Libya Sarkozy’ye yaramadı

Libya'ya yönelik askeri operasyonun başını çekerek son günlerde dünya genelinde olağanüstü medyatik hale gelen Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, dün gece iç siyasette sert darbe yedi. Sarkozy’nin iktidar partisi UMP, il genel meclis üyelerinin seçimi için düzenlenen kanton seçimlerinde ülke çapında sadece yüzde 17,13 oranında oy elde edebildi. Ana muhalef partisi Sosyalist Partisi'nin (PS) yüzde 25,11 oyla ilk sırada geldiği seçimlerde, son birkaç aydır aşırı sağcı lider Jean-Marie Le Pen’in kızı Marine Le Pen tarafından yönetilen Milli Cephe (FN), yüzde 15,26 oyla üçüncü en fazla oy alan üçüncü parti oldu. Fransız Komünist Partisi (PC) ve Sol Parti’den oluşan “Sol Cephe” oyların yüzde 9’unu alırken, Yeşiller yüzde 8,3’te kaldı. Seçmenlerin yüzde 55,5’i ise sandık başına gitmedi. Dün yapılan seçimler Fransa tarihinde kanton seçimlerine katılım oranının en düşük olduğu oylama olarak tarihe geçti.

Aşırı sağa karşı ittifak çağrısı

Toplam 2026 kantonda yapılan seçimlerin ikinci turu 27 Mart Pazar günü yapılacak. İlk turda 39 kantonda ilk sırada gelen aşırı sağcı FN, aldığı oylarla ikinci turda 399 kantonda seçimlere girme hakkı kazandı. FN, ikinci turda 394 kantonda ikili, 5 kantonda ise üçlü bir şemada seçime girecek. Aşırı sağcı parti, 204 kantonda ana muhalefetteki PS, 89 kantonda ise iktidardaki UMP ile mücadele edecek. PS ve diğer sol partiler ikinci turda FN’ye karşı “Cumhuriyetçi İttifak” adına baraj oluşturulması çağrısında bulunurken, UMP ikinci turda adayının bulunmayacağı kantonlarda seçmenlere herhangi bir parti lehinde oy tavsiyesinde bulunmayacağını bildirdi. FN, en fazla oyu ülkenin kuzeyindeki Nord (yüzde 30) ve Akdeniz sahilinde Marsilya kentini de içine alan Bouches-du-Rhone (yüzde 28) ilinde elde etti.

Kanton seçimleri Fransa’da gelecek yıl Nisan ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi öncesindeki son seçim randevusu olması bakımından önem taşıyor. Seçimlerin ilk turu, kamuoyu anketlerinin de son haftalarda üst üste gösterdiği gibi, Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin partisinin sert düşüşte, ana muhalefetteki sol partiler ve aşırı sağın ise yükselişte olduğunu açığa vurdu. Fransız siyaset gözlemcileri Nicolas Sarkozy’nin partisinin, son yıllarda aşırı sağın söylemini kullanarak politika yapmaya çalışmasının bedelini ödediği görüşünde birleşiyor.

Milliyetçi seçmenin oylarına yatırım

Sarkozy 2007 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimi kampanyasında o güne kadar sadece aşırı sağın seçim malzemesi olan, kaçak göçmenler, yabancı kökenlilerin yoğun yaşadığı büyük kent banliyölerindeki asayiş sorunları ve İslam’ın Fransa’daki yeri gibi temaları kullanarak milliyetçi seçmenin oylarını çekmişti. Ancak, Sarkozy bu alanlarda verdiği sözlerin hemen hiçbirini somutlaştıramadığı için aşırı sağcı seçmenin şimdi “yuvaya” döndüğü yorumları yapılıyor. Sarkozy’nin partisi UMP’nin son aylarda İslam ve laiklik üzerine başlattığı toplumsal tartışmalar iç siyasette polemik konusu olmaya devam ediyor. UMP’nin son olarak geçtiğimiz günlerde internet sitesinde “Fransız Müslümanlar” terminolojisini kullanması da büyük tepki çekmişti.

Seçimlerin ilk turu, geleneksel olarak her türlü seçimin ikinci turunda ittifak yapan sol ve çevreci partilerin elde ettiği oy oranının yüzde 50 sınırına dayandığını da ortaya çıkardı. Sol partiler gelecek yılki Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasına kanton seçimlerinde aldıkları olumlu skorla girecekler. Bu grubun içindeki en önemli siyasi hareket olan PS’nin cumhurbaşkanı adayını bu yıl Ekim ayında belirlemesi bekleniyor. Şu anda IMF genel müdürlüğü görevini yürütmekte olan ve PS’nin sağ kanadının temsilcisi olarak bilinen Dominique Strauss-Kahn’ın da aday adayları arasında yer alacağına kesin gözüyle bakılıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca / Paris

Editör: Ahmet Günaltay