Kudüs'te yeni Soykırım Müzesi

İsrail’i ziyaret eden her resmi konuğun programında bulunan Yad Vaşem Anıtı’nın bulunduğu Bellek Tepesi olarak adlandırılan bölgedeki müzenin açılış töreninde Almanya’yı Dışişleri Bakanı Joschka Fischer temsil ediyor.

Ortadoğu’da ayrıcı barış sürecini canlandırmak için temaslarda bulunan Fischer tören öncesinde, Almanya’nın Yahudi Soykırımı’ndaki tarihi ve ahlaki sorumluluğunun bilincinde olduğunu tekrarladı. Açılış törenine katılmak için Fischer dışında aralarında BM Genel Sekreteri’nin de bulunduğu 40 kadar ülkeden üst düzey politikacılar Kudüs’e geldi.

Hazırlığı 10 yıl sürdü

Varşova Gettosu’ndan kurşun izleri taşıyan sokak lambaları, toplama kamplarından Siklon B gaz bidonları, gözlükler, ayakkabılar, diş fırçaları, sanki henüz terk edilmiş gibi cümlesi yarım kalmış günlükler, sahibini bekleyen oyuncak bebek...

On yıl süren planlama ve inşaat döneminden sonra ziyaretçilere hazır hale getirilen Yad Vaşem Müzesi, insanlık tarihinin en karanlık döneminin unutulmaması için soykırım kurbanlarının kişisel eşyalarını sergiliyor. Bireylerin öyküleri, böylece tarihe mal oluyor. 41 milyon Euro’ya mal olan projenin mimarı Moşe Safdi, Yad Vaşem Müzesi’nin projesini çizmenin neden zor olduğunu şöyle anlatıyor:

“Dünyada böylesine zor ve korkunç bir konuyla uğraşan başka hiçbir müze yok. Böyle bir konunun normal bir mimari ile anlatılamayacağını biliyordum. O yüzden de mimari kurallara uymayan, normal bina gibi olmayan bir yapı tasarladım...”

Prizma şeklinde

200 metre uzunluğundaki müze, uzun bir prizma biçiminde. Yad Vaşem’in bulunduğu Bellek Tepesi’nin sırtını kesen binanın içine giren, doğrudan öbür ucunu görebiliyor. Girişin sağı ve sonundaki sergi odalarına açılan yol aşağıya doğru eğilimli. Mimar Moşe Safdi, soykırımın korkunçluğunu anlatabilmek için ziyaretçileri önce yerin altına indiriyor, 1945’e savaşın sona ermesine varıldıktan sonra yukarıya ışığa doğru çıkarıyor.

Üçgenin kenarlarındaki pencerelerden aşağılarda Kudüs görünüyor. Bu da soykırıma cevap olarak planlanmış. Mimar Moşe Safdi, böylece tarihin bu karanlık sayfasına görsellik kazandırmak ve umudun her zaman varolduğunu anlatmak istediğini anlatıyor.

“Alman tarihinin de bir parçası”

Yad Vaşem Soykırım Müzesi, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinden 60 yıl sonra genç kuşaklara geçmişi anlatmak için önemli bir görev yapacak. Açılış töreni için Kudüs’e giden Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, Yad Vaşem’in aynı zamanda Alman tarihinin bir parçası olduğunu belirterek “Burası aynı zamanda Alman tarihi ile hesaplaşma. Ülkemizin bu yola sürüklenmesi, tarihimizin en karanlık, en kötü dönemi ile yüzleşme... Ve Almanya, Alman ve Avrupa Yahudileri’nin öldürülmesinin tarihi ve ahlaki sorumluluğunun bilincindedir” diye konuştu.