Powell'ın anlamlı Brüksel ziyareti

Bernd Riegert

"Bazen meselelerin üzerine nasıl gidileceği konusunda görüşayrılıklarına düşebiliriz. Ama başarıya ancak ortaklığımız sayesinde ulaşabileceğimizi de iyi biliriz. Ve başarmalıyız."

Amerikan Dışişleri Bakanı Colin Powell bu sözlerle Washington'un Avrupa ile ortaklıkta geçmişe değil geleceğe baktığının altını çiziyordu. Avrupa Birliği'nden meslektaşları da Powell'ın, Irak'ta yönetimi 2004 Haziran sonuna kadar Iraklılara devredileceği açıklamasını, doğru yolda atılmış önemli bir adım olarak memnunlukla karşıladılar. Sadece Fransa Dışişleri Bakanı Dominique de Villepin, devir teslimin daha kısa sürede gerçekleşmesinden yana görüş belirtti.

Irak'ta güvenlik ve asayişi sağlamada zorluklarla karşılaştıklarını itiraf eden Powell'a Birleşik Amerika'da olduğu için Brüksel buluşmasına katılamayan Alman Dışişleri Bakanı Joschka Fischer'den de destek geldi. Fischer basına yaptığı açıklamada, Irak'ta barış ve istikrarın sağlanamamasının sadece Birleşik Amerika için değil Avrupa için de vahim sonuçlara yol açacağı uyarısında bulundu ve "Hepimiz aynı teknedeyiz. Onun için geleceğe birlikte bakıp birlikte çözüm üretmeliyiz" dedi.

AB üyeleri Irak'a yardım edecek

Brüksel buluşmasında bazı AB üyeleri, şu anda yapılan yardımlar sembolik olmaktan öteye geçmemesine rağmen, Irak'ın yeniden imarı için ikili anlaşmalar çerçevesinde yardımı sürdürmeye hazır olduklarını bildirdiler. Örneğin Avusturya ve Finlandiya Iraklıları eğitmek üzere Ürdün'e polis göndermeyi, Almanya ilkbaharda 500 Iraklı polisin eğitileceği, Dubai'deki eğitim projesine katkıda bulunmayı önerdi.

Avrupa Birliği'nden meslektaşları ile buluşma önerisi Amerikan Dışişleri Bakanı'ndan gelmişti. Bu kararda Amerika'nın NATO büyükelçisinin, Ekim ayı ortalarında, Avrupalılar'ın kendi askeri yeteneklerini arttırma özlemi yüzünden Kuzey Atlantik İttifakı'nın temellerinin sarsıldığını söylemesi önemli rol oynadı. Bu bağlamda dünkü buluşmayı bir güven tazeleme toplantısı olarak tanımlamak mümkün. Görüşme sonrası Avrupa Birliği Dönem Başkanı İtalya'nın Dışişleri Bakanı Franco Frattini "Hepimiz dostumuz Colin Powell'a Avrupa'nın bütünleşme sürecine güvenebileceğini, savunma işbirliğimizin NATO'ya karşı olmadığını ve NATO'nun alternatifi olamayacağını samimiyetle ifade ettik" derken Powel da, NATO ile rekabete kalkışılmadığı takdirde Avrupa Birliği'nin kendi bölgesinin güvenliğini arttırma çabalarına tam destek verdiklerini vurguluyordu.

İran konusunda görüş ayrılığı

Öte yandan Powell, Avrupalı meslekdaşlarını atom programı ve Uluslararası Atom Enerji Ajansı yetkilileri ile yeterince işbirliğine gitmediği gerekçesiyle İran'ın kınanması konusunda ikna edemedi. Avrupalılar Tahran'ın, İngiliz, Fransız ve Alman Dışişleri Bakanlarına verdiği sözlere bağlı kalırken, Powell kuşkuyu elden bırakmadı. Ve İran'ın doğru yola girme izlenimi uyandırdığını duymaktan memnun olduğunu ancak Tahran, izin verilmeyen tüm atom programlarına son vermediği sürece hükümetinin ikna olmayacağını bildirdi.