021209 Frauen Nahost

Afrikalı Kadınlar Kalkınma ve İletişim Ağı FEMNET'den İman Mandour, yaşanan sorunu "Gerçek hayatta yaşananlarla hukuki koşullar arasında derin bir fark söz konusu. Kâğıt üzerindeki kadın haklarıyla, toplumdaki hukuki dayanağı olmayan uygulamalar arasında tam bir uçurum var. Ve bu gerek ekonomik, gerekse sosyal ve hukuki düzlemde kendini gösteriyor" sözleriyle özetliyor.

Faslı hukukçu Profesör Melike Benradi ise, yine de değişim anahtarının hukuki süreçte yattığını kaydediyor. Benradi, üyesi olduğu Ulusal Ceza Hukuku Reformu Komisyonu'nda kadın haklarıyla ilgili birçok kanun değişikliğinin gerçekleştirilmesine katkıda bulundu. Faslı profesör kısa süre öncesine kadar Fas'ta 14 yaşındaki genç kızların evlendirildiğini belirtiyor. Yasa değişikliğiyle evlenme yaşı 18'e çekilmiş. Ancak Benradi, birçok Arap ülkesinde hâlâ evlenme yaşı için bir alt sınır bulunmadığına ve erkeklerin birden fazla kadınla evlenebildiğine dikkat çekiyor.

Maddi anlamda kocalarına bağımlılar

Ayrıca erkekler herhangi bir neden göstermeden eşlerinden boşanabilirken, kadınlardan neden boşanmak istediklerini ayrıntılı olarak gerekçelendirmeleri isteniyor. Üstelik çoğu kadın eşinden boşanabileceğini bile bilmiyor. Zaten kadınların çok büyük bir bölümü maddi anlamda tamamıyla kocasına bağımlı durumda…

FEMNET'den İman Mandour, birçok kadının ne bir doğum belgesi ne de nüfus cüzdanı olduğunu belirtiyor. Yani bu kadınlar aslında resmen yok sayılıyorlar. Bu nedenle ne eğitim almaları ne de ekonomik hayata dâhil olmaları mümkün.

Sadece kanun koymak yetmiyor

Birlemiş Milletler Kalkınma Programı'nın kadın projeleri sorumlusu Suriyeli Maha Siada, bölgedeki birçok kadının hayatı boyunca eğitim alma şansına kavuşmadığını belirtiyor. Siada, eğitimsiz kadınlar söz konusu olduğunda, kanunların tek başına yeterli olmadığını, bu kadınların korunması için ilave bazı önlemlere başvurulması gerektiğini kaydediyor. Maha Siada bunun için dini liderlerle sürekli iletişim halinde olduklarını vurguluyor: "Suriye'de dini liderlerle de ortak çalışmalarımız var. Bu kişiler kadın hakları konusunda kilit konumdalar. Çünkü insanlar özellikle de cuma günü vaaz verdiklerinde onları dinliyor."

İngiltere'nin Sussex Üniversitesi Kalkınma Çalışmaları Enstitüsü'nde doçentlik yapan Mariz Tadroz, köklü çözümler isteniyorsa konunun çok daha derin ve kapsamlı bir şekilde incelenmesi gerektiği görüşünde. Tadroz, "Cinsiyet eşitsizliğiyle ilgili en önemli noktanın, olaya çok geniş bir çerçeveden bakmak gerekliliği olduğunu düşünüyorum. Yani bir aile niye fakir, neden sosyal sigortası yok, ebeveynler eğitimi neden kızlarının ekonomik güvencesi olarak görmüyor gibi sorular yöneltmek lâzım. Eşitlik konusundaki tüm problemleri kendi bağlamında değerlendirecek tamamlayıcı bir perspektife ihtiyaç var." açıklamasını yapıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Sarah Judith Hofmann / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Ahmet Günaltay