Libya koalisyon güçlerini endişelendiriyor
3 Nisan 2011
Kaddafi birlikleri ile isyancılar arasındaki çatışmalar tüm şiddetiyle sürerken Batılı müttefikler, yenişememe olasılığına karşı çare arıyor. Kaddafi birliklerine karşı savaşan isyancıların çoğunluğunu siviller oluşturuyor ve silah, eğitim ve deneyimden yoksunlar.
Amerikan Genelkurmay Başkanı Mike Mullen’a göre, asker sayısı ve donanım açısından Kaddafi’nin birlikleri isyancılardan on kat daha güçlü. Amerikan yönetimi de Kaddafi rejiminin askerî açıdan yenilebilmesi için daha zaman gerektiğinin bilincinde ve gerekirse isyancılara silah sevkiyatı yapılması olasılığının gözardı edilemeyeceği mesajını veriyor.
"Bunu başkası yapmalı"
Ancak Amerikan Savunma Bakanı Robert Gates, Amerikan Kongresi’nde yaptığı konuşmada, bu konuda topu gayet açık bir şekilde diğer müttefiklere atarak “İsyancıların eğitimi ve desteklenmesi konusunda, bunu yapabilecek pekçok ülke var. Bu, sadece bizim halledebileceğimiz bir şey değil. Ve bana soracak olursanız, bunu başkası yapmalı” dedi.
Amerikan yönetiminin bu tutumunda, isyancılar ile ilgili çok az bilgiye sahip olunması rol oynuyor. Gates, isyancılar arasında El Kaide ya da radikal İslamcı güçlerin aktif olması ve baş düşmanın silahlandırıldığının ortaya çıkması durumunda yaşanacakların düşünülmesi gerektiğini söyledi.
ABD, Libya’da görev yapan savaş uçaklarını da hafta sonunda geri çekti ve operasyondaki rolünü müttefiklere destek vermeye indirgedi. Amerikan yönetimi şu aşamada, BM kararının dışına çıkacak bir adım atmamakta kararlı. Gates, “Başkan’ın, askerî eylemleri, verdiği yetkinin dışına çıkacak şekilde genişletme niyeti bulunmamaktadır. Ve bu da, uçuş yasağının uygulanması ve insanî misyonun desteklenmesidir” dedi.
ABD ve İngiliz istihbaratı Libya'da
Amerikan ve İngiliz istihbaratının günlerdir bölgede isyancılara destek verdiği belirtiliyor. El Cezire televizyonu, ayrıca Amerikan ve Mısır özel timlerinin Libya’daki isyancılara askerî eğitim verdiğini duyurdu.
El Cezire’ye konuşan bir isyancı, Libya’nın muhaliflerin kontrolündeki doğusunda gizli bir kampta eğitim aldığını, Mısır’dan Katyuşa roketleri getirildiğini ve son teknoloji füzelerin kullanımı için Amerikalı ve Mısırlı özel timlerden eğitim aldıklarını belirtti.
Amerikan "The New York Times" gazetesi de Amerikan Merkezi Haber Alma Teşkilatı CIA ve İngiliz istihbaratının hava saldırıları ile ilgili istihbarat toplamak ve isyancılarla temas kurmak amacıyla ülkeye gizli ajanlar gönderdiğini yazmıştı.
13 isyancı vuruldu
Bu arada NATO uçaklarının en az 13 isyancıyı hedef alarak öldürmesi ortalığı karıştırdı. İsyancıların yaklaşan NATO uçaklarına sevinç gösterisi olarak havaya ateş açtıkları, pilotların da bunu saldırı olarak algılayıp bombaladıkları anlaşılıyor. Libyalı muhalifler ise olayı büyütmemeye özen gösterdi.
Libya Geçici Ulusal Konseyi Sözcüsü Abdülhafız Goga şunları söyledi: “Bu talihsiz bir yanlışlıktı. Uluslararası ittifakın hükümet karşıtlarının hareketine verdiği bir tepkiydi. Bu tür birşeyin bir daha yaşanmaması için gerekli tedbirleri alacağız.”
Libya bölünür mü?
Batılı müttefikler Libya’da Kaddafi rejiminin kısa sürede devrileceğinden yola çıkmıştı. Ancak yenişememe durumunun uzaması ülkenin bölünmesi endişelerini de artırıyor. Berlin merkezli Bilim ve Politika Vakfı’nın Başkanı Volker Perthes, bu konuda şu değerlendirmede bulundu:
“Ülkenin uzun süreliğine bölüneceğini düşünmüyorum. Ama bir yenişememe durumu ortaya çıkıyor ve bu durumun birkaç hafta, hatta birkaç ay sürebileceğini düşünüyorum. Bu aslında iç savaşın başından beri belliydi. Kaddafi rejimine karşı ayaklananlar ilk etapta yerel güçler. Çok hızlı bir şekilde yerel düzeyde yönetimler kurduklarını, yerel eşraftan hızla birlikler oluşturduklarını, kendi kentlerinde organize olduklarını ve bunu iyi yaptıklarını gördük. Kendi egemenlik alanlarını güvenceye almak istiyorlar. Ama ülkenin diğer bölgelerine karşı uzun süreli bir savaş yürütme gibi bir niyet görünmüyor.”
© Deutsche Welle Türkçe
Derleyen: Beklan Kulaksızoğlu
Editör: Hülya Köylü