Kırgızistan'da şiddetin tırmanmasından endişe ediliyor

Kırgızistan'ın güneyinde Kırgızlar ile Özbekler arasında yaşanan gerilimin yeniden tırmandığı bildiriliyor. Oş kenti sakinlerinin, bölgeyi ziyaret eden Başbakan Roza Otunbayeva'nın Özbek mahallelerinde oluşturulan barikatların kaldırılacağı yönündeki sözünün ardından çatışmaların yeniden alevlenmesinden kaygı duydukları bildiriliyor.

Barikat gerilimi

Özbek mahallelerine giden yollar kesilen ağaçlar ve kundaklanmış arabalarla kapatılmış durumda. Özbekler, yeniden Kırgızların saldırısına hedef olmaktan korktukları için barikatları kaldırmak istemiyor. Ancak Kırgız güvenlik güçleri istikrarın yeniden sağlanması için yolların açılması yönünde çağrı yapıyor. Oş kenti Belediye Başkanı Melisbek Myrzakmatov, “Özbeklere barikatları kaldırmaları için iki gün süre verdik onlar gerekeni yapmaz ise biz yolları açacağız” açıklamasını yaptı. Belediye Başkanı ayrıca, “Özbeklere dokunmak istemiyoruz. Ancak şu iyi bilinmeli onlarda çok sayıda silah var ayrıca Kırgızları rehin tutuyorlar” diye konuştu.

ABD Bakiyev'den şüpheleniyor

Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov çatışmalardan “yabancı unsurları” sorumlu tuttu. Kerimov, “Ne Özbekler ne de Kırgızlar bu olaylardan sorumlu tutulabilir. Bu eylemler dışarıdan organize edilmiştir" dedi.

Öte yandan Kırgızistan'da kritik öneme sahip askeri üsleri bulunan ABD ve Rusya, ülkede yaşanan etnik gerilimin tüm bölgeye sıçramasından endişe gediyor. ABD'nin Orta Asya'dan Sorumlu Özel Temsilcisi Robert Blake Özbekistan'dan sonra Kırgızistan'da da temaslarda bulunurken ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton dikkat çekici bir değerlendirme yaptı.

Clinton, diplomatik ifadelerle nisan ayındaki isyan sırasında devrilen eski Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'in gerilimden sorumlu olabileceğine işaret etti. Clinton, “Bakiyev giderken arkada kendisine bağlı olan ve geçici hükümete büyük tepki duyan yandaşlarını geride bıraktı” değerlendirmesini yaptı. Beyaz Rusya'da sürgünde olan Bakiyev ise bu iddiaları reddediyor.

Uluslararası soruşturma çağrısı

Özbekistan'da çatışmalardan kaçanların sığındığı kampları ziyaret eden Amerikalı yetkili Blake, gözlemlerini “İnsani kriz” sözleriyle aktardı ve yaşananların uluslararası bir soruşturmayla aydınlatılmasını istedi. BM İnsan Hakları Konseyi de Kırgızistan hükümetinden şeffaf bir soruşturma başlatmasını istedi.

Uluslararası toplum teyakkuzda

BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Kırgızistan için 71 milyon dolarlık insani yardım çağrısı yaptı. Genel Sekreter, önümüzdeki günlerde, çatışmalardan kaçan onbinlerce kişinin sığındığı Özbekistan için de benzer bir yardım çağrısının yapılacağını duyurdu. Ban, gıda, erzak ve su sıkıntısı yaşandığını söylerken bölgedeki hastanelerde de ilaç ve tıbbi malzemeye ihtiyacın ciddi boyutlara ulaştığını duyurdu.

BM'nin Acil Yardım Koordinatörü John Holmes ise “Şiddetin ulaştığı boyutlar karşısında şoke olduğunu” ve “ölülerle yaralıların kendisini derinden sarstığını” söyledi. Çok yaygın olarak cinsel şiddet ve kundaklama olayı tespit edildiğini söyleyen Holmes, altyapının tahrip edildiğini de sözlerine ekledi.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/ Ajanslar, DA/BS