Karikatür krizini yatıştırma çabaları

İslam dünyasının ılımlı güçleri Hz. Muhammed karikatürlerinin yarattığı gerginliği azaltmaya çalışırken, Avrupa Birliği, Dış Politika Koordinatörü Javier Solana’yı Ortadoğu’ya gönderdi. Birleşmiş Milletler gibi Avrupa Birliği de Hz. Muhammed karikatürlerine yönelik tepkilerin yarattığı gerginliğin artmasından endişe ediyor. Solana ilk durağı Cidde’de İslam Konferansı Örgütü Başkanı Ekmeleddin İhsanoğlu ile görüştü. İhsanoğlu Avrupa Parlamentosu’nun Avrupa’daki islam karşıtlığına karşı etik kurallar saptamasını istedi. Bu akşam Kral Abdullah ile buluşacak olan Solana’nın diğer durakları, Mısır, Ürdün, Filistin bölgeleri ve İsrail. Hafta başında da durulmayan gösteriler üzerine bir kez daha itidal çağrısı yapan BM Genel Sekreteri Kofi Annan iki tarafı da eleştirdi. Annan “bazı radikal islamcı gruplar şiddete eğilimli olabilirler, ama bu İslam dininin şiddet eğilimlisi olduğu anlamına gelmiyor. Oysa gazetelerdeki karikatürler bu etkiyi yapıyor” dedi.

Rice tepkileri anlayışla karşılıyor

ABD Dışişleri Bakanı Condolezza Rice da, karikatürlerin yarattığı tepkiyi anlayışla karşıladığını söylerken, olayların kontrolden çıkabileceği uyarısı yaptı. “Eğer hükümetler sorumluluklarının farkında davranmazsa, durum kontrolden çıkabilir” diyen Rice, İran’daki soykırım karikatürleri kampanyasına atıfta bulundu. İran’da bir gazete, Batılılar’ın hoşgörü ve basın özgürlüğü sınırlarını denemek için Yahudi soykırımının konu alındığı bir karikatür yarışması açmıştı. Avusturya Başbakanı Wolfgang Schüssel, AB Dönem Başkanı olarak yaptığı açıklamada, İslam dünyasının duyarlılığının anlayışla karşılandığını, ancak bunun başka dinlere hakaret ya da diğer kültürlerin duyarlı olduğu konularda yayın yapma hakkını getirmediğini belirterek İran’daki soykırım karikatürleri kampanyasını eleştirdi.

Karikatürleri protesto gösterileri

Hz. Muhammed karikatürleri hafta sonunda Avrupa’da da protesto edildi. Paris’te 7 bin, Almanya’da ise Düsseldorf ve Berlin’deki iki gösteride toplam 3500 kişinin katıldığı protestoların sakin geçmesi olumlu tepkilere yol açtı. Öte yandan Güney Doğu Asya ülkeleri ve Orta Doğu’da bu sabahki protestolara yine şiddet karıştı. Pakistan’da öğrencilerin katıldığı yaklaşık yedibin kişilik gösteriye polisin müdahalesi üzerine olaylar çıktı, yüzlerce kişi tutuklandı. Pakistan din adamları 3 Mart’ta ülke çapında grev çağrısı yaptı. Ülkenin kuzeyindeki Peşavar kentinde de Norveçli bir telekomünikasyon firmasının bürosu yağmalandı.

Provokasyonlar sürüyor

Bu arada Avrupa’daki aşırı sağcı gruplar provokasyonlarını sürdürüyor. İsveç’te aşırı bağcı bir grubun karikatürleri yayınladığı internet sayfasının kapatılmasındansonra Finlandiyalı bir bsaşyka aşırı sağcı grup internet sayfasını karikatürlere açtı. Gerekçe olarak da İsveçli gruba uygulanan sansür gösterildi. İsveç Dışişleri Bakanlığı ise söz konusu sayfanın protestolar sonrası yapımcılar tarafından kapatıldığını açıkladı. Danimarka hükümeti protestoların yükselmesi üzerine İslam ülkelerindeki vatandaşlarına geri dönmeye çağırırken, İslam konferansı Örgütü Dönem Başkanı olarak Malezya’dan yardım istedi. Bu arada Danimarka’da hükümet ortağı aşırı sağcı partinin oylarının karikatür krizi sonrası yüzde 3 artarak yüzde 17’ye ulaştığı beldirildi.