Japonya'da korkutan gelişme

Başkent Tokyo'nun yaklaşık 250 km kuzeyinde, Pasifik Okyanusu kıyısındaki Fukuşima Nükleer Santrali'nde meydana gelen radyoaktif sızıntının büyük bir nükleer felakete dönüşmemesi için çalışmalar sürüyor, ancak umutlar tükenme noktasında. Nükleer erime riski ile karşı karşıya olan reaktörlerin, helikopterlerden su püskürtülmesi yoluyla soğutulması hedeflenmişti. Santral çevresindeki yüksek radyasyon ve kuvvetli rüzgâr nedeniyle havadan soğutma çalışmalarından vazgeçildi.

Japonya Hükümet Sözcüsü Yukio Edano endişelerini şu sözlerle dile getirdi: “3 numaralı reaktörde radyoaktif sızıntı miktarı çok yüksek olduğu için santral çalışanları şu anda nükleer santralin bulunduğu alana giremiyor. Sızıntı miktarının daha da artması halinde su püskürterek reaktörü soğutma çalışmalarının durdurulması gerekecek.”

Gana ışınları tehlikesi

Uzmanlar, nükleer santralin bulunduğu alanda yalnızca çok kısa süreliğine çalışmanın mümkün olduğuna dikkat çekiyor. Radyasyon seviyesinin daha da yükselmesi halinde reaktörleri soğutmak için alan içine girilmesinin imkânsız hale geleceği belirtiliyor. Fukuşima Santrali’nde çalışanların sayısı da bu nedenle 800’den 50’ye indirilmişti. Almanya’nın Köln kentinde bulunan Reaktör Güvenliği Kurumu’ndan Sven Dokter, “Eğer nükleer yakıtların yakınına yaklaşırsanız, çok yüksek dozda gama ışınına maruz kalırsınız. Gama ışınlarından korunma ihtimali yok denecek kadar azdır" diyor.

"Öfke sınıra dayandı"

Büyük bir nükleer kaza ihtimaline karşı santralin 20 km çevresinde yaşayan yaklaşık 200 binden fazla kişi tahliye edilmişti. 30 km çevrede yaşayanlara ise evden çıkmamaları, camları açmamaları uyarısı yapıldı. Japonya İmparatoru, bugün halka ilk kez seslendiği konuşmasında, vatandaşlardan sabırlı olmaları çağrısında bulundu. Bölge Valisi de tüm Japonya’dan anlayış beklediklerini söyleyerek, “İnsanların endişesi ve öfkesi sınıra dayandı” dedi. Başkent Tokyo’da da radyasyon değerlerinin yükseldiği duyuruldu. İmkânı olanlar Japonya’yı terk ederken, bazıları da ülkenin güneyine kaçmaya çalışıyor. İnsanlar hükümete ve nükleer santral işletmelerine güvenini yitirmiş durumda.

Komşu ülkeler telaşlı

Bu arada Japonya’daki gelişmeler komşu ülkeleri de telaşlandırdı. Yapılan ölçümler neticesinde Rusya’da ve Singapur’da atmosferdeki radyasyon değerlerinde dikkat çekici bir farklılık tespit edilmedi. Dünya Sağlık Örgütü, Japonya’dan ithal edilen gıda maddelerinin sağlık açısından bir risk taşımadığını açıklarken, Çin Japonya’dan gelen her tür ürünün limanlarda kontrolden geçirileceğini duyurdu. Amerika Birleşik Devletleri ise gelişmeleri soğukkanlılıkla takip ediyor. Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, "Amerikan halkına bu olayın Amerika Birleşik Devletleri’nde değil Japonya’da vuku bulduğunu hatırlatmak isterim. Nükleer Denetim Komisyonu’nun Başkanı, Amerikan halkı için radyoaktif buluta bağlı olarak gelişebilecek bir tehlikenin şimdilik söz konusu olmadığını söyledi" dedi.

ABD'de nükleere bağlı

Öte yandan Amerika Birleşik Devletleri nükleer enerjiden de vazgeçmeye niyetli değil. Amerika Birleşik Devletleri’nde hâlihazırda elektrik ihtiyacının yüzde 20’si nükleer santrallerden karşılanıyor. Nükleer enerjinin Amerika Birleşik Devletleri için vazgeçilemez bir enerji kaynağı olduğu konusunda partiler üstü bir uzlaşma söz konusu. Nükleer enerji uzmanı Michael Levi ABD’de nükleer enerjinin kamuoyu desteği bulduğunu söylüyor. Levi, “Almanya'da nükleer santrallere ilişkin olarak daha hararetli bir tartışma yürütülüyor. Federal Hükümet’in nükleer enerji aleyhine bir tutum benimsemesi onun açısından bir sakınca doğurmuyor, oysa Amerika Birleşik Devletleri’nde durum bunun tam tersi. Hükümet nükleer santraller konusundaki tavrını değiştirirse, fazla destekçi bulamaz" şeklinde konuşuyor.

Almanya'da Federal Hükümet, geçen yıl alınan nükleer santrallerin işletim sürelerinin uzatılması kararının gelecek üç ay için askıya alındığını duyurmuştu. Almanya Dışişleri Bakanlığı, halen başkent Tokyo’da bulunan bin kadar Alman vatandaşına da bölgeyi terk etme çağrısı yaptı.

Derleyen: Başak Özay (Ajanslar: Afp, AP, dpa; DW)

Editör: Murat Çelikkafa