Rus ve Çinli yetkililer İran'ı ikna etme çabasında
24 Şubat 2006
İran için zaman daralıyor. Nitekim, Uluslararası Atom Enerji Kurumu’nda 6 Mart’ta görüşülmesi beklenen İran’ın nükleer programı konusunda çözüm arayışları hızlandı. Rusya Atom Enerjisi Ajansı ROSATOM’un Başkanı Sergey Kriyenko ve Çin Dışişleri Bakanı Yardımcısı Lu Guozeng bugün İranlı yetkilerle görüşmek üzere Tahran’a gittiler.
Tahran ile ekonomik ve enerji alanlarında bağlantıları olan Rusya ve Çin, İran’a ambargo uygulanmasına sıcak bakmıyor. Bu nedenle Rus ve Çinli yetkililer, Moskova’nın çözüm önerisini konusunda Tahran yönetimi ikna etmeye çalışacaklar. Rusya Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Kriyenko ve Çin Dışişleri Bakanı’nın bu ziyareti, BM Güvenlik Konseyi’nin yaptırım kararı tehlikesi ile karşı karşıya olan İran’ın son şansı olarak görülüyor.
Putin’den uyarı
Görüşme öncesi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den de İran’a yönelik bir uyarı geldi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Bakü’de yaptığı açıklamada, bu ziyaretten beklentileri “Moskova’nın müzakere çabalarının başarısız olmayacağından eminim. Olumlu sonuç almayı umuyoruz” şeklinde dile getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da “Nükleer anlaşmazlık tartışılacak. Delegasyonumuz İran ile yaşanan nükleer krizden siyasi - diplomatik bir çıkış yolu arayacak” diye konuştu.
Moskova’nın önerisi
Moskova’nın önerisi ise İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini Rusya topraklarına gerçekleştirmesi. İran bu konuda şimdiye bu öneriye tamamen geri çevirmedi, ancak kabul edeceği konusunda da güçlü mesajı olmadı. Rus yetkili Kriyenko ise Rusya’nın uranyum zenginleştirme teklifinde ısrar edeceğini söyledi. İranlı yetkililer de Çin’in de bu projede yer alması teklifinde bulundu.
İran Dışişleri Bakanı Manuçher Mutteki dün Endonezya ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Rusya’nın teklifini düşündüklerini, ancak bazı çekinceleri olduğunu kaydetti. Batılı diplomatlar, İran’ın, BM Güvenlik Konseyi’nde nükleer programının görüşülmesini geciktirmek için Rusya ile görüştüğünden endişe ediyor. İran’a yaptırım uygulanıp uygulanmayacağı konusunda 6 Mart’ta Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun alacağı karar bekleniyor.