Pentagon, Guantanamo isimlerini açıkladı

Haber ajansı Associated Press’in (AP) ABD’deki Bilgi Özgürlüğü Yasası’na istinaden açtığı davayı kazanmasının ardından, Amerikan Savunma Bakanlığı, Pentagon, Guantanamo Üssü’nde yargılanma hakkı tanımaksızın tuttuğu 490 kişiden 317’sinin ismini kamuoyuna açıkladı. AP, kamuoyunun tutuklulara ilişkin bilgileri öğrenmeye hakkı olduğu gerekçesiyle ABD hakkında şikayette bulunmuştu.

AP’nin davayı kazanmasının ardından 5 binden fazla sayfadan oluşan belgeleri kamuoyuna açıklayan Pentagon, tutukluların isimlerini ve milliyetlerini içeren tam bir listeyi yayımlamaktan kaçındı. Guantanamo’da bulunan 490 kişiden 317’sinin kimliğini açıklayan Pentagon, belgeleri ise dağınık bir şekilde sundu. Belgelerin arasına serpiştirilen isimlerin, yapılan incelemelerden sonra ortaya çıkabileceği belirtiliyor.

Kimlikler gizli tutulacak

Yayımlanan belgelerin çoğunluğu ise El Kaide terör örgütü ve Taliban mensubu olmakla suçlanan Guantanamo tutuklularının askeri mahkemede yapılan sorgulamalarından oluşurken, diğer tutuklular konusunda bilgi verilmediği için bunların da kimlik ve milliyetlerinin gizli tutulacağı belirtildi. Pentagon sözcüsü, zarar görmelerinden endişe edildiği için diğer tutukluların isimlerinin verilmediğini ifade etti.

New York'taki bir federal mahkeme, geçen yıl Associated Press’in başvurusunu kabul ederek, tutukluların kimliklerine ilişkin belgelerin açıklanması için Pentagon'a 3 Mart'a kadar süre tanımıştı. Pentagon, mahkemenin talep ettiği belgeleri, yasal sürenin dolmasına kısa bir süre kala açıkladı.

ABD’ye yönelik eleştiriler

Bu kişilerin yargılanma hakkı tanınmaksızın Guantanamo’da tutulmasını eleştiren insan hakları örgütleri ise Amerikan yönetiminden tutukluların tümünün isimlerinin açıklamasını istedi. Amerikan Savunma Bakanlığı’nın isimlerin tümünü vermeden şeffaf olamayacağını belirten insan hakları örgütü temsilcileri, birçok şeyin gizlenmeye çalışıldığını kaydetti.

Hukuk uzmanları da ABD’nin bu kişileri yargılanma hakkı tanımamasının uluslararası hukuk kurallarına aykırı olduğuna dikkat çekerken, ABD ise tutukluların Cenevre Konvansiyonu'ndaki “savaş esiri“ tanımına girmediğini ve bu kişileri resmen yargılamadan sonsuz süreyle elinde bulundurabileceğini savunuyor. ABD’nin bu kişileri “düşman savaşçı“ ifadesiyle tanımlıyor.

11 Eylül saldırılarından sonra Afganistan’da başlattığı terörle mücadele operesyonu çerçevesinde yakaladığı kişileri Guantanamo’da getiren ABD’ye yönelik bu konudaki eleştiriler son günlerde artıyor. BM’nin Guantanamo raporundan sonra BM Genel Sekreteri Kofi Annan ve İngiltere Başbakanı Tony Blair, Guantanamo’nun kapatılmasını istedi. BM’nin raporunda ABD’nin tutuklulara yasadışı davrandığına dikkat çekilirken, ayrıca işkence yapıldığını öne sürmüştü. ABD ise bu iddiaları kabul etmiyor.