İzlenim: Banda Aceh'te geride kalanlar...
12 Ocak 2005Her 15 dakikada bir Banda Aceh’in üzerinden Hercules tipi nakliye uçakları geçiyor. Banda’nın kuzeyindeki bir adada inşa edilen tali pist ve kule sayesinde şehre daha çabuk yardım ulaştırmak mümkün oluyor. BM’nin açıkladığı rakamlar oldukça etkileyici. Hint Okyanusu’nun çevreleyen afet bölgesine göndderilmekte olan 250 milyon dolarlık gıda maddesi sayesinde yaklaşık iki milyon afetzede yaz mevsimine kadar açlık çekmeyecek.
Uçaklar, deprem dalgalarının yerle bir ettiği vilayet merkezinin çok yakınından geçiyor. Harabelerin arasında dengesini korumaya çalışan Zekeriya adlı afetzede, şimdi yerinde yeller esen evini işaret ederek “Buradan en fazla 15 metre ilerdeydi” diyor.
53 yaşındaki Zekeriya Bey, eşinden hala haber alamadığını ve hayata sıfırdan başlayacağını söylüyor. Denizin çok uzağındaki bir dağ köyünde dükkan açmak istediğini anlatıyor, ama bu işi hangi sermaye ile yapacağını o da bilmiyor. Bütün cesetlerin toplandığı Banda Aceh’in şehir merkezinde çaresizlikten başını, tutunduğu demir parmaklıklara vuran ve seslenenleri bile duymayan bir adama rastlıyoruz.
Psikolojik destek de gerekiyor
Alman silahlı kuvvetlerinin yardım ekibinde görevli Doktor Yüzbaşı Hartlaub, Banda Aceh’te kurdukları tam teşeküllü sahra hastanesi sayesinde hasta ve yaralıların imdadına yetişebildiklerini söylüyor. Hartlaub, “Afette aileler adeta silindiği, yakınlar kaybedildiği için kalanların psikolojik tedavisine de önem vermek gerekiyor. Şehirden geçerken halkın nasıl çaresizlik içinde olduklarını ve normal hayata dönüşte ne kadar zorlandıklarını görebiliyoruz” diyor.
Ama kalabalık acil yardım ekiplerinin nereden geleceğini kimse söyleyemiyor. Ayrıca Banda Aceh’te kimsenin yardım edemeyeceği insanlar da var. Mohum Hubinki, “Sesinizi yükseltin, kötü işitiyorum” diyor. Bu zavallı mülteci kamplarında eşi ve üç çocuğuyla birlikte toplam beş aile ferdini aramaya koyulmuş. “Deprem dalgası geldiğinde hep birlikte evdeydik, kahvaltıya oturmuştuk. Sulan bir anda her birimizi bir tarafa savurdu” diyor.
Yardımlar daha iyi yürütülüyor
Yardımlar artık daha iyi organize ediliyor. Okulların da yakında açılması bekleniyor. İlk yoklamaya her beş kayıtlı öğrenciden sadece biri gelebilmişti. Okulların 26 Ocak’ta başlayacağı söyleniyor, ama bu kolay olmayacak. Ayakta kalan okullarda, evleri yıkılan aileler barınıyor. Çocuklar sınıfa girebilseler bile onlara kim ders verecek? Aceh deprem dalgalarında bin öğretmenini kaybetmişti.