İstanbul NATO Zirvesi'ne kilitlendi

Olağanüstü güvenlik önlemlerinin alındığı İstanbul’da yapılacak tarihi NATO Zirvesi’nde 46 ülkenin hükümet ve devlet başkanları biraraya gelecekler. Büyük buluşmanın gündemi ise oldukça yoğun. Afganistan ve Bosna Hersek gibi konu başlıkları dışında görüşmelerin merkezinde ise Irak olacak. Zirvede, NATO’nun Irak’taki rolünün netleşmesi tahmin ediliyor.

İstanbul’da bir basın toplantısı düzenleyen NATO Genel Sekreteri Japp de Hopp Scheffer, Irak geçici hükümetinin destek talebine zirvede yanıt vereceklerini söyledi. Ayrıca Afganistan konusundaki kararın da İstanbul’da alınacağını belirten Scheffer, NATO’nun yeniden yapılanma ve geçiş dönemi sürecinde olduğunu söyledi.

Scheffer, ayrıca Irak’ın geçici Başbakanı İyad Allavi’nin kendilerinden destek talebinde bulunduklarına değinerek, Iraklı güçlerini eğitimi konusunda NATO büyükelçilerinin onay verdiğini söyledi. Ancak NATO’nun Irak’a çok sayıda birlik göndermeyeceğini, yardımlarının Irak hükümetinin talepleriyle sınırlı kalacağını sözlerine ekledi.

İstanbul’un çehresi değişti

Haftalardır zirveye evsahipliği yapmaya hazırlanan İstanbul sokaklarında ise protesto sesleri yükseliyor. Yeni NATO kimliğinin çerçevesinin çizilmesi beklenen zirve, İstanbul’da sadece yeni dünya politikasındaki önemiyle değil, İstanbullular‘ın günlük hayatını etkileyen önlemler ve protestolarla da kendini gösteriyor. Metropolün NATO önlemleri nedeniyle çehre değiştirdiğini söylemek mümkün.

Cumartesi gece yarısından sonra NATO Vadisi'ne giden bütün yolların kapatılması, İstanbul'a sessiz ama bir o kadar tedirgin bir hafta sonu geçirtti. Şehri terk eden ya da evlerine çekilenlerin boşalttığı sokakların sahipleri ise, sadece her köşe başını tutan polisler değil, aynı zamanda NATO karşıtlarıydı.

Boş sokaklar NATO karşıtlarının

NATO Zirvesi, Pazar günü Kadıköy Meydanı’nda DİSK, KESK, Hak-İş ve Türk-İş’in de aralarında bulunduğu 128 sivil toplum kuruluşunun katıldığı mitingle protesto edildi. 50 binden fazla katılımın olduğu Kadıköy’deki miting, ”NATO’ya Karşı Büyük İstanbul Buluşması” çağrısıyla yapıldı.

Şenlik havasında geçen miting, konserlerle sona erdi. Beyoğlu’nda toplanan İşçi Partililer ise ABD Başkanı Bush’un kuklasını yaktı. Bakırköy Özgürlük Meydanı’nda toplanan EĞİTİM-BİR-SEN üyesi bir grup ise, NATO Zirvesi’nin İstanbul’da yapılmasının ”tarihe ihanet” olduğunu savundu.

Protestolar sürecek

NATO karşıtlarının protestoları, zirve boyunca da devam edecek. Sultanahmet Adliyesi'nde buluşacak Küresel Barış ve Adalet Komisyonu destekçileri, Başbakan Erdoğan ve çok sayıda siyasi hakkında suç duyurusunda bulunacak. Suç duyurusuna gerekçe olarak, hükümetin, NATO Zrvesine izin vererek savaş suçlularına yataklık etmesi iddiası gösteriliyor.

NATO karşıtları Salı günü de, Tepebaşı'nda, alternatif bir Barış Zirvesi gerçekleştirecek. Bir barış kürsüsü oluşturacak olan NATO karşıtları arasında sanatçılar ve aydınlar var. Ayrıca Emniyet’in protesto için belirlediği 16 merkezde de iki gün boyunca gösteriler gerçekleşecek.

Türkiye ne bekliyor?

Savaş ve NATO karşıtları sokaklarda seslerini duyurmaya çalışırken, Türkiye'nin NATO'dan beklentileri eksenindeki tartışmalar devam ediyor. Ankara'dan gelen haberlere göre Türkiye'nin, özellikle ABD ile ikili temaslarında da dillenecek beklentileri, Kıbrıs ve PKK ile mücadeleye odaklanıyor.

Türkiye'nin eski NATO Daimi Temsilcisi Onur Öymen'e göre, özellikle Kuzey Irak'ta terör faaliyetlerinin önünün kesilmesi, en önemli beklentilerden biri. Türkiye'de, Dışişleri bakanı Abdullah Gül açıklamalarından da anlaşılacağı gibi, Irak konusunda, Irak'ı bilen bir ülke olarak önerilerinin dikkate alınmasını da bekliyor. Türkiye ayrıca zirvede, Balkan ülkelerinin NATO adaylığını da destekleyecek.