Obama'nın START zaferi

Obama ile Rusya Devlet Başkanı Medvedev arasında imzalanan ve kısaca START olarak adlandırılan Stratejik Silahların Azaltılmasına Dair İzleme Antlaşması, Amerikan Senatosu’nda dün 26'ya karşı 71 oyla kabul edildi.

START Antlaşması, ABD Başkanı Barack Obama’nın dış politikadaki en büyük önceliklerinden birini oluşturuyordu. Obama bu önemli stratejik savunma antlaşması için bir hayli lobi çalışması yaptı. Ve sonunda 13 Cumhuriyetçi senatörün de oyunu kendi saflarına çekerek Senato'daki gerekli üçte iki çoğunluğu elde etti ve antlaşma onandı. Obama, "Senatonun bu partiler üstü kararı, bütün dünyaya, konu bizim güvenliğimiz olunca Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin aynı saflarda yer alacağının açık bir işaretini verdi" şeklinde konuştu.

Obama'nın büyük sınavı

Bu oylama ile Obama büyük bir sınav vermiş oldu. "Antlaşma hem bizim nükleer silahlanmaya karşı öncü konumumuzu hem de nükleer silahların olmadığı barışçıl bir dünyada yaşama şansımızı güçlendirdi" diyen ABD Başkanı, oylama ile iç poltikadaki gücü ve geçen yıl aldığı Nobel Barış Ödülü’ne layık olup olmadığına dair konularda teste de tabî tutmuş oldu.

Başkan Obama, Rus silahlarının tekrar Amerikan gözlemcileri tarafından kontrol edilmeye başlanacağını vurguladı. Bir önceki START Antlaşması, bir yıl önce son bulmuş ve o zamandan buyana da hiçbir denetleme olmamıştı. "Bu bize daha fazla güvenlik sunuyor ve hem bizim hem de Rusların nükleer silahlarının sayısının kısıtlanmasını sağlıyor" diyen Obama, START Antlaşması’nın son iki yılın en anlamlı savunma antlaşmasını olduğunu kaydetti.

Cumhuriyetçilerin endişeleri

Cumhuriyetçiler ise son haftalarda START Antlaşması’nın Senato'dan geçirilmemesi için bir hayli çaba gösterdiler. Antlaşmanın ABD’nin füze savar sistemini geliştirme planlarını engelleyeceğini savundular. Ancak yapılmasını talep ettikleri değişiklik için Rus tarafıyla yeniden masaya oturulması ve müzakere edilmesi gerekiyordu. Rusya ise antlaşma üzerinde bir daha müzakereye oturmayacağını net bir şekilde açıklamıştı. Yine de Cumhuriyetçiler oylamanın son turuna kadar Ruslara karşı güvensizliklerini dile getirdiler. Bunlardan biri de Arizonalı Cumhuriyetçi Senatör Jon Kyl," Ruslar zor bir partner olduklarını İran ve Kuzey Kore ile yaşanan nükleer silah tartışmalarında ispat ettiler. Bence sonunda her zamanki gibi kendi işlerine geldiği gibi hareket ederler" diyerek, ABD'nin verdiği barışçıl sinyallerin bu ülkeler üzerinde etkisi olmayacağını kaydetti.

Daha önce START Antlaşması yanlısı olan Kyl, oylamanın gelecek yıla ertlenmesini istedi ama bu gerçekleşmedi. Eğer oylama gelecek yıla ertelenseydi Obama’nın 9 yerine en az 14 Cumhuriyetçi senatörü kabul oyu vermesi için ikna etmesi gerekecekti. Çünkü Kasım ayında yapılan seçimlerde Cumhuriyetçiler sandalye sayısını artırmıştı ve bu artış yılbaşından itibaren Kongre dengesine yansıyacak.

Antlaşma neler getiriyor?

Antlaşma, ABD ve Rusya’nın kullanıma hazır durumdaki nükleer başlık sayısının üst sınırını 2 bin 200 yerine bin 550 olarak belirliyor. Taşıyıcı sistemler, füze, denizaltı ve uçak sayısının da ülke başına 700 olarak sınırlandırılmasını öngörüyor.

Antlaşma yaklaşık 7 ay önce Prag’da Obama ile Rusya Devlet Başkanı Medvedev arasında imzalanmıştı. Bu 7 aylık süreçte 18 meclis orutumunda tartışılmış bine yakın soru önerisi cevaplandırılmıştı. Siyaset Bilimciler Cumhuriyetçilerin antlaşmadan çok Obama'nın politik bir başarı elde etmesini engellemeye çalıştıkları görüşünde.

Antlaşmanın yürülüğe girmesi için Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma’da da onaylaması gerekiyor. Ama Duma’nın START Antlaşmasını onaylamasına kesin gözüyle bakılıyor. Moskova da oylamanın bu yıl bitmeden yapılacağının sinyallerini verdi.

© Deutsche Welle Türkçe

Danien Scheschkewitz / Çeviren: Başak Demir

Editör: Murat Çelikkafa