'Netanyahu İran'a saldırmak istiyor'

Tahran'da düzenlenen Bağlantısızlar Hareketi Zirvesi kapsamında bir araya gelecek olan hükümet ve devlet başkanlarının, Filistin ve Suriye sorunundan İran'ın nükleer programına kadar çok sayıda siyasî konuyu masaya yatırmaları bekleniyor.

İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi, zirve hazırlık toplantıları kapsamında yaptığı konuşmada, Bağlantısızlar Hareketi üyelerinden destek istedi. Üye ülkelere, İran’a uygulanan yaptırımlara karşı çıkmaları çağrısında bulunan Salihi, çoğu Bağlantısızlar Hareketi üyesinin İran'ın nükleer programını desteklediğini vurguladı.

ABD ve AB, İran'ın nükleer faaliyetlerini durdurmak için petrol ihracatını kısıtlayan çok sayıda yaptırım uyguluyor. Çoğu Batılı ülke, İran'ın barışçıl nükleer program adı altında nükleer silah ürettiğini iddia ediyor.

İran, bu iddiaları defalarca kez reddetti ve programının enerji üretimi ve tıbbî amaçlar içerdiğini kaydetti. İran, iddiaların temelsiz olduğunu savunuyor.

'İsrail en büyük tehdit'

Öte yandan, İranlı yetkililer ile Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu arasında geçtiğimiz cuma günü yürütülen görüşmeler yine başarısızlıkla sonuçlandı.

İran’ın nükleer programını tehdit olarak gören İsrail ve İran arasındaki söylemlerin tonu da her geçen gün sertleşiyor. Ülkesinin nükleer enerji faaliyetlerinin barışçıl olduğunu yineleyen ve uluslararası hukukun kendilerine verdikleri haklardan başka bir şey istemediklerini kaydeden Salihi, İsrail'i dünya barışı ve güvenliği için en büyük tehdit olarak niteledi.

Bağlantısızlar Hareketi'nin, nükleer silahların 2025'e kadar imhası önerisini takip etmesini ve bu yönde çalışmasını isteyen Salihi, İsrail'in Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesine İlişkin Antlaşma'yı kabul etmemesinin bu silahların imhasının önündeki en büyük engel olduğunu söyledi.

İsrail eski Almanya Büyükelçisi Avi Primor ise İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun İran’ın nükleer tesislerine yönelik askerî bir saldırıya hazır olduğu görüşünde: "Ben Netanyahu’nun saldırmak istediğine inanıyorum. Ancak sorun şu ki İsrail kamuoyunda bir uzlaşı olmadığı, askerî birlikler ve gizli servisler buna karşı olduğu ve ki en önemlisi ABD ile görüş birliği içerisinde olunmadığı için İran’a saldırmak çok zor.”

Hafta sonu Deutschlandfunk Radyosu'na bir demeç veren Primor, yaptığı açıklamaların tehlikeli olduğunun da farkında: "Bir tehlike mevcut olsa da… Sırf ben Netanyahu saldırmak istiyor ya da şartlar uygun olduğunda saldırabilir dediğim zaman, hem İsrail hem de İran’da gözlemlediğimiz bu sözlü gerginlik bir savaşa yol açabilir. Bunu istemeseniz de!”

'İran izole değil'

Bağlantısızlar Hareketi dönem başkanlığını üç yıllığına Mısır'dan devralacak olan İran, zirveye ev sahipliği yapıyor olmasının İran'ın ABD'nin göstermeye çalıştığı gibi uluslararası arenada izole bir durumda olmadığının kanıtı olarak görüyor.

İran, uluslararası yaptırımlara maruz kalan tek Bağlantısızlar Hareketi üyesi değil. Üç ülke daha Batı'nın yaptırımlarına maruz kalıyor. Nükleer programı nedeniyle Kuzey Kore, muhalif gruplara şiddet uyguladığı gerekçesiyle Suriye ve siyasî şiddet ve insan hakları ihlalleri nedeniyle Zimbabve'ye yaptırım uygulanıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Sezen

Editör: Nihat Halıcı