Netanyahu ile Abbas arasında ilk görüşme

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Filistin lideri Mahmud Abbas'a Ortadoğu barış sürecine ilişkin ilk mesajını iletti ve işbirliği içinde çalışmayı planladığını söyledi. Bu, İsrail Başbakanı'nın iki hafta önce göreve başlamasından bu yana tarafların ilk görüşmesi oldu.

Aşırı sağ destekli bir hükümetle işbaşına gelen Netanyahu’nun bu tutumu uluslararası toplum tarafından olumlu olarak değerlendirildi. Öte yandan İsrail’deki yeni hükümetin barış sürecinin nihai hedefi olan bir Filistin devletinin kurulmasını desteklemediği biliniyor. Bu da bölgedeki barış sürecinin Netanyahu döneminde nasıl ilerleyeceğine ilişkin soru işaretleri yaratıyor.

Federal Alman Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Ruprecht Polenz ise İsrail hükümetinin harekete geçmek zorunda olduğuna işaret ediyor. ABD Başkanı Barack Obama’nın iki devletli çözümü desteklediğini söyleyen Polenz, aşırı sağcı İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Liebermann için de seçim kampanyasının artık bittiğini belirtiyor:

“Belki de hiçbir şey seçim kampanyalarında pişirildiği sıcaklıkta yenmeyecek. Liebermann’ın daha önde söylediği sözlerini Dışişleri Bakanı olarak hayata geçirip geçirmeyeceğini bekleyip görmek lazım. Ancak kesin olan şu ki; Obama için bu İsrail hükümeti çok kolay olmayacak.”

Avrupa umutlu değil

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, şimdiye dek bağımsız bir Filistin devleti kurulabileceğini dile getirmedi. Ayrıca Batı Şeria’da yapımı devam eden yeni yerleşim birimlerinin de genişletileceği sözü vermişti. Batı Şeria ve Kudüs’ün doğusundaki yerleşim birimlerinin genişletilmesi planları ise Abbas yönetiminin müzakerelerde karşı çıktığı temel konularından. Filistinliler yeni Yahudi yerleşim birimleri inşa edilmesinin durdurulmasını istiyor. Ruprecht Polenz de bu durumu barış sürecinin önündeki en büyük engellerden biri olarak niteliyor:

“Yerleşim birimlerinin inşası ve ayrıca aynı zamanda bunun genişletilmesi faaliyetleri, barış sürecinin önündeki en büyük engel. Bu nedenle Avrupalılar, buna Alman hükümeti de dahil, ayrıca ABD de uzun zamandır Batı Şeria ve Kudüs çevresindeki yeni yerleşim birimleriyle ilgili bir moratoryum oluşturulmasını istiyor. Ancak maalesef ne geçmişteki İsrail hükümeti ne de şimdiki hükümet bunun için bir şey yapıyor. Zira yapılan her yeni ev, iki devletli çözümü amaçlayan barışa giden yolda bir engel.”

Hamas sorunu

Ancak barış sürecindeki başlıca sorun ise Gazze Şeridi’ndeki Hamas’ın iktidarı. ABD Başkanı Obama, görüşmelere Hamas’ın da dahil edilebileceği yönünde işaretler veriyor.

Filistin bölgelerinin tamamında yeniden demokratik seçimler yapılması gerektiğine işaret eden Federal Alman Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Ruprecht Polenz, ABD’nin Ortadoğu Dörtlüsü içinde öncü rol oynayıp oynamadığı sorusunu da şöyle yanıtlıyor:

“Uluslararası toplumun sadece tarafları masaya oturmaya değil, aynı zamanda çözüme ulaşmaya teşvik edebilmesi için kararlılık ve ortaklığa ihtiyaç var. Müzakerelerin temelini oluşturan iki devletli çözüm önerisini sunan taraf olarak ABD’nin dörtlü içinde belki de en güçlü faktör olduğu söylenebilir. Ancak bu mevcut temelde İsrail ve Filistinliler arasında kalıcı barış sağlanabileceği konusunda benim umudum az.”

HK/AŞ, dpa//DW