Mostar Köprüsü yeniden açıldı

Kent, adını 1566 yılında Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın emriyle Mimar Sinan tarafından inşa edilen köprüye borçlu. ”Most” köprü demek ve kentin adı da Mimar Sinan’ın yaptığı bu köprüden alıyor. Bosna Savaşı sırasında, 9 Kasım 1993’te Hırvat milisler tarafından tahrip edilen bu tarihi kültür eserinin, şimdi kentin iki yakasının tekrar kaynaşmasının sembolü olması arzu ediliyor.

Mostar Köprüsü’nün yeniden açılışı çok özel bir yıldönümüne de denk düşüyor. Bundan tam 10 yıl önce, Bremen’in eski Belediye Başkanı Hans Koschnik, Mostar’da AB Özel İdaresi’nin yönetimini üstlenmişti. O tarihte, Bosna Savaşı daha sürüyordu. Fakat Bosnalı Müslüman ve Hırvatlar Washington’da ayrı bir barış anlaşması imzalamıştı. Koschnik’in hedefi, bölünmüş ve yıkılmış kenti tekrar birleştirmekti. Peki Alman hükümetini törenlerde temsil edecek olan Koschnik, köprünün yeniden inşasını kişisel başarısı olarak da görüyor mu? Koschnik’in yanıtı şöyle:

”Başarı demek abartılı olur, fakat bu olay büyük umuttur. Çünkü bu köprü, en azından on yıl önce, Mostarlılar‘ın zihninde kentleşmişliklerinin sembolü, onların tarihle bağı ve geleceğe yönelik umutlarıydı. Gerçi bu, savaş sırasında Neretva nehrinin iki yakasına çok sayıda göçmenin yerleşmesiyle değişmişti. Göçmenlerin köprüye bakış açısı aynı değildi. Fakat artık yine, halkın yavaş yavaş etrafında bütünleşebileceği, eskiden çok önemli olan ‘bir Mostarlı olmanın gururu’nun yeniden yeşerebileceği birşey var.”

Festival hazırlıkları

Açılış töreninin organizatörü Süleyman Kupuşoviç, bu kutlamaların kentteki gururu ve uzlaşma arzusunu yansıtmasını istiyor. Bu nedenle törene ülkenin her yanından, hatta Sırbistan’daki Novi Sad kentinden bile korolar, müzik ve tiyatro grupları katılıyor. Kupuşoviç kutlama hazırlıklarını şöyle anlattı:

”Bütün bunların hep birlikte bir duygu uyandırması gerekli. İnsanların, insanlığın başına gelebilecek en büyük belalardan birinin nefret olduğunun kavranması arzusunun anlaşılması gerekli. Hazırladığım programın tümü, sevgi ve birlikte yaşamanın uzlaşması düşüncesine dayanıyor. Bu kulağa siyasi bir palavra gibi gelebilir. Ama inanın, bu tüm dünyaya ve Bosna-Hersek’e güçlü bir sinyal olacak. Bu, bu tarihi köprünün, Neretva’nın üzerinden uzatılan iki el gibi algılanan anlamına da uygun. Binlerce genç, özellikle de Mostarlılar, köprünün etrafında toplanacak. Bu, her türlü siyasi programdan daha samimi ve güçlüdür.”

Fakat Kupuşoviç, bugün bile kentin iki yakasının birleşmesine karşı hala güçlü bir direniş olduğunun da bilincinde. Köprüyü yıkanların bir yere gitmediğini, hala orada olduklarını söyleyen Kupuşoviç, diğer yandan festival için Hıdvat kesimden davet ettikleri 500 çocuk ve genç sevinçle Müslümanlar‘ın yaşadığı kentin Doğu kesimine geldiğini söyledi.