Pamuk davasına uluslararası tepki

“Benim Adım Kırmızı“ ve “Kar“ adlı eserleriyle çok sayıda uluslararası ödül alan, yazar Orhan Pamuk, Aralık ayında Şişli 2. Asliye Mahkemesi’nde yargılanmaya başlayacak. Romanlarını yayımlayan İletişim Yayınevi yetkilileri, dün İstanbul’da yaptıkları basın toplantısında Pamuk’un 16 Aralık’ta „Türklüğü alenen aşağılama“ iddiasıyla üç yıla kadar hapis istemiyle mahkeme önüne çıkartılacağını duyurdu.

Orhan Pamuk hakkında açılan davanın kaynağı, bu yılın Şubat ayında İsviçreli bir gazeteciyle yaptığı söyleşi. Pamuk söyleşide, Türkiye tarihine değinmiş ve bu yüzyılın başından beri yaşanan, çoğu tabu kabul edilen bazı tarihi olaylar hakkında açıkca konuşulması gerektiğini söylemişti. Pamuk, bu bağlamda 30 bin Kürt’ün, yüzyılın başında ise 1 milyona yakın Ermeni’nin öldürüldüğünü ifade etmişti. Milliyetçi çevrelerle hakkında karalama kampanyaları başlatmıştı.

“Küçük bir milliyetçi çevre“

Röportajın yayımlanmasından aylar sonra, şimdi yazar hakkında 3 yıla kadar hapis istemiyle dava açılması ise uluslararası tepkilere neden oluyor. Türkiye’yi iyi tanıyan Alman şair ve çevirmen Joachim Sartorius da Pamuk’un yargılanacak olmasına karşı çıkanlardan biri.

Pamuk’a Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü’nün verileceği 23 Ekim tarihinde yazar hakkındaki konuşmayı yapacak kişi olan Sartorius, Pamuk’a karşı çıkanların küçük bir milliyetçi çevre olduğunu ifade ediyor. Yazarın hayatının şu anda tehlike altında olup olmadığını söylemenin güç olduğunu kaydeden Sartoruis, fanatiklere her yerde rastlanabileceğine dikkat çekiyor.

“Kimse karalama kampanyalarına yüz vermez“

Pamuk’un İstanbullu entellektüeller tarafından çok sevilen bir yazar olduğunun da unutulmaması gerektiğine işaret eden Sartoruis, Türkiye’de kimsenin Pamuk karşıtı kampanyalar olduğu için yazara yüz çevirmeyeceğini savunuyor. Orhan Pamuk, romanlarında batı ve doğu sentezinin yanı sıra ince bir alayla eleştiri getirmesi ve özellikle son zamanlarda politikaya ilgisiz kalmaması ile dikkat çekiyor. Sartorius, Pamuk’un batıda ilgi görmesini ve son olarak Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü’ne layık bulunmasını da yazarın bu yeteneğine bağlıyor.

Sartoruis ayrıca Orhan Pamuk hakkında açılan davanın tepki göreceğini ve Pamuk meselesinin, Türkiye’nin AB’ye üyeliği konusundaki tartışmaları yeniden alevlendireceğini kaydediyor. Sartoruis, „Oysa yazar, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğini istediğini ifade etmişti. Ülkesinin özellikle demokrasi konusunda iyileştirmeye gitmesinin şart olduğuna dikkat çekmiş, Türkiye’nin üyeliğinin, ülke içindeki reformları hızlandıracağına inandığını vurgulamıştı“ diye konuşuyor.

PEN’den de tepki

Orhan Pamuk hakkında „Türklüğü alenen aşağılama“ iddiasıyla dava açılmasını eleştiren Alman PEN Merkezi, söz konusu davayı düşünce özgürlüğü ihlali olarak nitelendirdi. PEN’in açıklamasında “Düşünce özgürlüğüne böyle bir müdahale, AB üyesi olmak isteyen bir ülkeye uymaz“ ifadesine yer veriliyor.