İsrail'e ABD'den "gerçek baskı" yok

Birçok Orta Doğu yorumcusu Washington yönetiminin İsrail’e kredi garantilerini kısmasından sonra yeni bir dönem başladığını öne sürüyor. Amerika, İsrail’in güvenlik duvarını inşa etmeyi sürdürmesi ve böylece Orta Doğu Barış planını delmesi dolayısıyla böyle bir adım atmayı uygun gördü. Halbuki kredilerdeki bu kesinti hiçir işe yaramayacak. Zira Amerika Birleşik Devletleri’nin İsrail’e verdiği kredi garantileri toplamı dokuz milyar dolar. Bunun yanında bir de doğrudan yapılan beş milyar tutarında bütçe yardımı bulunuyor.

Ciddi bir sorun yok

Amerika ile İsrail arasında kararlaştırılan kesinti, İsrail’in Washington Büyükelçiliği tarafından duyuruldu. Bu ise iki ülke arasında henüz ciddi bir sorun yaşanmadığına işaret ediyor. Yine de Amerika Birleşik Devletleri aldığı bu önlemle, İsrail’in yerleşim politikasını ve güvenlik duvarı inşaasını protesto ettiğini öne sürebilecek.

Ancak eğer Bush hükümeti barış sürecinde yeni bir hareketlenme sağlamak istiyorsa, bu önlemler yetersiz kalacaktır. Bunu Washington da biliyor, yoksa neden alternatif bir barış planı hazırlayan ”Cenevre Girişimi”yle ilişki kursun?

Cenevre Girişimi'yle temas

Cenevre Girişimi, sol liberal eğilimli İsrailliler, Filistinliler ve bazı İsviçreliler’den oluşuyor. Amerikan Dışişleri Bakanı Colin Powell’in bu girişimle görüşme planları, her ne kadar Başbakan Şaron tarafından yalnızca birkaç yahudi yerleşimini yıkmaya yönelik bir girişim olarak değerlendirilip, barış için ünilateral bir çalışma olarak nitelendirilse de, İsrail’de yerleşimcilere dek bazı kesimler, çözüm arayışlarına yöneldiler.

Aslında İsrail'e baskı yok

Tüm bunlar Amerika’nın baskısının bir sonucu olabilir, ancak İsrail’e gerçekten baskı yapılmadığı da ortada. Kredi garantilerinden elde edilemeyen para, başka yerlerden faiz şeklinde ülkeye girecektir. Ayrıca İsrail’in inşaa etmekte olduğu güvenlik duvarının maliyeti bir milyar doları aşıyor. Amerika 290 milyonluk krediyi geri çekmiş, ne olacak...

Yeni Yahudi yerleşimlerinin de inşasına devam edilecek – hatta daha da kötüsü, barış için yol haritasıyla uzlaşmamasına rağmen, bazı yerleşimler de yasallaştırılacak. Uluslararası hukuka göre, tüm yerleşimler yasadışı, ancak İsrail yalnızca hükümetin onayı olmadan inşa edilen yerleşimleri yasadışı sayıyor.