Libya'da operasyona devam kararı

Libya’da Kaddafi güçlerine karşı başlatılan hava operasyonu devam ederken, uluslararası toplum bir yandan da krize kalıcı çözüm arayışını sürdürüyor. Londra'da 37 ülkenin temsilcisi ile BM ve NATO genel sekreterlerinin katıldığı Libya Konferansı’nda olası çözüm önerileri ele alındı.

Katılımcılar, Libya’daki operasyonların Kaddafi, BM Güvenlik Konseyi kararlarını yerine getirene kadar devam etmesine karar verdi. Ayrıca Libya’nın geleceğini belirlemek üzere yürütülen çabalara liderlik etmek üzere resmî bir temas grubunun oluşturulması üzerinde de anlaşma sağlandı. Bu konudaki ilk toplantının Katar’da yapılacağı ve temas grubunun 20 kadar ülke ve örgütü içereceği açıklandı.

Rusya ve Çin katılmadı

Londra’daki konferans, dünyanın güçlü devletleri arasındaki ayrılığı bir kez daha ortaya koydu. Libya’daki operasyona karşı olan Rusya ve Çin, konferansa katılmadı. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Kaddafi BM kararlarına uyup sivil halka yönelik şiddete son vermedikçe bu ülkeyi hedef alan operasyonun süreceğini ifade etti. Clinton, uluslararası toplumun Libya lideri Muammer Kaddafi üzerindeki baskıyı artırması gerektiğini söyledi.

Clinton, "Hepimiz baskıya devam etmeli ve Kaddafi rejimi üzerindeki izolâsyonu derinleştirmeliyiz. Kaddafi’nin gitmesi gerektiğini anlaması için, açık bir siyasi ve diplomatik baskıya ihtiyaç var" şeklinde konuştu.

Sert yaptırım talebi

Clinton, bu baskının sert yaptırımlar aracılığıyla mali baskıyı da içerdiğini belirtti. İngiltere Başbakanı David Cameron ise operasyonun sivilleri korumada etkili olmasına rağmen bazı bölgelerde halka hâlâ Kaddafi güçleri tarafından saldırıldığını belirtti.

Cameron, "Kaddafi, açık bir şekilde BM Güvenlik Konseyi kurallarını ihlal etmeye devam ediyor. Libya halkı ve Arap dünyasının büyük bir bölümünde düzenlediğimiz harekâtın geniş destek bulmasının nedeni budur. Harekât hayat kurtardı ve kurtarmaya devam ediyor. Bir Mısratalı şöyle demişti: Bu harekât bize umut veriyor. İşte bugün bu umudu söndürmemek için çok kesin davranmalıyız" dedi.

Kaddafi'nin Libya'yı terk etmesi isteniyor

BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, Libya'da demokratik bir hükümet ve topluma geçişin zaman alacağını ve herkesin desteğini gerektireceğini belirtti. BM Genel Sekreteri ayrıca, BM’nin bu geçiş sürecinde Libya halkına yardım etmeye hazır ve istekli olduğunu da sözlerine ekledi.

Konferansa katılan temsilciler, Kaddafi’nin ülkeyi terk etmesi gerektiği yönünde görüş birliği sağladı. Clinton, tüm dünyaya tek sesle konuşup Kaddafi’den görevi bırakmasını talep etme çağrısında bulundu. İtalya, krizi sona erdirmek için hızlı bir ateşkes, Kaddafi’nin sürgüne gönderilmesi ve isyancılar ile aşiret liderleri arasında diyalogu da içeren siyasi bir anlaşma önerdi. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague de sürgünün Kaddafi’yi iktidardan indirmek için bir yol olabileceği imasında bulundu. “Şüphesiz nereye gideceğini kontrol edemeyiz” diyen Hague, Kaddafi’nin Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne çıkarılması gerektiğine inandığını da sözlerine ekledi. Londra Konferansı katılımcılarına hitaben bir mektup yazan Kaddafi ise operasyonu barbarca ve adaletsiz olarak nitelendirdi.

Konferansa katılmayan ancak Londra’da bulunan Libya'daki geçici Ulusal Konseyi üyeleri kendilerine siyasi desteğin yanı sıra silah desteğinin de sağlanmasını talep ettiler. İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nda basın toplantısı düzenleyen Konsey üyeleri, geçici Ulusal Konseyin Libya'nın yeni hükümeti olmayacağını, sadece geçiş sürecine yardımcı olduklarını bildirdiler. Özgür ve bağımsız seçimler için çalışma sözü veren üyeler, uluslararası toplumun desteğinden duydukları memnuniyeti dile getirdiler. Ancak konferansta muhalefetin silah talebi ele alınmadı.

Almanya insanî yardıma hazır

Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Londra’da yaptığı açıklamada, Libya muhalefetine ülkenin siyasi açıdan yeniden düzenlenmesinde ve askerî operasyonların sona ermesinden sonra yapılacak yeniden imar çalışmalarında destek önerisinde bulundu. Westerwelle, Berlin’in insanî yardıma da hazır olduğunu kaydetti:

Westerwelle, "Libya’da askerî bir sorumluluk üstlenmemeye karar verdik. Ancak bu tarafsız olduğumuz anlamına gelmiyor. Libya için sadece diktatör Kaddafi’nin olmadığı bir gelecek görüyoruz. Ayrıca Libya ile uzun vadeli işbirliğine ilgi duyuyoruz. Bu nedenle Almanya olarak barış dolu ve demokratik bir gelecek için ve ayrıca Libya’nın ekonomik kalkınması konusunda da sivil ve insanî açıdan elimizden gelen her şeyi yapacağız" ifadelerini kullandı.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Sezen (AFP/Reuters/AP/DW)

Editör: Ahmet Günaltay