1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Karzai - Bush'tan stratejik ortaklık anlaşması

Linda Staude24 Mayıs 2005

Washington’a resmi bir ziyaret gerçekleştiren Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve ABD Başkanı George Bush, iki ülke arasında işbirliği mesajları vererek yeni bir stratejik ortaklık anlaşmasına imza attı. Washington’dan Linda Staude bildiriyor.

https://p.dw.com/p/Aaph
Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve ABD Başkanı George Bush
Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve ABD Başkanı George BushFotoğraf: AP

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve ABD Başkanı George Bush, Beyaz Saray’da gerçekleştirdikleri görüşmede stratejik ortaklık anlaşması imzaladı. Buluşmanın ardından Bush, bu ittifakın, iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerle güvenlik ilişkilerini geliştireceğini söyledi.

Karzai ise Amerikan askerlerinin Afgan tutuklulara kötü muamelesinden duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi. Afgan Devlet Başkanı bundan “üzüntü duyduğu” ifadesini kullandı. Aynı zamanda bu olaydan sorumlu askerlerin Amerikan halkının çoğunluğunu temsil etmediğini de vurgulamaya özen gösterdi.

“Birliklerimiz omuz omuza çarpışıyor“

Afgan Devlet Başkanı Hamid Karzai’yle ortak düzenlediği basın toplantısında ipler ABD Başkanı George Bush’un elindeydi. Bush, Afganistan’ın bölgenin demokratikleştirilmesinde bir başarı öyküsü olduğunu savunarak “Artık Afganistan teröristler için güven veren bir liman değil. Teröre karşı savaşta önemli bir ortak. Birçok insanın arzuladığını engellemeye çalışanları yenmek için birliklerimiz omuz omuza çarpışıyor“ diye konuştu.

Bush, Afganistan’da son dönemde aşırı artan terör saldırılarından söz etmedi. Oysa bu saldırılarda ölen Amerikan askerlerinin oranı Irak’takinden fazla. İki ülke arasındaki diğer sorunlar da ancak gazetecilerin soruları üzerine gündeme geldi. Yanıtlar çok dikkatliydi. Bunun en iyi örneğini, Amerikalılar’ın şiddet kullanması sonucu Afgan hapishanelerinde iki tutuklunun öldüğü olaylar oluşturdu.

Karzai “Üzüntü duyduk“ ifadesini kullandı. Oysa Bush’la buluşmadan önce farklı konuşmuş, “Bu asla kabul edilemez. Öfkeliyiz ve adalet talep ediyoruz. Sorumluların cezalandırılmasını ve mahkeme önüne çıkarılmasını istiyoruz“ demişti. Fakat Karzai, bu davranıştan tüm Amerika Birleşik Devletleri’nin sorumlu tutulamayacağını ve Afgan halkının Amerikalılar’a yardımları için teşekkür borçlu olduğunu da vurguladı.

Karzai’den daha fazla söz hakkı talebi

Karzai‘nin, ülkesindeki Amerikan askerlerinin operasyonları hakkında daha fazla söz sahibi olmak isteğine Bush’un yanıtı ise “İlişkimizin temelinde işbirliği ve danışma yatıyor. Tabii askerlerimiz hala Amerikalı komutanların emrinde. Ama bunlar ve diplomatlarımız, Afgan hükümetine danışıyor“ şeklinde oldu.

Bush, ayrıca Guantanamo’daki Afgan esirlerin, orada da güvenli şekilde hapsedilecekleri garanti edildiği zaman, ülkelerine iade edileceğine de söz verdi ve planlanan genel seçimlerin ardından da startejik bir ortaklık çerçevesinde, yeniden yapılanmaya Amerikan yardımının süreceğini açıkladı. Öncelikler listesinin en üst sırasında ekonomik bakımdan afyonun yerini alabilecek bir ürünün bulunması yer alıyordu. Karzai şunları söyledi:

„Afyon ekonomimizin kuyusunu kazıyor ve adımızı lekeliyor. Fakat afyon ekiminin bu yıl yüzde 25-30 oranında gerileyeceğini umuyoruz. Bu büyük bir miktar. Eğer bu eğilim sürerse, beş-altı yıl sonra Afganistan’da hiç afyon kalmaz.“

Karzai, hükümetinin uyuşturucu kaçakçılığına karşı birşey yapmadığı iddialarınıysa geri çevirdi. Bunun yerine, uluslararası topluluğu sorunun bir parçası olmakla suçladı ve dünyanın verdiği sözü tutmayarak, yoksul köylülerin geçimini sağlamasını sağlayacak seçenekler sunmadığını söyledi.