1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

TÜR 0105 NATO Russland Konfrontation

1 Mayıs 2009

Kafkaslarda geçen yıl yaşanan gerginliklerin ardından Rusya ile askıya aldığı diyaloğu tekrar başlatan NATO'nun, karargahındaki iki Rus diplomatı casusluk iddiasıyla sınırdışı etme kararı, Moskova ile ilişkileri gerdi.

https://p.dw.com/p/Hhkk
Fotoğraf: AP GraphicsBank/DW

NATO ve Rusya arasındaki ilişkileri yeniden normale döndürmek amacıyla iki taraf arasında diyaloğun resmen başlatılmasından tam bir gün sonra Rusya ve NATO arasında yeni bir kriz patlak verdi. NATO, casuslukla itham ettiği iki Rus diplomatın Brüksel’deki merkezine girişini yasakladı ve diplomatları sınırdışı etme kararı aldı. Moskova’nın NATO’nun bu adımına yanıtı gecikmedi ve karar, ''kışkırtma'' olarak nitelendirildi.

Rusya'nın NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Dimitri Rogozin, konuya ilişkin açıklamasında, ''anlamsız bahanelere dayandırılan, yanıtsız bırakılamayacak bir kışkırtmadan'' söz etti. Rus büyükelçi, diplomatların sınırdışı edilme kararının, Rusya ve ABD ilişkilerinin iyileşmesini engellemek isteyenler tarafından alındığını ileri sürdü. Rogozin, "Bu bir provokasyondur. Ve biz bu kışıkırtmanın kötü bir zmana denk geldiğini düşünüyoruz. Çünkü tam da NATO ile ilşkilerimizi iyileştirme sürecine girmiştik. Anlaşılan NATO'da birileri sürtüşme istiyor" diye konuştu.

Büyükelçi Dimitri Rogozin, istenmeyen diplomatlardan birinin 63 yaşındaki deneyimli başdanışman Victor Kutçakov olduğunu, bu diplomatın 6 yıldır NATO temsilciliğinde görev yaptığını, diğerinin ise Rusya'nın AB Büyükelçisi Vladimir Çizov'un 23 yaşındaki oğlu Vassili Çizov olduğunu kaydetti.

Misilleme iddiası

Financial Times gazetesiyse NATO’nun sınırdışı etme kararının, geçen şubat ayında Rus dış istihbarat servisine ittifakla ilgili gizli bilgilerin iletilmesine cevap niteliği taşıdığını ileri sürdü. Geçen Şubat ayında NATO görevlisi Estonyalı Herman Simm, ittifakla ilgili gizli belgeleri yıllarca Rus gizli servisine verdiği gerekçesiyle, ihanetten 12,5 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Gazete, Rus diplomatların sınırdışı edilme kararının aslında doğrudan bu olayla bağlantısı olmadığını, ancak Estonya’nın neden olduğu bu olaya NATO'da bir şekilde somut tepki verilmesi ihtiyacından doğduğunu öne sürdü.

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “NATO’nun bu çirkin kararı, ittifakla Rusya arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi hedefine ters düşüyor” denildi. NATO da Kremlin’in açıklamasına sert tepki göstererek, Rusya’nın Gürcistan’da askeri varlığını artırmaya yönelik tavrını eleştirdi ve Moskova’nın Gürcistan’daki NATO askeri tatbikatını protestosunun kabul edilemez olduğunu bildirdi.

Moskova NATO tatbikatına karşı çıkıyor

NATO'nun 6 Mayıs - 1 Haziran arasında “Barış İçin Ortaklık Projesi” kapsamında Gürcistan’da yapmayı planladığı tatbikatla ilgili Rusya Devlet Başkanı Medvedev’den de sert açıklamalar geldi. Devlet Başkanı Medvedev, tatbikatı “kışkırtıcı” olarak tanımlarken, "bu adım olumsuz sonuçlar doğurabilir” diyerek hem Tiflis'e hem de NATO'ya gözdağı verdi.

Medvedev, “Tiflis’in, Gürcistan’ın silahlandırılmasının teşvik edildiği yönünde algılayabileceği her türlü adım, tarafımızdan 2008 ağustosunda kabul edilen 6 maddelik uzlaşı planına ters düşen tavırlar olarak görülecektir. Gürcistan’daki NATO tatbikatı, her ne kadar Batılı müttefikler bizi aksi yönünde iknaya çabalasa da, bariz bir kışkırtmadır. Kısa bir süre önce savaşın yaşandığı topraklarda askeri tatbikat yapılmayacağı ortadır. Bu herkesçe bilinen bir gerçektir. Şunun özellikle vurgulamak isterim ki, bu adım olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bunun sorumluluğunu da tatbikata karar veren, onaylayanlardadır.” ifadelerini kullandı.

Rusya Güney Osetya ve Abhazya ile anlaşma imzaladı

Medvedev bu açıklamaları, Gürcistan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya ve Abhazya’nın sınırlarının kontrollerini devralma antlaşmalarının imza töreninde yaptı. Antlaşmayla Gürcistan'dan bağımsızlıklarını ilan eden Güney Osetya ve Abhazya'nın sınırlarının kontrolü en az 5 yıllığına Rusya'ya geçiyor.


Derleyen: Meltem Karagöz
Editör: Hülya Köylü