Obama, Bush'u aratmıyor
21 Şubat 2009
ABD Başkanı Barack Obama, Afganistan’da yüzlerce tutuklunun tutulduğu Bagram’a hukukun girmesine izin vermedi. ABD Adalet Bakanlığı, Bagram üssünde tutulanların “düşman savaşçı” statüsünde olduğunu duyurdu.
Dava, Bagram’da tutulan 4 kişinin yakınları tarafından Washington’da açılmıştı. Tutuklular, mahkeme başkanlığına sundukları dilekçelerinde, “yargı kararı olmaksızın Bagram üssünde tutulduklarını, birçok defa avukatları olmadan sorgulandıklarını beyan etmiş ve hukuki durumlarına açıklık getirilmesini” talep etmişlerdi.
Mahkemenin görüşüne başvurduğu Adalet Bakanlığı, “Bagram'ın Guantanamo'dan farklı, denizaşırı bir savaş bölgesi olduğunu ve buradakilerin, devam eden bir askeri harekâtın bir parçası olarak tutulduğunu” bildirdi.
ABD Adalet Bakanlığı avukatları, Başkan Barack Obama yönetiminin, Bagram hava üssündeki tutukluların, tutukluluk durumlarına itiraz için ABD mahkemelerine başvuramayacağı yönünde karar aldığını belirtti.
“Terörle mücadeleye engel olur”
ABD hükümeti, ''düşman savaşçıları'' Afgan savaş bölgesinde serbest bırakmanın güvenliğe tehdit oluşturacağını savundu. Hükümet, ayrıca “düşman savaşçı” statüsündeki kişilere yargıya başvurmayı da içeren anayasal hakların tanınmasının, “terörle mücadeleyle meşgul ABD askerlerini asıl meşgalelerinden alıkoyacağını” savundu. Bunun, “dünya genelinde yabancıların hükümet aleyhine Amerikan mahkemelerinde dava açabilmesinin yolunu açacağı” vurgulandı.
Washington’daki mahkemenin ABD Adalet Bakanlığının görüşü doğrultusunda aldığı karar, Bagram’da tutulan kişileri Guantanamo'ya Yüksek Mahkeme geçen yaz, Guantanamo'daki tutsaklara tutukluluk durumlarına itiraz hakkı tanımıştı.
Karara insan hakları savunucuları tepki gösterdi. Bagram'daki bir tutukluyu temsil eden insan hakları avukatı Tina Monshipour Foster, farklı bir yol izleneceği konusunda Başkan Obama'ya güvenlerinin boşa çıktığını söyledi.
“Bush politikasını benimsediler”
Amerikan Medeni Haklar Birliğinden avukat Jonathan Hafetz de, "yasa dışı cezaevleri oluşturulabileceği yönündeki Bush politikasını benimsediler" diyerek Obama yönetimini eleştirdi.
Afgan insan hakları savunucusu Gulam Hidayet Bagram hava üssünün ne Afgan hükümeti ne de sivil toplum kuruluşlarınca denetlenmesine izin verilmemesini eleştiriyor: “Birçok defa Bagram’da incelemelerde bulunabilmek, burada tutulan kişiler hakkında bilgi alabilmek için ABD’li sivil ve askeri personelden talepte bulunduk. Maalesef bu taleplerimize şimdiye kadar olumlu bir karşılık alamadık. Konuyla ilgili başta New York merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü olmak üzere uluslar arası kurumlarla sürekli bağlantı halindeyiz. Bu örgütler de Bagram’da tutulanlarla ilgili kaygı duyuyor.”
Bagram'da 600 kadar tutuklu bulunuyor. İnsan hakları örgütlerinin Bagram’da insan haklarının ihlal edildiği iddiaları, bir Amerikan askeri mahkemesinin daha önce verdiği kararıyla da doğrulandı. Afganistan İnsan Hakları Derneği’nden Lal Gul Lal, Bagram’daki tutukluların kötü muamele gördüğünü savunuyor: “Bagram’da birçok bakımdan insan hakları ihlal ediliyor. İşkence yapılıyor, tutuklular kötürüm bırakılıyor. Bazı tutuklular işkence altında hayatını kaybetti.”