Kuzey Kore görüşmelerine hazırlık

Nükleer silah programında direnen Kuzey Kore ile uzlaşmak amacıyla Pekin’de yürütülen diplomatik görüşmelerden taraflar pek umutlu görünmüyor. Arabuluculuğa soyunan evsahibi Çin bile bu girişimden çok büyük sonuçlar beklemiyor.

Aslında Altılı Çalışma Grubu’ndan Kuzey Kore, ABD, Çin, Güney Kore, Japonya ve Rus hükümet yetkililerinin yapacağı üçüncü tur görüşmelerine hazırlık yapması bekleniyor. Bu nedenle Çin Dışişleri Bakanlığı, görüşmelerin iyice çıkmaza girmemesi amacıyla tarafların masaya ”makul çözümlerle” oturmasını istiyor.

Çin’in baskısı

Diğer taraftan, görüşmelerde Çin’in, Kuzey Kore üzerinde kurduğu baskı açıkça hissediliyor. Kuzey Kore diktatörü Kim Jong İl de üç hafta önce Pekin’e yaptığı resmi ziyarette, yakıt ve gıda yardımı karşılığında nükleer silahlanma programında uzlaşmacı davranacağının sinyallerini vermişti.

Ama görüşmelerde bugüne dek sonuca yönelik adımlar atılamadı. Kuzey Kore plütonyum üretimini durdurmanın karşılığında enerji yardımı talep ediyor. Ayrıca sivil nükleer silah programına devam etmek istediğini söylüyor. Diğer devletler ise Kuzey Kore’nin zaten sivil nükleer programının bulunmadığını, Pyöngyang yönetiminin gizli füze denemelerine devam etmek istediğini öne sürüyor.

ABD ve Japonya’nın talebi

ABD ve Japonya aslında Kuzey Kore’nin nükleer silah programına ve füze denemelerine tamamen son vermesini istiyor. Kuzey Kore devlet haber ajansı ise ABD ve Japonya’nın bu isteğinin akla ve mantığa uymadığını, böyle bir talebin görüşmelere zarar vereceğini iddia ediyor.

Bugüne kadar ABD, Pyöngyang yönetiminin uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmediğini gerekçe göstererek Kuzey Kore’ye enerji yardımı yapmayı reddediyordu. Diğer taraftan Güney Kore ve Japonya, Kuzey Korey’e belli bazı yardımlarda bulunmaya istekli görünüyor.

Hatta ABD’ye yakın ve aynı çizgide duran Tokyo yönetiminin, yakınlaşma politikasında öncülük etmesi bile düşünülüyor. Yaklaşık iki yıldır Japonya ve Kuzey Kore yönetimi, Kuzey Kore‘ye kaçırılan Japonlar‘ın iadesi nedeniyle anlaşmazlık yaşıyordu.

Koizumi’nun buluşma önerisi

Başbakan Junichiro Koizumi, Kuzey Kore lideri Kim Jong İl’e kaçırılan Japonlar‘ın geleceğini konuşmak için Pyöngyang’da ikinci bir buluşma önerdi. Başbakan Koizumi, Japon dış politikasının başarısızlığı olarak görülen sorunu artık neticelendirerek, Haziran’da yapılacak senato seçimleri öncesi politik bir başarıya imza atmak istiyor. Bu nedenle Japon yönetimi Kuzey Kore karşısında daha esnek davranıyor ve üç yıllık gıda yardımı yapmayı öneriyor.

Japonya ile yakınlaşmak diktatör Kim Jong İl’in de çıkarına hizmet ediyor. İl, Çin ve Güney Kore’den sonra Japonya’yı da kendi tarafına çekerek, ABD’yi anlaşma masasında yalnız bırakmayı amaçlıyor.