1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail'de geri çekilme hazırlığı

Carsten Kühntopp ve Ajanslar17 Şubat 2005

İsrail Parlamentosu, Filistin bölgelerinden çekilme planı kapsamında evlerini boşaltmak zorunda kalacak Yahudi yerleşimcilere tazminat ödenmesine karar verdi. Diğer yandan, İsrail’de üst düzey iki önemli güvenlik makamına İsrail Başbakanı Şaron kendi görüşlerine yakın isimleri atadı…

https://p.dw.com/p/Aax5
Şaron, çekilme planını gerçekleştirmek için gerekli zemini oluşturmaya çalışıyor...
Şaron, çekilme planını gerçekleştirmek için gerekli zemini oluşturmaya çalışıyor...Fotoğraf: AP

İsrail Parlamentosu’nda dün yapılan oylamada 120 milletvekilinden 59’u evlerini boşaltmak zorunda kalan Yahudiler’e tazminat ödenmesini öngören yasaya onay verdi. Oylamada, 40 milletvekili karşı oy kullanırken, diğer milletvekillerinin çekimser kalması dikkat çekti. Gazze Şeridi’nde yaşayan 8 bin 500 Yahudi yerleşimci ile Batı Şeria’daki birkaç yüz Yahudi yerleşimcinin evlerini boşaltma işleminin Haziran ayında başlaması bekleniyor. Ancak plana karşı çıkan aşırı sağcı yerleşimcilerin protesto gösterileri düzenlemesi bekleniyor.

Şaron, ayrıca Gazze’den kritik çekilme öncesinde dikkatli davranarak kendisine muhalif olan yöneticileri devredışı bırakma eğilimine girdi. Başbakan Ariel Şaron ve Savunma Bakanı Şaol Mofas, sürpriz biçimde Genelkurmay Başkanı Moşe Yalon’un görev süresini uzatmadı. Yasalara göre, üç yıldır bu görevi yürüten Yalon’un görev süresi bir yıl daha uzatılabilecekti. Şaron ve Mofas, Yalon’a görev süresini bir yıl yerine altı ay uzatmayı teklif edince Genelkurmay Başkanı bu teklifi kabul etmedi. Oysa Yalon’dan önce bu görevi yapanların hepsinin görev süresi altı ay değil, bir yıl uzatılmıştı.

Şin Bet’te de görev değişimi

İsrail’de Yalon’un görev süresinin uzatılmaması kadar tartışılan bir başka gelişme ise yurtiçi istihbarattan sorumlu Şin Bet yönetiminde yapılan görev değişimi. Şaron, geçtiğimiz hafta kendisine yakınlığıyla bilinen Juval Diskin’i servisin başına atadı. Diskin, 5 yıllık çalışması sonrasında Yalon gibi görev süresinin bir yıl daha uzatılması bekleyen ancak hüsrana uğrayan Avi Dichter’in yerine gelecek.

Görev süreleri uzatılmayan Genelkurmay Başkanı Yalon ile Gizli Servis Şefi Dichter ortak tarafı, Şaron’un Gazze Şeridi’nden çekilme planını eleştirmeleri. Yalon iş başına gelen yeni Filistin yönetiminin Şarm El Şeyh’teki zirvede barış yanlısı açıklamalar yapmasına rağmen Filistin’deki terör gruplarının silahsızlandırılmasını başaramadığına dikkat çekiyordu. Genelkurmay Başkanı ayrıca militan Filistinliler’in, İsrail’in Gazze’den 8500 Yahudi’yi çekmesini “kendilerinin zaferi” olarak lanse edeceğini de savunuyordu.

Yalon ve Dichter çekilmeye karşıydı

Yalon ve Dichter, Gazze’den çekilmek için henüz erken olduğunda ısrar ediyordı. Yalon’un görev süresinin uzatılmamasıyla Şaron bir muhalifini ortadan kaldırmış olacak. Yalon, Şaron’un yanı sıra Savunma Bakanı Mofas’ın militan Filistinliler’e yönelik misilleme saldırılarını da doğru bulmuyordu. Bunun karşı saldırıyı doğurduğunu belirten Yalon, “Saldırganlar yakalanmalı, bir intihar saldırısı yüzünde Batı Şeria’nın tamamı cezalandırılmamalı” diyordu.

Yalon’un yerine eski hava kuvvetleri komutanı Dan Chalutz’uh gelmesi bekleniyor. Mofas ve Şaron’un politikalarına sıcak bakan Chalutz, Gizli Servis’in gelecekteki şefi Diskin’in de yakın arkadaşı. Diskin ve Chalutz intifada sırasında İsrail’in Filistinli militanlara düzenlediği suikast saldırılarını koordine etmişti.

Tazminat kararı

İsrail Parlamentosu, Filistin bölgelerinden çekilme planı kapsamında evlerini boşaltmak zorunda kalacak Yahudi yerleşimcilere tazminat ödenmesine karar verdi. Knesset’te yapılan oylamada 120 milletvekilinden 59’u söz konusu yasaya onay verdi. 40 milletvekili karşı oy kullanırken, diğer milletvekilleri çekimser kaldı.

Tazminat konusu Başbakan Ariel Şaron’un çekilme planının önündeki en önemli engeller arasında sayılıyordu. Yasadan Gazze Şeridi’nde yaşayan 8500 ve Batı şeria’daki birkaç yüz Yahudi yerleşimci etkilenecek. Evleri boşaltma işleminin Haziran ayında başlaması bekleniyor. Diğer yandan plana karşı çıkan yerleşimcilerin yeni protesto eylemleri düzenleyeceği bildiriliyor.