Macaristan'ın Euro'ya geçmek istiyor

AB üyesi olmadan önce de iş gücü maliyetleriyle vergilerin düşük olması sayesinde Alman yatırım sermayesini mıknatıs gibi çeken Macaristan, büyük sanayi şirketlerinden sonra gözlerini şimdi de orta ölçekli Alman işletmelerine dikti.

Macaristan’daki yatırım imkanlarının anlatıldığı Bonn’daki toplantıya Başbakanlar Gerhard Schröder ve Ferenc Gyurcsany’nin de katılması konuya her iki hükümetin de büyük önem biçtiğini ortaya koyuyordu. Alman sanayi sektörünün omurgasını oluşturan orta ölçekli 350 şirket de Macaristan’da yatırım yapmanın avantajlarını öğrenmek üzere Bonn’a temsilci gönderdi.

Macaristan’ın en önemli ticari ortağı ve en büyük yabancı yatırımcısı sayılan Alman şirketleri komünizmin yıkılmasını izleyen 15 yılda bu orta Avrupa ülkesinde 12 milyar Euro’luk yatırım yaptılar. Ekonomik ilişkilerin vardığı boyutu her fırsatta dile getiren Macaristan Başbakanı Ferenc Gyurcsany, bu konuda “Alman ekonomisi hapşırssa biz grip oluruz. Macaristan’daki yatırımlarda kullanılan her üç Euro’dan biri Almanya’dan geliyor” diye konuştu.

Alman otomotivciliğinin yıldızlarından Audi TT tipi spor modelini Macaristan’da imal ediyor. Macar telefon şirketi MATAV yıllar önce Alman Telekom ailesine katıldı, EON, Bossch ve Commerzbank da Macaristan’da büyük üne sahipler. Ancak Romanya ve Ukrayna’da iş gücü maliyetleri ve vergilerin daha az oluşu Macaristan üzerinde baskı yaratıyor. Macaristan hükümeti, yatırım yeri olma rekabetinden kaçamayacaklarını, ancak devlet bütçesinin de yabancılara uygulanan kurumlar ve gelir vergisi oranlarının daha da düşürülmesine elvermediğini söylüyor.

Macaristan Euro’ya geçmek istiyor

Birlik Komisyonu, bütçe açıklarından dolayı Budapeşte yönetimini sürekli uyarıyor. Macaristan, istikrar kriterlerine uyamadığı için Euro’yu hayal bile edemiyor. Başbakan Gyurzsany ise 2006 yılındaki genel seçimlerde bütçe açığının önemli roy oynayacağını vurgulayarak, “Bütçe hedeflerini değiştirdiğimiz için eleştiriliyoruz. Ama kısa zamanda bütçe açığını bu kadar azaltan ikinci bir ülke yoktur. Borçlanma oranımız hala %4’ün üzerinde. Ama 2008 yılına kadar %3’lük barajın altına inmekte kararlıyız” diyor.

Macaristan en geç 2010’da Euro’ya kavuşmak istiyor. İstikrar Paktı’yla ilgili tartışmaları yakından izleyen macaristan’ın bu hedefe ulaşabileceğini ekonomi uzmanları da söylüyorlar. Macaristan aynı zamanda sadece ucuz üretim yeri olmaktan da çıkıyor. Telekom ve Nokia gibi telekomünikasyon devlerinin bu ülkede büyük araştırma ve geliştirme merkezleri bulunuyor.

2004 yılında %4’lük kalkınma hızıyla AB ortalamasının çok üzerinde bir oran tutturan Macaristan’ın Başbakanı Gyurcsany Birlik Avrupası’na intibaklarının pürüzsüz geçtiğini belirterek “Halkın büyük bölümü artık AB üyesi olduğumuzu farketmedi bile. Herkes vergiler kalktığı için viskinin ucuzlamasından memnun. Ama annem bile üyelik öncesiyle günümüzün Macaristan’ı arasında fark görmediğini söylüyor” diye konuşuyor.

Üreticiler şikayetçi

Üretici ise bu görüşe katılmıyor. Macar çiftçisi tarım sübvansiyonlarından daha fazla pay istiyor. Ülkenin en zenginleri arasında yer alan Sosyal Demokrat Başbakan, siyasi solun fakirlikle özdeşleştirilmemesi gerektiğini ve amaçlarının herkesi yoksulluğa ortak etmek değil, refahı adil bir şekilde paylaştırmak, olduğunu söylüyor.