Kıbrıs'ta yeni görüşmelere hazırlık

Sorunun çözümüne yönelik yeni müzakere sürecinin hazırlıkları çerçevesinde Rum lider Tasos Papadopulos, uluslararası topluluğun iki aydır sürdürdüğü çabalar sonucunda bir temsilcisini New York’a, Birleşmiş Milletler merkezine göndermeyi kabul etti. Papadopulos’un temsilcisini gönderme kararıyla sonuçlanan girişimlerin Moskova’da Erdoğan - Annan ve Papadopulos arasındaki görüşmenin ardından şekillendiği belirtiliyor.

Papadopulos, sağ kolu Tasos Conis’i New York’a göndererek Birleşmiş Milletler’e müzakerelere yeniden başlaması için öne sürdüğü koşulları iletecek. Genel Sekreter Kofi Annan, Rum temsilcinin temaslarının ardından yardımcısı Kieran Prendergast’ı Ankara-Atina-Lefkoşa hattına gönderecek.

Prendergast’ın hazırlayacağı raporun ardından Kofi Annan, bu ayın sonuna doğru Yunanistan Başbakanı Karamanlis’le ve Haziran ayında da Başbakan Erdoğan’la ayrı ayrı yapacağı görüşmelerin sonucuna göre Kıbrıs müzakerelerini başlatma kararını verecek. Genel Sekreter’in taraflarla yapacağı görüşmelerde müzakerelerin yeniden başlatılması için öne sürülen koşullar değerlendirilecek.

Papadopulos kartlarını açmak istemiyor

Rum tarafı Annan Planı’nda bir dizi önemli değişiklik yapılmasını istiyor, ancak Rum lider Papadopulos pazarlık şansını azaltacağı gerekçesiyle isteklerini müzakerelerden önce açıklamayı reddediyor.

Rum lider, bunun yanı sıra Genel Sekreter’in üzerinde uzlaşılamayan konularda hakemlik yetkisi kullanmasını kabul etmiyor ve müzakerelerin bir takvim çerçevesinde yapılmasına karşı çıkıyor. Türk tarafı ise Annan Planı’nın beşinci versiyonunda elde ettiği kazanımlardan feragat etmeyeceğini belirtiyor, ancak buna rağmen planda müzakerelerle yapılacak bazı değişiklikler olduğunu savunuyor.

Mülkiyet tartışmaları

Müzakerelerin yeniden başlatılmasına yönelik hazırlıklar sürerken, Rum Yönetimi ise sorunun temelini olşturan mülkiyet konusunda masada elini güçlendirmek amacıyla Türk tarafına karşı hukuk mücadelesi başlattı. Hükümetin yönlendirdiği Rumlar, 1974 harekatı sonrasında Kuzey’de kalan ve Türkler tarafından kullanılan mülklerini geri alabilmek için mahkemelere başvurdular.

Bunun yanı sıra Rum mallarını kullandığı iddiasıyla Kuzey’de faaliyet gösteren bir İngiliz emlakçıyla 3 Kıbrıslı Türk turizmci hakkında Avrupa tutuklama emri çıkarıldı. Rumlar yalnızca Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olan Kıbrıslı Türkler hakkında mülkiyet davaları açabiliyor.

Rumlar’ın Kuzey’de kalan mülklerini geri alabilmek için Rum mahkemelerinde açtıkları davalar, Kuzey’deki yönetim ve halk arasında tedirginlik yarattı. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’ın talimatıyla oluşturulan hukuk komitesi Kıbrıslı Türkleri Rum mahkemelerinde savunmaya başladı. Ayrıca Türkler’in, Rum Kesimi’nde bıraktıkları mülkleri için de karşı davalar açılması gündeme geldi.

Rumlar’ın taktiği

Gözlemcilere göre Rum Yönetimi, mülkiyet konusunda Türkler aleyhinde davalar açıp bunları sonuçlandırarak olası müzakerelerde hukuki açıdan daha da avantajlı konuma gelmek istiyor. Zira Rum Lider Tasos Papadopulos, Annan Planı’nın özellikle mülkiyet düzenlemeleriyle ilgili maddelerinde radikal değişiklikler talep ediyor.

Bunun yanı sıra Kıbrıs Cumhuriyeti’nin, Kuzey’deki kişilere dava açıp celpname göndererek Ada’nın tümünde egemen olduğu iddiasını güçlendirmeye çalışan Papadopulos, yine müzakerelerde Güvenlik Konseyi kararlarını da gerekçe göstererek Annan Planı’ndaki idari yapıda merkezi hükümetin yapısını güçlendirecek değişiklikler yapılmasını da hedefliyor.