Orta Asya'dan Avrupa'ya Nabucco hattı

Türkiye üzerinden AB ülkelerine doğal gaz sevkedecek Nabucco adlı projeye ilişkin anlaşma, AB Dönem Başkanı Avusturya'nın ev sahipliğinde Viyana'da imzalandı. Beş ülkenin enerji bakanlarının imzaladığı anlaşmaya Avrupa Birliği Komisyonu’nun enerji politikasından sorumlu üyesi Andris Piebalgs da imza attı.

Orta Asya ülkeleri ve Azerbaycan’dan, ayrıca politik koşulların düzelmesi durumunda İran'dan gelecek doğal gazın, Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Macaristan güzergahını izleyerek Avrupa'ya ulaşması amaçlanıyor. Nabucco projesi, takriben 2011 yılında tam kapasite hizmete girecek şekilde planlandı.

Hedef 30 milyar metreküp kapasite

Avusturya Ekonomi Bakanı Martin Bartenstein, tamamlandığında 30 milyar metreküp kapasiteye sahip olması öngörülen hattın hedefini söyle açıkladı: “Bu, Avrupa pazarının ihtiyacı olan doğal gazı garanti etmeye yönelik bir proje. Bu proje kimseye karşı olmak için hazırlanmadı, sadece Avrupa Birliği’nin enerji kaynaklarında çeşitliliği arttırmak istiyoruz. Rusya ve Gazprom ile ilişkilerimiz de çok iyi ve enerji alanında en önemli partnerimiz olarak kalmaya devam edecekler.”

Avusturya Ekonomi Bakanı Bartenstein, Rusya’nın doğal gaz devi Gazprom’un da Güneydoğu Avrupa ülkeleri ile planladığı doğal gaz boru hattının Nabucco projesine rakip olmadığını da söyledi. AB, doğal gaz ihtiyacının büyük bir kısmını Rusya’dan ve Norveç’ten karşılıyor.

Adını Verdi’nin operasından alan Nabucco’ya Türkiye'den BOTAŞ, Avusturya'dan OMV, Romanya'dan Tranksgaz, Macaristan'dan MOL, Bulgaristan'dan da Bulgargaz katılıyor. Proje finansmanının bir kısmı Avrupa Yatırım Bankası tarafından karşılanacak. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile Uluslararsı İşbirliği Kurumu’ndan da uzun vadeli kredi alacak.

Rusya’ya alternatif

Almanya’nın eski başbakanı Gerhard Schröder, görevden ayrılmadan kısa bir süre önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Kuzey Avrupa Enerji Koridoru Anlaşması’nı imzalamıştı. Schröder - Putin dostluğunun belgesi olarak değerlendirilen bu proje, o zaman diğer Avrupa ülkelerini kapsamadığı ve Polonya’yı dışladığı için eleştirilmişti.

Ardından Ukrayna ile Rusya arasında patlak veren doğal gaz krizi, söz konusu anlaşmaya ilişkin kuşkuları iyice güçlendirdi. Enerjide tek bir kaynağa ve tek bir ülkeye bağımlı olmak sorun yaratacaktı. Bunun üzerine enerji konusunda farklı kaynak arayışına giren Avrupa Birliği, Orta Asya ülkelerinin sahip olduğu doğal gaz kaynaklarından yararlanmak için öncelikle Güneydoğu Avrupa ülkelerinden geçecek bir boru hattı projesinin ilk adımını attı.