Ortadoğu'da diyalog girişimleri

Ortadoğu’da barış arayışları, İsrail Başbakanı Ehud Olmert ve Filistin lideri Mahmud Abbas’ın hafta sonu gerçekleşen buluşmasının ardından hızlandı. El Fetih ve Hamas arasında yükselen tansiyonu düşürmek için devreye giren Ürdün Kralı Abdullah, Abbas ve Haniye’yi bir araya gelmeleri için ülkesine davet etti. Bu daveti taraflara ileten Ürdün Başbakanı Maruf Bakhit, telefonla görüştüğü Abbas ve Haniye ile Amman’a gelmeleri konusunda anlaştıklarını dile getirdi.

“Barış Zirvesi“ olarak adlandırılan bu buluşmanın ne zaman gerçekleşeceği ise henüz kesinleşmedi. Ancak buluşmanın Kurban Bayramı’ndan sonra olabileceği ifade edilirken, Ürdün Başbakanı Bakhit, Abbas’tan aynı zamanda İsrail’le doğrudan barış görüşmelerini sürdürmesini de beklediklerini kaydetti.

Ürdün’ün endişesi

Ürdün yönetiminin barış görüşmeleri için önayak olmak istemesinin nedeni ise ülkede yaşayan çok sayıdaki Filistinli. Resmi rakamlar, Ürdün nüfusunun yüzde 30 civarında olduğunu söylerken, uzmanlar ise nüfusun yüzde 60’ının Filistinlilerin oluşturduğunu tahmin ediyor. Ve bu yüzden de Ürdün Kralı Abdullah, Hamas ve El Fetih arasındaki sorunun Ürdün Nehri’ni aşarak, Ürdün’ü destabilize etmesinden korkuyor.

Ancak Ürdün’ün Hamas ve El Fetih arasındaki anlaşmazlıkta tarafsız olduğunu söylemek zor. Ürdün Kralı, El Fetih gibi barışın ancak İsrail’le işbirliğinden geçtiğine inanıyor. Kral Abdullah bu nokta ise İsrail’le doğrudan görüşmeleri ve bir Filistin devleti kurulmasını öngören uluslararası barış planı “Yol Haritası“nı destekliyor.

İsrail’in diyalog atağı

Bölgedeki barış girişimler, bunlarla sınırlı değil. İsrail Başbakanı Ehud Olmert'in de gelecek hafta Mısır'a giderek Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ile görüşeceği bildirildi. İsrailli yetkililer, Olmert ve Mübarek’in gelecek hafta Kızıldeniz kıyısındaki Şarm El Şeyh'te bir araya geleceğini söylediler. Ancak görüşme için kesin tarihin Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Ebu Geyt'in İsrail'e yapacağı ziyaret sırasında kesinleşeceği belirtildi.

Attığı adımları büyüttüğü dikkat çeken İsrail yönetimi, Suriye ile de görüşebileceği mesajları veriyor. İsrail Başbakanı Ehud Olmert ise Suriye ile barış görüşmelerinin başlayabileceği, ancak bunun için Şam'ın en başta Hamas, Hizbullah ve diğer militan gruplara desteğini çekmesi gerektiğini söylemişti.

Ancak Suriye konusunda İsrail’de farklı görüşler dile getiriliyor. İsrail gizli servisi MOSSAD'ın Başkanı Meir Dagan'ın, "Suriye'nin barışa doğru yol aldığına ilişkin bir belirti olmadığını" söylerken, İsrail askeri istihbaratı ile Dışişleri, "Suriye'nin İsrail ile barış görüşmelerine hazır" olduğunu düşünüyor.

Füze saldırıları sürüyor

Öte yandan, Filistinli militanların, İsrail tarafına attığı füzeler barış çabalarını gölgeliyor. İslami Cihad üyelerinin Salı günü İsrail’in sınır kenti Aşkelon’a altı füze fırlattığı bildirildi. Saldırılarda ölen ya da yaralanan olmazken, İsrail ordu yetkilileri ise Filistinli militanları sert önlemler almakla tehdit etti.