Mısırlılar sandık başında

ABD’nin yoğun baskısı sonucu anayasa değişikliğine giden Hüsnü Mübarek, ilk kez seçimlerde kendisine rakip çıkmasına razı oldu. Ancak bu yeni seçim sistemi, ülkede pekçok tartışmayı da beraberinde getirdi. Batılı devletler ve insan hakları örgütleri, çok adaylı seçimlerin, demokrasinin tümüyle yerleşmesi için tek başına yeterli olmadığını, insan hakları ve demokrasi alanlarında daha fazla reform yapılması gerektiğini savunuyor.

Geçmiş dönemlerde seçimlere hile karıştırıldığına yönelik bazı iddialar gündeme gelmişti. Hükümet, bu kez seçimlerin tümüyle özgür ve adil olarak gerçekleşeceği sözünü verse de; yerli ve yabancı sivil toplum örgütleri bunu inadırıcı bulmuyor. Yurtdışından bağımsız seçim gözlemcilerinin seçim sürecini izlemesine izin verilmemesi, bu yöndeki eleştirileri haklı çıkarır nitelikte.

Kahire hükümeti ise seçimlerin yargıçlar tarafından gözetim ve denetim altında tutulacağını açıkladı, ancak sivil toplum kuruluşları, önceki yıllarda yargıç yerine Adalet Bakanlığı’nda çalışan basit memurların bile seçim komisyonlarında görev yaptığına dikkat çekiyor. Seçim kampanyası boyunca bir kez bile basının karşısına çıkmayan Hüsnü Mübarek’in en büyük endişesi, seçime katılım oranının çok düşük olması. Zira daha önceki seçimlerde katılım oranı ortalama yüzde 10 dolayında seyretmişti.

10 aday yarışıyor

Seçimlerde, Hüsnü Mübarek’le birlikte toplam 10 aday yarışıyor. Ancak çoğu bugüne kadar pek tanınmamış isimlerden oluşan adaylar arasında Yeni Vafd Partisi’nden Numan Cuma ve Yarın Partisi’nin lideri Ayman Nur en ciddi rakipler olarak göze çarpıyor.

Yeni seçim yasasına göre devlet başkanlığına aday olanların mevcut bir partinin yönetim kadrosunda bulunması gerekiyor. Bağımsız adaylar içinse en az 65 parlamenterin desteğinin sağlanması gerekiyor. Bu şartı yerine getiremediği için bugünkü seçimlerde bağımsız aday yarışmıyor. Ayrıca ülkedeki en büyük muhalefet hareketi olarak bilenen Müslüman Kardeşler Örgütü de siyasi parti olarak kabul edilmediği için aday çıkaramadı.

Devlet Başkanlığı seçimlerinde 32 milyon kayıtlı seçmen oy kullanma hakkına sahip. Yaklaşık 72 milyon nüfusu olan Mısır’da aslında gerçek seçmen sayısı 40 milyon civarında. Ancak seçmen listelerinin güncellenmesi için tanınan süre, seçimlerin çok adaylı yapılacağının kesinleşmesinden önce dolmuştu. Bu nedenle yeni sistemde oy kullanmak isteyen pekçok seçmenin kütüklere yazılamadığı belirtiliyor.

Altı suikast girişiminden sağ kurtuldu

Selefi Enver Sedat’ın 1981’de bir suikast sonucu hayatını kaybetmesinin ardından göreve gelen Hüsnü Mübarek, Libya lideri Muammer Kaddafi’den sonra Arap dünyasının en uzun süre görevde kalan devlet başkanı ünvanına sahip. Bugüne kadar kendisine yönelik tam altı suikast girişiminden sağ kurtulan Mübarek, Arap ülkelerinin tüm baskılara rağmen, İsrail ile yakınlaşma politikasını devam ettirip ülkesini bölgede bir istikrar unsuru haline getirmeyi başardı.

ABD’nin de sıkı bir müttefiki haline gelen Mısır, İsrail - Filistin anlaşmazlığının da çözülmesi için Mübarek döneminde aktif rol üstlenmeye çalıştı. Bugün Arap dünyasının önde gelen ülkelerinden biri olan Mısır, Kahire merkezli Arap Birliği Teşkilatı’na da ev sahipliği yapıyor.

İç sorunlar

Dış politikadaki bu başarılı grafiğin aksine, içte manzara pek parlak değil. Ekonomik tablo iç karartıcı, gelir dağılımındaki adaletsizlik ve buna bağlı olarak zenginle fakir arasındaki uçurum had safhada. Hızlı nüfus artışıyla birlikte fakirliğin de artması, sosyal sorunları daha da içinden çıkılmaz hale getiriyor.

Tüm bu olumsuzluklara rağmen, Hüsnü Mübarek 4 milyon yeni istihdam alanının açılması, maaş artışı, yarım milyon sosyal konut inşaası gibi yerine getirilmesi neredeyse imkansız vaadlerde bulunmaktan geri kalmadı.

Ülkedeki 9 bin seçim lokalinde oy kullanan Mısırlı seçmenlerin tercihinde bu vaatlerin ne kadar rol oynayacağı bilinmez, ama sandıktan Hüsnü Mübarek’in açık ara zaferle çıkacağı kuvvetle muhtemel. Seçim sonçlarının en geç 10 Eylül Cumartesi gününe kadar açıklanması bekleniyor.