Nobel ödülleri sahiplerine verildi

Barış ödülü Norveç’in başkenti Oslo’da düzenlenen törenle İranlı kadın yazar ve insan hakları savunucusu Şirin Ebadi’ye takdim edildi. Tıp, Kimya, Fizik, Ekonomi ve Edebiyat ödülleri ise İsveç’in başkenti Stockholme’de sahiplerini buldu.

1901 yılından bu yana verilen Nobel ödülleri, insanlık adına çeşitli alanlarda önemli katkılar yapanlara görkemli bir ödül töreniyle veriliyor. Bugün Norveç Nobel Komitesi’nin yeni başkanı Profesör Ole Danholt Mjös, yılın Barış Ödülü‘nü İranlı kadın yazar, avukat ve insan hakları savunucusu Şirin Ebadi’ye Oslo’da düzenlenen törenle takdim etti. Ödül töreni, Ebadi’nin seçtiği geleneksel bir İran müziği ile başladı.

Kısa bir konuşma yapan Şirin Ebadi, ödülün kendisine verilmesinden dolayı İran halkının da çok mutlu olduğunu belirtti. Özellikle Müslüman bir kadın olarak böyle bir ödülü almasının, ülkesindeki hemcinslerini çok gururlandırdığını söyleyen Ebadi, "Ödülü, İranlı ve Müslüman kadınlar adına verdiği bir mücadelenin sonucu” aldığını kaydetti.

Norveç Parlamentosu Storting’in de tavsiye bildirmesiyle kararını veren Norveç Nobel Barış Ödülü Komitesi’nin seçtiği, İran’ın ilk kadın yargıcı Ebadi, İran İslam Devrimi’nce istifaya zorlanmıştı. 56 yaşındaki Ebadi, çocuk ve kadın haklarındaki çalışmalarıyla tanınıyor. Para ödülü ise tıpkı edebiyat, tıp, fizik, kimya, ekonomi dallarda olduğu gibi 10 milyon kron yani yaklaşık 1 milyon 100 bin Euro tutarında. Şirin Ebadi, Nobel Barış Ödülü’nü kazanan 11’inci kadın.

Diğer ödüller Stockholm’de verildi

Diğer Nobel ödülleri ise şu dakikalarda başlayan törenle İsveç’in başkenti Stockholm’de sahiplerini buldu. 2003 Nobel Edebiyat Ödülü'nü Güney Afrikalı yazar John Maxwell Coetzee kazanmıştı. Nobel Akademisi tarafından yapılan açıklamada, Coetzee'nin ödüle eserlerinde "analitik zeka ve verimli diyaloglarla yabancılaşmayı anlattığı" için layık görüldüğü belirtildi.

2003 Nobel Tıp Ödülü, tıbbi araştırmalar ve hastalıkların teşhisinde önemli bir buluş olan Magnetic Resonance (MR) görüntüleriyle ilgili ”yeni ufuklar açan buluşlarından” dolayı Amerikalı Paul C. Lauterbur ve İngiliz Peter Mansfield layık görüldü. Bu yılki Nobel Fizik Ödülü'nü Aleksey A. Abrikosov, Vitaly L. Ginzburg ve Anthony J. Leggett kazandılar. Üç bilim adamı, kuantum fiziğindeki süperiletkenlik ve süperakışkanlıkla ilgili çalışmaları dolayısıyla ödüle layık bulundular.

Stockholm’deki törende Nobel Kimya Ödülü'nü alacak olan Amerikalı bilim adamları Peter Agre ve Roderick MacKinnon hücre çeperi yoluyla su ve tuz nakline olanak sağlayan buluşlarıyla bu ödüle layık bulundular. 2003 Nobel Ekonomi Ödülü’nü ise istatistiki zaman serilerinin işlemesine yaptığı katkılar nedeniyle Robert F. Engle ve Clive Granger kazandı.

Alfred Nobel...

1833 ile 1896 yılları arasında yaşayan İsveçli Alfred Nobel, dinamiti bulan adam olarak tarihe geçmesine rağmen, ”Nobel Ödülleri” artık onun bulduğu dinamitten daha ünlü. Ancak barış ödülünün en prestijli Nobel ödülü olduğu konusunda herkes hemfikir. Prensipte Nobel Barış Ödülü için herkes aday gösterilebilir. Ancak aday önerisi için aynı serbestlik geçerli değil. Nobel ödülünü daha önce kazanmış olanlarla belirli alanlarda Profesörlük unvanına sahip olanlar, devlet adamı ya da üst düzey politikacılar ve barış enstütülerinin yöneticileri, Nobel barış ödülü için aday gösterebiliyor.