuz diyalog önerilerini propaganda ve taktik manevra diye baştan reddetmesi de yeni bir şey değil.

Suriye Devlet Başkanı’nın teklifinde en önemli nokta önkoşul bir teklifte bulunması. Bu, görüşmelerin sonunda İsrail’in Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmemesinin de Suriye tarafından kabul edilebileceği anlamına geliyor. Böylece Esad, İsrail’in arzu ettiği, sonucu açık görüşme talebini yerine getirmiş oluyor.

İsrail hükümeti teklifi ciddi bulmadı

İsrail hükümeti, Esad’ın yaptığı teklifin ciddi olmadığı görüşünde. İsrail, uluslararası topluluğun Suriye’nin birliklerini Lübnan’dan çekmesini ve Irak sınırını daha iyi kontrol etmesini istediğine dikkat çekiyor. Ayrıca Suriye’nin aylardan beri yoğun Amerikan ekonomik ambargosu altında bulunduğuna işaret ediyor. İsrail, Suriye’nin bu baskıyı biraz olsun dindirmek için barış yanlısı gibi göründüğünü, onun için Esad’ın teklifine aldanmadığını belirtiyor.

İsrail Dışişleri Bakanı Silvan Şalom daha önce yaptığı açıklamalarda, Suriye’nin önce Lübnan’daki Hizbullah milislerine ve diğer militan gruplara desteğini sona erdirmesini isteyerek ”İran ve Suriye’nin desteğinde Hizbullah şimdi Yaser Arafat’ın yerini alarak, bölgede barışa ilişkin her türlü fırsatı yoketmek üzere Filistin terörünün motor gücü haline gelmiştir” demişti.

Golan Tepeleri sorunu

Ancak İsrail de dünya kamuoyunun önünde ret yanıtını sonsuza kadar sürdüremeyeceğinin bilincinde. Bu yüzden yılbaşında kendisiyle yapılan bir mülakatta İsrail Devlet Başkanı Moşe Katzav Esad’a davetiye çıkartmak zorunda kalıyordu. Katzav, İsrail yönetimi ile buluşması ve temaslarda bulunması için Suriye Devlet Başkanı’nı Kudüs’e davet ettiğini söylüyordu, ama aynı zamanda Esad’ın gerçek maksadının açık olmadığını da belirterek, Esad’a hakaret etmiş oluyordu.

İsrail ordusu ise Esad’ın diyalog çağrısının kabul edilmesi ve test edilmesinden yana görüş bildiriyor. İsrail Genelkurmay Başkanı Moşe Yaalon, İsrail’in kendisini Golan Tepeleri olmaksızın savunabilecek durumda olduğuna işaret ediyor.

İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un Suriye ile görüşmeye yanaşmaması konusunda ise iki neden olduğu düşünülüyor. Birincisi, olası bir barış anlaşması durumunda ödenecek bedelin çok ağır olacağı, yani Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmenin gündeme geleceği. İkincisi, zaten Gazze Şeridi’nden çekileceğini açıklamış olması nedeniyle, yeni bir toprak parçasının iadesi anlamına gelecek böyle büyük bir projeye girmeye cesaret edememesi.